داروهای چینی هاچه بر سر سلامت ایرانیان می آورند؟

امید سلیمی بنی: سئوال: آیا داروی چینی در ایران وجود دارد؟ جواب: کسی نمی داند. یا می داند و نمی گوید. معلوم نیست داروهای چینی در ایران چه می کنند. آیا این داروها دارای استاندارد هستند؟ آیا به طور قانونی وارد کشور می شوند و یا قاچاقند؟ برخی از داروسازان، ورود مواد اولیه داروها از چین را تایید می کنند و می گویند این موضوع، طبیعی است.
ولی چندی پیش، استفاده از داروهای چینی حساس، مانند داروهای بیهوشی، باعث نشر اخبار ضد و نقیض فراوانی شد. جرقه ابتدایی این ماجرا در پایگاه اطلاع رسانی "انتخاب" زده شد. این پایگاه نوشته بود: "سپهر ملک احمدی نوجوان 13 ساله از جمله بیماران فوت شده در بیمارستان شرکت نفت بود. وی از ناحیه قفسه سینه تحت عمل جراحی قرار گرفته بود و به گفته پزشک معالج عمل کاملا موفقیت آمیز و بدون هیچ مشکلی به پایان رسید اما این فرد هرگز به هوش نیامد.
این گزارش همچنین افزوده بود: "حتی بیمارانی که تحت عمل زیبایی بینی نیز قرار گرفته بودند نیز به هوش نیامده و متاسفانه همگی از دنیا رفتند. داروی تقلبی بیهوشی چینی علت اصلی مرگ این افراد اعلام شده است."
بلافاصله این گزارش با تکذیب مسئولان بیمارستان نفت و وزارت بهداشت مواجه شد. بیمارستان نفت اطلاعیه داد و نوشت: "امکان استفاده از داروهای چینی در این مرکز غیرممکن است." این اطلاعیه تصریح کرده بود: "ضمن تأیید خبر فوت مرحوم سپهر ملک احمدی در این مرکز به استحضار خوانندگان عزیز سایت شما می رساند بیمارستان اقدامات حقوقی و قانونی لازم ازطریق پزشکی قانونی را انجام داده است که بعد از حصول نتیجه به اطلاع خانواده محترم متوفی و در صورت نیاز خوانندگان شما خواهد رساند."
اکنون مسئولان پزشکی قانونی تاکید می کنند تنها پرونده ای که جهت بررسی علت مرگ به دلیل استفاده از داروی بیهوشی، به این سازمان ارجاع شده، پرونده این نوجوان است. این پرونده هنوز به دلیل انجام آزمایشهای لازم باز است و نمی توان تا زمان رسیدن پاسخ آزمایشها، درباره آن اظهار نظر کرد.
طبق روند پزشکی قانونی، این سازمان، مکلف به پاسخگویی به مقام قضایی است و نمی تواند درباره جزئیات پرونده به رسانه ها خبر دهد. با این حال، هنوز آزمایشگاه کهریزک این سازمان، در حال یافتن دلیل مرگ سپهر ملک احمدی از بین لیست علل مرگ اوست. عللی مانند عملکرد کارکنان بخش ریکاوری، قصور پزشکی، سوابق بیماری و ...در فوت این بیمار، در حال بررسی است.
 

مجلس، شاهکار چینیها را بررسی می کند
با این وجود، شایعه مرگ بیماران بر اثر داروی تقلبی چینی، باعث واکنش مجلس، وزارت بهداشت و سایر مجامع پزشکی شد. عبدالعزیز جمشید زهی، عضو کمیسیون بهداشت از بررسی موضوع داروهای بیهوشی چینی در کمیسیون بهداشت و درمان خبر داد. وی در این باره گفت: "این خبر حتی اگر شایعه باشد، مجلس آن را مورد بررسی قرار می دهد چرا که برخی از گزارش ها نیز حاکی از ورود داروهای تقلبی و چینی به کشور است که ضرورت بررسی این موضوع را دوچندان می کند."
به گفته نماینده سراوان قرار است موضوع فوت بیماران در یکی از بیمارستان ها به دلیل استفاده از داروی چینی در کمیسیون بهداشت مورد بررسی قرار گیرد.
ولی مسئولان وزارت بهداشت استفاده از داروی بیهوشی چینی را در بیمارستان و مراکز درمانی تذکیب می کنند. دکتر محمدرضا شانه ساز، مدیرکل نظارت بر امور داروی این وزارتخانه، اعلام کرد: "داروهای بیهوشی مورد نیاز بیمارستان از بسیاری کشورها به غیر از کشور چین وارد می شود که این کار هم بعد از بررسی های دقیق کارشناسی صورت می گیرد."
شانه ساز، حتی موضوع مرگ بیماران بر اثر استفاده از داروی بیهوشی چینی را نیز رد کرد و گفت: "استفاده از داروی بیهوشی هالوتان که مصرف آن با عوارض همراه است، نیز در بیمارستانها و درمانگاه های کشور به حداقل رسیده است."
 

داروی چینی تقلبی داریم، مرگبار بودنشان معلوم نیست
ولی شواهد وجود داروهای بی کیفیت چینی در کشور، کتمان کردنی نیست. از خلال اظهارات مسئولان و فعالان صنعت داروی کشور می توان دریافت این داروها به صورت مواد اولیه، مواد بهداشتی و آرایشی و همچنین داروهای حساسی مانند داروهای بیهوشی، به کشور وارد و مصرف می شود.
رئیس انجمن پزشکان بیهوشی ایران، از "شواهدی" سخن می گوید که نشان می دهد یک مرد 28 ساله در یک کلینیک زیبایی با داروهای بیهوشی چینی، برای عمل جراحی بینی، آماده شده. گزارشها حاکی از این است که وی، هیچگاه از بیهوشی خارج نشد و فوت کرد.
محمد مهدی قیامت، رئیس انجمن پزشکان بیهوشی، مرگ وی را به دلیل استفاده از داروی بیهوشی چینی اثبات نشده می داند: "پرونده این بیمار در حال حاضر در پزشکی قانونی تحت بررسی قرار دارد. شواهد دال بر این است که پزشک معالج از داروی بیهوشی چینی استفاده کرده اما تا زمانی که مستندات از سوی پزشکی قانونی ارایه نشود نمی‌توانیم دراین‌باره اظهارنظری بکنیم."
برخی داروسازان می گویند داروهای چینی بی کیفیت، باعث مرگ و میر در افراد می شوند. دکتر اصلانی داروساز درباره عرضه داروهای چینی می گوید: "فروش داروهای چینی اغلب از طریق اینترنت انجام می شود که بیشتر این داروها غیرمجاز و با عوارض بسیاری نیز همراه است اغلب این داروها توسط جوانان و ورزشکاران استفاده می شود که متأسفانه شاهد مرگ افراد یا سکته مغزی پس از مصرف آن ها بوده ایم."
داروسازان دیگری نیز از فروش غیرقانونی داروی چینی در برخی مراکز خبر می دهند، هر چند معتقدند باید این داروخانه ها را تعطیل کرد. دکتر سعید واقفی، عضو هیئت علمی انجمن علمی داروسازان ایران به صراحت می گوید: "هر داروخانه ای که داروی چینی بفروشد باید تعطیل شود زیرا داروی چینی که به صورت وارداتی باشد از مبادی رسمی وارد کشور نمی شود و هر چه در بازار است غیرقانونی است."
انجمن داروسازان نیز سلامت این داروها را تایید نمی کند. دکتر مژدهی آذر رئیس انجمن داروسازان کشور در این باره می گوید: "داروخانه ها مجاز نیستند که داروی چینی را به مردم بفروشند و اگر داروی چینی در بازار مشاهده می شود به طور غیرقانونی وارد کشور شده است. ما سلامت داروهای چینی را تأیید نمی کنیم."
 

بی کیفیتی داروهای چینی، باکیفیتی مواد اولیه چینی؟
با وجودی که در بی کیفیتی داروهای چینی، هیچ شکی نیست، داروسازان بارها اعلام کرده اند مواد اولیه خود را از چین وارد می کنند.
آنها معتقدند چون وزارت بهداشت و درمان، مجوز واردات را به این مواد داده و آنها ارزانتر از مواد اولیه سایر کشورها هستند، پس می شود از آنها برای تهیه داروی مورد نیاز مردم استفاده کرد.
مسئولان وزارت بهداشت، اعلام کرده اند واردات مواد اولیه دارو از چین، به صورت قانونی انجام می شود. دکتر شرعی، عضو کمیسیون ماده 20 وزارت بهداشت و درمان تاکید می کند: "واردات مواد اولیه تولید دارو از کشور چین وجود دارد و کیفیت آن را وزارت بهداشت ارزیابی می کند زیرا باید آن ماده موثره از حداقل استانداردهای لازم برخوردار باشد و واردات از مبادی رسمی انجام می شود زیرا هیچ وارد کننده ای به صورت رسمی نمی تواند خودش ماده اولیه دارو را وارد کند."
رئیس انجمن داروسازان ایران نیز استفاده از مواد اولیه داروی چینی را بلامانع می داند و دلیل آن را "ارزانی" این مواد، اعلام می کند. دکتر مژدهی آذر، می گوید: "مواد اولیه تولید دارو از چین به طور رسمی وارد می شود زیرا ورود مواد اولیه تولید دارو از هر کشوری که باشد ابتدا باید از آزمایشگاه کنترل کیفیت وزارت بهداشت عبور کند و اجازه تولید بگیرد، لذا هر دارویی که در این آزمایشگاه کیفیتش مثبت ارزیابی شود مورد تایید است حال می خواهد این دارو ترکیبات اولیه اش از چین باشد یا هند و اروپا و آمریکا."
این فعال صنعت داروسازی، معتقد است کشورهای دیگری به جز ایران نیز مشتری مواد اولیه داروهای چینی هستند: "کشورهای اروپایی مواد اولیه تولید برخی داروهای خود را از چین وارد می کنند به فرض مواد اولیه تولید آسپرین در چین ارزان تر است از این رو تولیدکننده اروپایی ترجیح می دهد آن را از چین وارد کند."
یک عضو هیئت علمی انجمن داروسازان کشور نیز مواد اولیه داروهای چینی را دارای تاییدیه جهانی می داند. به گفته دکتر سعید واقفی: "در شرایط فعلی، برای تولید دارو، مواد اولیه را از چین و هند وارد می کنیم و این مواد تأییدیه جهانی دارند. ما تنها کشوری نیستیم که مواد اولیه تولید دارو را از چین وارد می کنیم، آمریکا بزرگ ترین مشتری مواد اولیه دارویی چین است، کشورهایی مانند آلمان، فرانسه، ایتالیا، آمریکای شمالی، اروپای غربی، انگلیس از وارد کنندگان مواد اولیه دارویی از کشور چین هستند."
اینطور که پیداست، ماجرای کشدار داروهای چینی تقلبی، مواد بهداشتی و آرایشی چینی، مواد اولیه دارویی وارداتی از چین، مرگبار بودن این داروها، بیماریهای مهلکی مانند سرطان و مرگ و میر مردم بر اثر استفاده از آن، پرسشهای بی پاسخی است که شاید هیچگاه به آن، پاسخ روشنی داده نشود.

مواد بهداشتی و آرایشی چینی، سرطان زاست
یک داروساز درباره سرطان زا بودن مواد آرایشی و بهداشتی تولید شده توسط چشم بادامیها، خبر می دهد. به گفته محمد حسین حسیبی، کسانی که به طور مرتب از مواد آرایشی و بهداشتی استفاده می کنند، سالانه از راه پوست، 2 و نیم کیلو مواد سرطانزا به بدنشان جذب می کنند. وی در این باره توضیح می دهد: "سرب و فلزات سنگین که در لوازم آرایشی استفاده می‌شود به شدت برای بدن انسان سرطان‌زاست و همچنین موجب مسمومیت با فلزات سمی می‌شود. تحقیقات در اروپا نشان می‌دهد که 85 درصد سرب از طریق لوازم آرایشی به بدن فرد می‌رسد در حالی که فقط هفت درصد از طریق آب، پنج درصد از طریق غذا و سه درصد هم از طریق هوا وارد بدن انسان می‌شود.
وی پرخاشگری، عدم یادگیری، اختلالات رفتاری و کلامی، پایین آمدن بهره هوشی و آسیب به جنین را از مهم‌ترین عوارض استفاده از لوازم آرایشی تقلبی بی کیفیت بر می شمرد و می گوید: "مواد شیمیایی موجود در بعضی از رنگ موها موجب سقط جنین می‌شود."
به گفته این کارشناس، مواد نگهدارنده در کرم‌ها و کرم پودرها، عطر ادکلن و لاک ناخن در ایجاد سرطان پستان نقش مهمی دارد.
همچنین نمک آلومینیوم موجود در پنکک و ضد عرق‌ها موجب تنگ شدن منافذ عرق می‌شود و این امر موجب رشد راه‌های سرطانی می‌شود. در حالی که مواد موجود در لاک ناخن و بعضی از ادکلن‌ها موجب سرطان‌زایی و ناباروری در افراد می‌شود، بعضی از افراد برای نوزادان از لاک استفاده می‌کنند.
تاثیرات ضدبهداشتی و تهدیدآور مواد آرایشی برای سلامت مردم در حالی اعلام می شود که وزارت بهداشت و درمان رسما اعلام کرده بیشترین مواد آرایشی و بهداشتی بازار، دستپخت چینی هاست.
مسئول بازرسی ویژه سازمان غذا و دارو می گوید بیشترین محصولات آرایشی و بهداشتی تقلبی از چین وارد کشور می شود. ابوالفضل میررفیع در این باره توضیح می دهد: "نمونه تقلبی برندهای لوازم آرایشی و بهداشتی که به دلایل مختلف به آنها مجوز نمی‌دهیم در کشور دیگر ساخته شده و به صورت قاچاق وارد می‌شود."
هر چند این مقام مسئول به صراحت نام "کشور دیگر" را مشخص نمی کند، ولی اعلام اینکه 90 درصد مواد بهداشتی و آرایشی موجود در بازار، چینی است، می تواند نشانه ای برای شناسایی برادران چشم بادامی باشد.
میررفیع با اعلام اینکه داروهای تقلبی بیشتر در حوزه داروهای جنسی، مکملهای ورزشی و آمفتامینها است، می گوید: "بیش از 15 تا 20 میلیارد تومان در بحث دارویی و آرایشی بهداشتی طی 6 ماه قاچاق کشف شده و در خصوص کشف داروها و اقلام بهداشتی و آرایشی تقلبی قاچاق این عدد مقداری بیشتر می‌شود."
گفتی است کشورهای هندوستان، چین و پاکستان از جمله کشورهایی هستند که مواد آرایشی بهداشتی تقلبی در آنها تولید می‌شود و در این میان چنین مقام اول را دارد.
45/233