چرا پروندۀ قتل عرفات اکنون فاش شد؟

زهرا خدایی

با گذشت  نزدیک به یک هفته روز از افشای اطلاعات مربوط به مسمومیت یاسر عرفات، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در سال 2004 هنوز اطلاعات واضح و متقنی دربارۀ دلایل و نحوۀ مرگ وی بدست نیامده و تعابیر متفاوتی از سوی ناظران و کارشناسان شنیده می شود. از سویی اینکه چرا در این مقطع زمانی شبکه الجزیره دست به افشای این اطلاعات زده نیز خود در ابهام قرار دارد. گفته می شود تیم 50 نفرۀ پزشکان در بیمارستان نظامی پرسی در پاریس، در آن زمان از دادن اطلاعات دقیق پیرامون وخیم شدن ناگهانی حال عرفات خودداری کرده بودند. در آن مقطع زمانی دلایل مختلفی اعم از ابتلای عرفات به ایدز، سرطان، بیماری کبد و... ارائه شد اما امروز پای پلوتونیوم و مواد رادیواکتیوی در میان است که زمزمه های دخالت رژیم صهیونیستی در قتل عرفات را تقویت می کند. خبرآنلاین در گفتگویی با حمیدرضا دهقانی پوده، نمایندۀ کشورمان در سازمان همکاری های اسلامی ابعاد و زوایای این افشاگری شبکۀ الجزیره را مورد بررسی قرار داده که در ذیل می خوانید.
چرا اطلاعات مربوط به نحوۀ مرگ عرفات با اینهمه تأخیر فاش شد؟
مسائل مربوط به نحوۀ مرگ عرفات و کشف دلایل آن با توجه به ناکافی بودن اطلاعات آن با ابهامات زیادی روبروست و انتظار می رود این موضوع تا مدتها در کانون توجهات باشد. البته به نظر می رسد عدم انتشار اطلاعات در طول سالهای بعد از مرگ وی امری طبیعی باشد چون هم موضوع پیچیده ای است و هم عاملین و هم کسانی که در این اقدام شریک بوده اند، مانع از آن می شدند.
چرا این افشاگری ها هر بار از سوی شبکه الجزیره فاش می شود؟
اولین دلیل آنست که شبکه الجزیره در پوشش اخبار خاورمیانه پیشروست. الجزیره در مقایسه با سایر شبکه های عربی و حتی غیرعربی در خاورمیانه چند سرو گردن بالاتر بوده است. هرچند در سالها و بویژه ماههای اخیر در برخی موضوع های منطقه ای تا حدودی از بی طرفی و حرفه ای بودن خارج شده است. ولی دلایل دیگری نیز مطرح شده است از جمله اینکه در این جریان به نوعی برخی از شخصیت های فلسطینی نیز متهم شوند. در مورد قبلیِ افشاگری صورت گرفته با همکاری روزنامۀ گاردین محتوای مذاکرات و نگاه فلسطینی ها به برخی موضوعات از جمله قدس و آوارگان مطرح بود و شبکۀ الجزیره اسنادی در خصوص تشکیلات خودگردان منتشر کرد که امکان درز کردن و پخش و انتشار آن جز از طریق رژیم صهیونیستی امکان پذیر نبود و می توانست به وضعیتی منتهی شود که طرف فلسطینی از صحنه حذف بشود و حداقل آنکه طرف مشروعی برای مذاکره با فلسطین موجود نباشد و اسرائیل آسوده خاطر از تهمت مانع تراشی در مذاکرات صلح با فلسطینی ها و مبرای از اتهام باشد.
اما در مورد اخیر شاید گفته صحیح باشد که اقدام الجزیره با توجه به اینکه به نوعی در خونخواهی از یکی رهبران فلسطین و مبارز جهان عرب وارد میدان شده، کمکی به این شبکه باشد و تا حدودی موضع این شبکه را در مورد تحولات خاورمیانه تقویت کند و به عنوان یک شبکۀ پیشرو در حمایت از منافع مردم و رهبران عرب شناخته شود. زیرا بر اساس این دیدگاه شبکه الجزیره در تحولات سوره و بحرین جانب بی طرفی را رعایت نکرد و به دلیل موضع گیری تند مورد سرزنش قرار گرفت شاید اقدام اخیر این شبکه تا حدی از اتهامات موجود علیه آن در مخالفت با محور مقاومت بکاهد.
هزینه-فرصت های این افشاگری برای تشکیلات خودگردان و برای بازیگران منطقه ای چیست؟
مهمترین متضرر از طرح این موضوع آنهایی هستند که به پولوتونیوم از یک سو و به مرحوم یاسر عرفات از سوی دیگر دسترسی داشته اند. عرفات در سالهای آخر عمرش به دلیل ایستادگی در مقابل زیاده خواهی اسرائیل بویژه در مورد قدس و آوارگان در رام الله در حصر بود و مسبب آن محاصره نیز اسراییل بود. وی در یک دایرۀ محدودی امکان تماس داشت. بدون شک متهم اصلی در این جریان در درجۀ اول رژیم صهیونیستی و سپس کسانی هستند که احتمالاً در این جرم با اسراییل همکاری کردنده اند. سود برندگان کشف این حادثه در درجۀ اول جامعۀ بشریت است به این دلیل که وقوع هر جنایت و جرمی امنیت انسانها را هدف قرار می دهد و باید مورد پیگرد قرار گیرد که در کنار تبعات حقوقی، نوعی اطمینان و امنیت و تشفی خاطر قلوب مردم محسوب می شود. به ویژه در مورد مردم فلسطین که یکی از رهبران خود را در این جنایت از دست داده است. خانوادۀ عرفات و مسئولان جنبش فتح و دولت خودگردان هم به دنبال کشف این موضوع بودند و کمیته هایی را تشکیل دادند که با موانع چندی به نتیجه نرسید و اکنون آنها نیز می توانند از این وضعیت خوشحال باشند و به نفع آنها نیز خواهد بود.
آیا تحولات جهان عرب تأثیری بر این افشاگری داشته است؟
این مسئله بستگی به این دارد که چه کسانی در این حادثه دخیل باشند. اگر شخصیت ها و یا دولتهایی در این جنایت شریک باشند و ثابت شود که در اقدام به قتل مرحوم عرفات شریک بوده اند آنوقت بازتاب آن در بین مردم فلسطین، سطح منطقه و در جهان عرب و جهان اسلام و حتی در سطح بین المللی بویژه در عصر انفجار اطلاعات که بسیاری از دولتها نمی توانند با روش های قدیمی در سرکوب و سرپوش بر سرکوب حکومت کنند، می تواند دارای نتایجی مهمی باشد. در این حالت این افشاگری می تواند به نوعی یک نیروی محرکۀ جدیدی برای تحولات در خاورمیانه و به ویژه در بخشهایی باشد که هنوز این تحرک در آنها صورت نگرفته است.
حال که فتح و حماس در آستانۀ توافق برای برگزاری انتخابات قرار گرفته اند، این افشاگری می تواند تأثیری بر این روند داشته باشد؟
یک فرضیه ای بد بینانه ای وجود دارد مبنی بر اینکه هرگاه قرار است یک دولت واحد و دارای پشتوانه از سوی مردم و گروههای با نفوذ در فلسطین امور را در دست گیرد و نوعی تفاهم و وحدت در فلسطین صورت گیرد، ناگهان برگه ای از برگه های متعدد موجود آشکار می شود تا فضا به گونه ای پیش نرود که در آن صورت رژیم صهیونیستی مانع و مخل امنیت و مانع برقراری صلح تلقی شود. این دیدگاه چنین اقداماتی را در راستای نابود کردن طرف فلسطینی تحلیل می کند و به دنبال آنست که با این اقدام، روند مذاکرات فلسطینی-اسراییلی را به سمتی هدایت کند که همۀ نگاهها متوجه طرف فلسطینی شود و نه طرف اسراییلی که برای صلح آمادگی ندارد. با این دید بدبینانه، این افشاگری و همچنین افشاگری قبلی الجزیره در راستایی صورت می گیرد تا اسراییل را از معرض اتهام "مانع صلح" بودن دور کند.
اگر این اتهام صحیح باشد که رژیم صهیونیستی با پلوتونیوم و قرار دادن آن در وسایل شخصی عرفات دست به قتل عرفات زده، در هر حال این کار از طریق کسانی صورت گرفته که به عرفات دسترسی داشته اند؛ در نتیجه بخشی از فلسطینی ها نیز متهم می شوند و هرگونه وحدت با کسانی که در قتل عرفات شریک بوده اند را در وضعیت نامعلومی قرار می دهد. 

26349