پویا دبیری مهر: لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها گرچه در مجلس به دلیل رویارویی دولت با تغییرات قانونی مجلس وارد فاز تازه‌ای شده و مسکوت مانده و احتمال استرداد آن از دولت در هفته آینده وجود دارد، اما بخش خصوصی، خاصه تولید‌کنندگان و صادرکنندگان کشور همچنان نگرانند که در صورت تصویب مهمترین لایحه اقتصادی مجلس در طول سی سال بعد از انقلاب، سرنوشت تولید و صادرات چه می‌شود.
متعادل نبودن نرخ ارز و ناهمخوان بودن آن با تورم سالانه در کشور نیز همواره یکی از دغدغه‌های صادرکنندگان کشور بوده است که اتفاقاً در لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها فکری برای آن نشده است و نرخ ارز تعدیل نگشته.
موسی وفائیان، رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ساری در گفت‌وگو با «خبر» در این خصوص می‌گوید: «دولت هر اقدام و اصلاحی که در اقتصاد می‌خواهد رخ دهد، چه در قالب هدفمند کردن یارانه‌ها و چه در قالب هدفگذاری برای صادرات، باید ابتدا نرخ ارز را اصلاح کند.»
*جناب وفائیان! در حال حاضر وضعیت تولید در ساری چگونه است؟
تولید نه تنها در ساری، بلکه در شهرهای دیگر هم روزگار خوشی ندارد. قیمت‌ها بالاست و به دلیل واردات بی‌رویه‌ای که در طول چند سال گذشته از سوی دولت صورت گرفته است، تولیدات داخلی دیگر برای خریدار جذابیتی ندارد.
*با شرحی که جنابعالی از وضع تولید ارائه کردید، من نمی‌توانم در خصوص صادرات از شما سؤالی کنم!
در حال حاضر 30 درصد کارخانجات تولیدی خوابیده‌اند و به ناچار شاهد توقف تولید هستند. تولید و صادرات هم زنجیره‌ای است که به هم پیوسته است. به این صورت که وقتی تولید ناخالص داخلی یک کشور پائین می‌آید و تولید ملی نیز کاهش پیدا می‌کند به تبع صادرات نیز روند نزولی را شاهد خواهد بود و این وضعیتی است که در حال حاضر برای کشور ما هم به وجود آمده است، یعنی به دلیل کاهش تولید شاهد کاهش تولید ناخالص داخلی و کاهش صادرات هستیم.
*دلیل کاهش تولید چیست؟
ببینید، در این خصوص توضیحاتی زیادی داده شده است، اما آنچه به نظر من تولید را با این وضع مواجه کرده است، افزایش قیمت تمام شده تولید داخل است. وقتی مواد اولیه کالاهایی که در داخل تولید می‌شود، جملگی وارداتی است چه انتظاری داریم که تولیدمان به صرفه باشد. باید توجه داشته باشیم که در حال حاضر فقط بخش‌هایی که به پتروشیمی مربوط می‌شوند مزیت صادراتی دارند و دیگر بخش‌ها مثل صنعت و کشاورزی که بخش اعظمی از تولیدات در ساری را تشکیل می‌دهند، مرده‌اند.
*دولت در لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها که هم‌اکنون در مجلس مورد بررسی است و چند بند دیگر آن باید به تصویب برسد، فکری به حال تعدیل نرخ ارز نکرده است. این روند چه تأثیری روی صادرات خواهد داشت؟
رشد صنعت، تولید، توزیع و صادرات که زمینه‌ساز رشد و توسعه هر کشوری است، برآیند متغیرهای گوناگونی است که حفظ و تسریع رشد آنها مستلزم جوابگویی و عکس‌العمل‌های منطقی و سریع نسبت به تغییرات لحظه‌ای عوامل جهانی و کشوری است.
تثبیت نسبی نرخ ارز در سال‌های 88-80 در مقابل تورم داخلی و عدم‌تناسب آنها موجب افزایش بهای تولیدات داخلی نسبت به تولیدات خارجی شده که عامل اصلی از دست رفتن بازار فروش تولیدات داخلی در بازارهای درون‌مرزی و برون‌مرزی است و این امر در حالی است که در برنامه 5 ساله چهارم اصلاح نرخ ارز طبق تورم کشور مورد تصویب قرار گرفته است.
براساس محاسبات، طی دوره 1380 تا 1388 قیمت تمام‌شده تولیدات داخلی 318درصد بوده است؛ حال آنکه به‌علت تثبیت نرخ ارز، میزان افزایش قیمت کالاهای وارداتی از حوزه دلار 25درصد بوده که با احتساب حدود 30درصد تورم جهانی طی این سال‌ها، افزایش بهای کالاهای وارداتی دلاری در این مدت 55درصد بوده است. پس مشخص است در این شرایط نابرابر، قیمت تمام‌شده تولیدات داخلی چند برابر تولیدات آنها و تخریب قسمتی از برنامه‌های عمرانی نیمه‌کاره حاصل آن خواهد بود. اگر قرار باشد که دولت در لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها نرخ ارز را تعدیل نکند، با افزایش قیمت‌ها در سال آینده، فاتحه تولید خوانده می‌شود و هدفگذاری صادراتی که در روز ملی صادرات از سوی رئیس‌جمهور اعلام شد، به یک رؤیا تبدیل می‌شود که برای دستیابی به آن تولید‌کنندگان کشور باید سال‌ها بدوند تا جبران مافات کنند.
نظر شما