محبوبه عمیدی: شعار روز جهانی علم در سال 2012 «علم در خدمت توسعه پایدار جهانی: ارتباط متقابل، همکاری و دگرگونی» انتخاب شده است.
این شعار میخواهد توجه ما انسانها را به ارتباطات متقابل و وابستگی فزاینده سیستمهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از دو جهت جلب کند: فشاری که این سیستمها میتوانند به کره زمین تحمیل کنند و توان بالقوهای که برای حل مشکلات ایجاد شده دارند.
به گزارش سایت رسمی یونسکو، شواهد علمی نشان میدهد که بشریت عملکرد آبوهوایی زمین را در معرض خطر قرار داده است. نمونههای کنونی توسعه و الگوهای اقتصادی مسئول بسیاری از بحرانهای فزاینده زیستمحیطی، اجتماعی و اقتصادی بههمپیوستهای هستند که سیاره ما را تحتالشعاع قرار دادهاند. چالش بزرگ عصر ما حفاظت از منابع طبیعی زمین برای اطمینان از توسعه تمدن در حالی است که فقر ریشهکن شود، جنگ بر سر منابع طبیعی زمین کاهش پیدا کند و امکان حمایت از سلامت انسانها و اکوسیستم فراهم شود.
سلامت انسان و اکوسیستم نیز مانند اکوسیستمهای روی زمین در ارتباط متقابل با یکدیگر است؛ اما سیستمهایی که ما انسانها روی زمین ایجاد کردهایم اغلب مستقل از یکدیگرند و به زمانی طولانی برای به نتیجه رسیدن نیاز دارند. کشورهای گوناگون باید با همکاری با یکدیگر برای حفظ این ثروتهای طبیعی جهانی که میتوانند شامل آبوهوا، اقیانوسها، آب شیرین، تنوع زیستی و چرخههای طبیعی باشند، تلاش کنند.
ایرینا بوکووا، مدیر کل یونسکو به مناسبت این روز میگوید: «ما باید یک فصل تازه در یکپارچگی علمی باز کنیم. نوآوری و دگرگونی اجتماعی به توان ما برای ترکیب تمامی رشتهها و خلق هماهنگی میان همگی علوم، طبیعت، انسان و اجتماع بستگی دارد که شامل دانشهای محلی و بومی نیز میشود.»
علم و پایداری دو روی یک سکه هستند
این دانش است که میتواند مشکلات کنونی را حل کند؛ اما تحقیقات سازمانیافته برای حل این مسئله کافی نیستند. ما به شیوهای متفاوت و تغییرپذیر نیازمندیم که بتواند تمامی زمینهها مانند علوم و مهندسی، علوم اجتماعی، سلامت، کشاورزی و دانشهای بومی و محلی را شامل شود.
البته برای رسیدن به مفهوم پایداری تولید دانشهای تازه کافی نیست. برای رسیدن به جهانی پایدار و دگرگونی اجتماعی به رابطهای قوی میان علم، جامعه و سیاستهای ناحیهای، ملی و بینالمللی نیاز خواهیم داشت.
تنها در صورتی این اتفاق میافتد و پایداری شکل میگیرد که اجتماعات بینالمللی گستردهای شامل دولتها در تمامی سطوح، سازمانهای بینالمللی، انجمنهای علمی و بخش خصوصی در شکلگیری آن مشارکت کنند.
تلاشهای یونسکو برای توسعه علم در خدمت پایداری
یونسکو در محل تلاقی تولید دانش، حفظ و گسترش آن و ایجاد ارتباط متقابل با خطمشیها ایستاده است. این سازمان تلاش میکند شیوههای تازهای را برای ارائه به عرصههای بینالمللی (مانند کنفرانس توسعه پایدار سازمان ملل یا Rio+20 ) آماده کرده و به شناخت روشهای عملی برای رسیدن به توسعه پایدار دست یابد. به دلیل تلاشهای ثمربخش این سازمان در راه تحقق پایداری در جهان یونسکو در این کنفرانس نقشی کلیدی را در سه زمینه زیر ایفا خواهد کرد:
- آموزش، تلاش برای تجدید و بهبود تعهد جهانی به آموزش
- تلاش برای ایجاد یک شورای مشورتی علمی بینالمللی در توسعه پایدار برای هدایت سازمانهای وابسته به سازمان ملل
- به دست گرفتن ابتکار عمل برای قویتر کردن ارتباطات سیستمی سازمان ملل در حفظ بهتر اقیانوسها
یونسکو برنامههای بلندمدتی دارد که ابعاد مختلفی از پایداری را از آبشناسی گرفته تا بومشناختی، علوم دریایی، زمینشناسی، علوم اجتماعی و آموزش همراه با علوم دیگر هدف قرار داده است. ذات فرارشتهای و جایگاه این برنامهها در تعامل میان تحقیقات و ترسیم خطمشیها باعث میشود یونسکو بتواند در رسیدن به پایداری در این سه زمینه نقشی پیشرو را ایفا کند.
53273
نظر شما