فرنوش صفوی‌فر: «هوای آلوده باعث بیماری‌های قلبی می‌شود.» «آلودگی هوا باعث افزایش احتمال بیماری‌های ریوی می‌شود.» «مردمی که در شهرهای آلوده زندگی می‌کنند، عمر کوتاه‌تری دارند.» مشابه این جملات را زیاد در اخبار و رسانه‌ها می‌شنویم، اما تا به حال در مورد نقش مثبت پاک شدن هوای شهرها، بر سلامت شهروندان، سخنی شنیده نشده بود؛ البته به غیر از گمانه‌زنی‌ها و بیانیه‌ها. اما به تازگی، محققان دانشگاه هاروارد، با همکاری محققان دانشگاه بریگام، نتایج مطالعه‌ای را چاپ کرده‌اند که نشان می‌دهد با کم کردن آلودگی هوای شهرهای صنعتی، می‌توان تا 5 ماه به عمر افراد اضافه کرد.
به گزارش بی‌بی‌سی، در این مطالعه، میزان آلودگی هوا در 51 شهر بزرگ آمریکا در فاصله سال‌های 1979 تا 2000، بررسی شده و متوسط طول عمر ساکنان این شهرها هم در این سال‌ها، به تفکیک، در کنار این اطلاعات گذاشته شده است. مقایسه این دو عامل، در کنار عواملی نظیر میزان درآمد افراد و نیز سیگاری یا غیرسیگاری بودن آنها، یا زندگی با فرد سیگاری، نتایج جالبی را به همراه داشته است. اول این که محققان متوجه شدند با خارج کردن کارخانجات صنعتی، از محدوده شهرها، مثلا صنایع فولاد پیتسبورگ از این شهر، میزان ذرات معلق اندازه‌گیری‌شده در آسمان این شهرها، تا حد قابل‌ملاحظه‌ای کاهش یافته و به موازات آن، طول عمر شهروندان هم تا 72/2 سال افزایش یافته است که قسمت عمده آن، مربوط به محدوده زمانی جابه‌جایی این کارخانجات از شهر، یعنی در فاصله سال‌های 74 تا 77 میلادی بوده است. بررسی‌های دقیق آماری و مقایسه افراد با وضعیت‌های مختلف جسمی و سیگار و درآمد، سهم کاهش آلودگی هوا را در این افزایش طول عمر نشان داد؛ این سهم، تا 15 درصد به دست آمد. این موضوع، به ویژه در کاهش ذرات کوچک‌تر و نادیدنی‌تر، اهمیت بیشتری داشت؛ چرا که ذرات کوچک‌تر راحت‌تر می‌توانند از مجاری ریزتر تنفسی عبور کنند و به سطوح داخلی‌تر، و در نتیجه حساس‌تر، نفوذ کنند. بررسی‌های این محققان نشان داد تنها با کاهش 10 میکروگرمی (یک‌میلیونیوم گرمی) در هر متر مکعب از هوای شهر، می‌توان به افزایش 9 ماهه طول عمر ساکنان شهر امید بست. اگر بدانید زندگی با افراد سیگاریة روزانه 20 تا 30 میکروگرم از این ذرات کوچک و خطرناک را وارد بدن فرد غیرسیگاری می‌کند، اهمیت این عدد برای شما روشن خواهد شد. ضمن این که شهری مثل پیتسبورگ و بوفالو، تنها با جابه‌جایی صنایع فولادی، توانسته‌اند تا 14 میکروگرم در متر مکعب، از میزان این آلاینده‌ها در هوای شهر بکاهند.
اهمیت نتایج مطالعاتی از این دست آن است که می‌تواند منشا بزرگترین آلاینده‌ها و خطرناک‌ترین آنها را برای سلامت انسان مشخص کند. وقتی بودجه و امکانات و توان محدودی برای مبارزه با آلودگی هوا داریم، مهم است که بدانیم کدام‌یک از آلاینده‌ها برای سلامت بشر بیشترین اثر منفی را دارند که بودجه محدود خود را صرف مقابله با آن کنیم. البته اطلاع عموم مردم از نتایج مطالعات این چنینی، باعث می‌شود مردم از خطر واقعی آلودگی هوا بر سلامت‌شان مطلع شوند و بدانند که کاهش آلودگی، واقعا در ارتقای سلامت‌شان مفید است و مبارزه با آلودگی هوا، به یک خواست و توقع عمومی تبدیل شود و به این صورت شاید بتوان امیدوار بود که سیاست‌گذاران و سیاست‌مداران هم، به جای سیاست‌ورزی، به فکر راه‌حل علمی و دقیق برای حل این معضل اساسی شهرهای بزرگ، مانند پایتخت، باشند.
نظر شما