از همین یک دو سال پیش رفته رفته اخبارش از رسانه‌ها به گوش می‌رسید. خبری مبنی بر مشکل‌ساز بودن پنی‌سیلین‌های داخل کشور و خط و ربط آن با جان چند نفر از مردم که جان یکی دو تن را گرفته و عده‌ای را راهی بیمارستان کرده است. از همان ایام بود که انگشت خیلی‌ها به سمت این دارو نشانه رفت. عده‌ای علت آن را تزریق نامناسب اعلام کردند، برخی دیگر از افراد هم صحبت از دارو‌های چینی یا تاریخ مصرف گذشته را به میان آوردند و در آخر هم مسئولان وزارت بهداشت این موضوع را تکذیب و نقطه مقابل آن، عده‌ای از کارشناسان آن را تایید کردند و این پرونده همچنان باز بود تا اینکه دوباره طی چند روز گذشته خبری روی خبرگزاری‌ها رفت که دوباره همان بحث یکی دو سال گذشته را از نو احیا کرد. خبری با این مضمون، «پنی‌سیلین تقلبی جان پنج تن از هموطنان ایرانی را گرفت.» (دکتر ایرج خسرو‌نیا، رئیس جامعه متخصصان داخلی ایران در گفت‌وگو با سرویس بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران، 2 اردیبهشت 92) این خبر مثل گذشته از جانب مسئولان وزارت بهداشت و جامعه دارو‌سازان به‌طور کل تکذیب شد. اما از طرفی کار به جایی رسید که چند روز پیش رئیس جامعه متخصصان داخلی ایران به وزارت بهداشت هشدار داد که مرگ شهروندان بر اثر پنی‌سیلین را جدی بگیرند و حالا با همه این تایید و تکذیب‌ها چیزی که امروز باقی مانده، حرف و حدیث‌های جورواجوری است که از پنی‌سیلین و استفاده از آن زده می‌شود؛ طوری که باعث شده همگی نسبت به گذشته کمتر به تجویز آن اصرار به خرج دهند و با احتیاط بیشتری با این داروی ذاتاً مرگ‌زا رفتار کنند.
پنی‌سیلین را چه به قاچاق!
یکی از گمانه‌‌زنی‌های اصلی بعد از شنیدن خبر تلفات جانی به خاطر استفاده پنی‌سیلین، بدون شک مساله قاچاق پنی‌سیلین غیر استاندارد و توزیع آن در بین اقلام دارویی مختلف بود؛ به طوری که رئیس انجمن دارو‌سازان در رابطه با این موضوع گفت: «اگر چنین دارو‌هایی وارد کشور شده یا مجوز وزارت بهداشت را داشته یا قاچاق بوده است. اگر قاچاق بوده به وزارت بهداشت مربوط نیست؛ به خصوص اینکه در شبکه رسمی دارو‌خانه‌های کشور گزارشی از توزیع آن نیست.» (گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا 10 اردیبهشت 92) جالب اینجا بود که حدس‌ها به فرضیه‌های پنی‌سیلین قاچاق از جایی صورت گرفت که درست همزمان با همین جریان، خبر تصمیم‌گیری بانک مرکزی مبنی بر حذف ارز مرجع دارو انتشار پیدا کرد ولی چیزی که تقریبا مشخص بود، این بود که با توجه به صحبت‌های جناب رئیس، وجود پنی‌سلین قاچاق در همه دارو‌خانه‌های کشور منتفی بود و تنها جایی که برای به دام انداختن پنی‌سیلین قاچاق به ذهن می‌رسید ناصر‌خسرو بود که آن هم به خودی خود کمی غیر‌منطقی و عجیب بود؛ اینکه کسی برای تهیه یک داروی معمول و رایج به خودش زحمت قاچاق بدهد و همین هم باعث شد تا صحبت این موضوع کمرنگ‌تر جلوه کند. اما بین همه حرف‌هایی که درباره قاچاق زده می‌شد، یک شایعه دیگر هم سرو‌کله‌اش پیدا شد؛ شایعه وجود مواد دارویی تاریخ مصرف گذشته در ساخت پنی‌سیلین. برای این کار کافی بود تا کمی در دنیای اهالی دارو سیر کنیم و از آنها در این مورد سوال کنیم و جواب بگیریم تا بفهمیم که اکثریت، متفق‌القول یک حرف را می‌زنند؛ «شاید اگر این موضوع در چند سال قبل مطرح می‌شد، کمی باور‌پذیر به نظر می‌رسد اما با توجه به شرایط امروز دارو و مشکلات موجود، اصلا دارویی به آن صورت باقی نماند که فرصتی برای فاسد شدن هم داشته باشد.»
همه راه‌ها به چین ختم می‌شود
طبق رسم این چند ساله در بیشتر اوقات سرنخ تمام جنس‌های بی‌کیفیت به واردات چینین می‌رسد، طوری که این روز‌ها برای نشان دادن نهایت نامرغوبیت محصول تنها کافی است که عبارت «چینی» را پسوند کالا قرار بدهید. مساله‌ای که این بار به گفته بسیاری دامنگیر دارو‌های پرمصرف ایرانی شده و طبیعتاً پنی‌سیلین هم از این قاعده مستثنا نیست؛ تا جایی که بسیاری از افراد علت عارضه‌های ناشی از این دارو را وجود پنی‌سیلین‌های چینی دانستند و بسیاری از پزشکان هشدار دادند و بسیاری از خبرگزاری‌ها اعلام کردند که تزریق پنی‌سیلین چینی تاکنون جان پنج نفر را گرفته است؛ خبری که بعد‌ها مخالفان و موافقان زیادی پیدا کرد تا اینکه سازمان پزشکی قانونی مرگ ناشی از پنی‌سیلین چینی را تکذیب کرد و از سوی دیگر هم رئیس انجمن دارو‌سازان اعلام کرد «پنی‌سیلین‌های وارد شده از چین به دو صورت آمده به تزریق و مواد اولیه آن است که هر دو آنها مورد تایید بوده و دارای استاندارد‌های لازم جهانی است و این در حالی است که 90 درصد کشور‌های دنیا دارو یا مواد اولیه مورد نیاز خود را از چین و هند خریداری می‌کنند.» اما از طرفی هم بودند دارو‌سازان و کارشناسان این زمینه که در این باره بر این باور بودند که وجود تحریم‌ها و اوضاع نامناسب دارو باعث شده که استفاده از مواد اولیه نامرغوب و با‌کیفیت پایین‌تر در کشور افزایش پیدا کند و در نتیجه دارو‌های تولید شده هم عوارض بیشتری از خودشان نشان دهند اما نکته جالب توجه اینجاست در این مدت چیزی که بین همه این موارد قرار بود برای خیلی از ما نقطه روشنی محسوب شود، وعده سازمان غدا و دارو در بهمن ماه سال گذشته بود؛ وعده‌ای که از رونمایی ماده اولیه پنی‌سیلین ایرانی خبر می‌داد. چیزی که قرار بود میزان تولید آن برای رفع نیاز مردم کافش باشد و حتی زمینه را هم برای صادرات آن فراهم کند.
پنی‌سیلین‌ها خیلی هم خوبه!
از بین افرادی که این روز‌ها همه تقصیر‌ها و مشکلات پیش آمده را فقط و فقط به خود داروی پنی‌سیلین نسبت می‌دادند دسته‌‌ای دیگر بودند که به طور کلی همه این شایعات و فرضیه‌ها را رد کردند و گفتند که همه این اتفاق‌ها اخیر هیچ ربطی به جنس پنی‌سیلین چینی و ایرانی نیست و کیفیت دارو‌های موجود در بازار هم نسبت به گذشته هیچ تغییری نکرده است و از جایش تکان نخورده و همه این جریان‌ها و تلفات تنها به یک موضوع برمی‌گردد، آن هم چیزی نیست جز بی‌احتیاطی در تزریق و تست نکردن پنی‌سیلین.
47301
نظر شما