شرایط پیچیده ای در سوریه حاکم است . علاوه بر افزایش درگیری های نظامی در اطراف لاذقیه و حلب و اضافه بر بحران کردی در شرق ، این روز ها بحث به کار گیری سلاح شیمیایی در اطراف دمشق نیز بر این بحران افزوده و البته ابعاد بین المللی گسترده ای یافته است .برخی دولت های اروپایی و ایالات متحده امریکا سخن از دخالت نظامی در سوریه به میان آورده و البته روسها نیز پاسخ گفته اند .مجموعه شرایط نشانگر آن است که یکبار دیگر صحنه سوریه و وضعیت داخلی این کشور بر تحولات مصر پیشی گرفته است و لذا فرصت مناسبی را برای دولت جدید مصر که مورد حمایت نظامیان است فراهم آورده تا وضعیت خود را در ماجرای نا آرامیهای داخلی هفته های اخیر تثبیت کند .
سخن از سوریه است و دو پرسش اساسی پیرامون تحولات اخیر آن : اینکه از سلاح شیمیایی در منطقه غوطه شرقیه استفاده شده تقریبا تردیدی نیست اما چه طرفی آن را به کار برده است ؟ دولت یا مخالفان ؟ غوطه منطقه ای سر سبز در اطراف دمشق بین مسیر شهر تا فرودگاه بین المللی است که اماکن تفریحی ، رستورانهای متعدد و استراحتگاههای فراوانی دارد لذا تا قبل از آغاز در گیری ها جاذبه فوق العاده ای برای حضور مردم بومی و جهانگردان غیر سوری داشت . این منطقه به دلیل بافت نسبتا انبوه جنگلی مدتهاست تبدیل به پایگاه مناسبی برای حضور مخالفان دولت بشار اسد شده است . بخشی از روستاها و مناطق مسکونی واقع در غوطه ، چهار شنبه مورد هجوم شیمیایی قرار گرفته است . پرسش دوم اینکه آیا غرب و امریکا این بار پس از این حادثه بطور جدی تصمیم به مداخله نظامی دارند یا همچنان بحث روانی و عرض اندام و قدرت نمایی در دستور کار است ؟ گرچه پاسخ متقن به پرسش اول نیازمند تهوری سیاسی است اما بررسی قرائن موجود می تواند به بر آورد ها و احتمالات در ارزیابی کمک کند . ارتش سوریه طی ماههای اخیر دست برتر را در صحنه درگیری های داخلی در مناطق حمص و لاذقیه داشته و به پیشرویهایی در این مناطق دست یافته است که این اتفاق با استفاده از سلاحهای متعارف صورت گرفته است، دیگر اینکه حضور ارتش و واحد های مستقر آن در اطراف دمشق از حجم و توانایی بیشتری برای حفاظت از پایتخت در مقایسه با دیگر مناطق کشور برخوردار است . به عبارت دیگر نباید نیازی به بهره گیری از سلاح های غیر متعارف و شیمیایی در این مناطق داشته باشد . از سوی دیگر این اتفاق همزمان با ورود بازرسان سازمان ملل به دمشق رخ داده است . بازرسانی که برای رسیدگی به موضوع بکار گیری سلاح های شیمیایی در گذشته پس از مشقت هایی بالاخره مجوز ورود از دولت سوریه دریافت نموده بودند . اصولا و بطور منطقی این اقدام وحشیانه و غیر انسانی نباید از سوی دولتی ها که در پی تبرئه خود از اتهام گذشته هستند صورت پذیرفته باشد مگر اینکه تفکر بسیار غیر عاقلانه ای در ارتش حاکم باشد . این احتمال نیز می تواند به گونه ای قوی مطرح باشد که بخشی از جریان مسلح مخالف دست به این جنایت هولناک زده تا همراه با فضا سازی تبلیغاتی خارجی ، دولت سوریه را در زمان حضور بازرسان متهم نماید و شرایط موجود را به سمت احاله پرونده به شورای امنیت سازمان ملل سوق داده و پروژه صدور قطعنامه برای دخالت خارجی در سوریه را به پیش ببرد . البته همان گونه که اشاره شد اوضاع همچنان غیر شفاف است . اما اینکه آیا دخالت نظامی خارجی در سوریه اتفاق خواهد افتاد یا خیر باید اشاره کنم : اولا : اختلاف نظر نزد مراجع تصمیم گیری در دولت های غربی و امریکا نسبت به اتخاذ رویه واحد منجر به دخالت نظامی علیه نظام حاکم بر دمشق کاملا واضح است . دوما : در طرف مقابل ، روسها غیر فعال شده و بر خورد شدید تر آن ها در تقابل با اندیشه مداخله نظامی چه به لحاظ حقوقی و چه سیاسی همچنان گویای مخالفت و ایستادگی جدی آنهاست لذا به نظر می رسد علیرغم وارد بودن هر گونه احتمال ، شرایط فعلی از جدی بودن دخالت نظامی خارجی در سوریه حکایت نداشته باشد .توصیف این وضعیت البته به معنای نادیده گرفتن احتمال عملیات هوایی به ویژه از سوی اسرائیلی ها علیه برخی مراکز حساس نظام بشار اسد نخواهد بود .
منبع: سایت داور
نظر شما