این هنرمند تئاتر درباره کتاب‌هایی که بیش‌ترین تأثیر را بر او داشته‌اند، نوشته است: به‌راحتی نمی‌توان یک یا چند کتاب را نام برد و گفت در مسیر زندگی و تعالی روح یک نفر مؤثر بوده است. ممکن است یک کتاب ساده، یک قطعه شعر و یا حتا یک جمله ساده ولی ناب بتواند زندگی کسی را دگرگون کند، در عوض آدمی با سالها مطالعه بی‌وقفه به قله که هیچ، به تپه معرفتی نیز دست نیابد.
همه این‌ها به عوامل متفاوتی بستگی دارد؛ از سن و جنس و سطح معلومات گرفته تا محل و شرایط تربیت و زبان و جغرافیا و حال و هوای شخص در موقع مطالعه. زنده‌یاد حسین پناهی می‌گفت، شاعرانی هستند که دو ماه طول می‌کشد تا شاخه‌ای گیلاس را توصیف کنند، کسانی هم هستند که دوساعته یک باغ گیلاس را می‌خورند. این را گفتم که بگویم، بله، به این راحتی نمی‌توان در مورد کتاب‌های مؤثر بر زندگی هر کس اظهار نظر کرد. کاری سخت و در مواردی نشدنی است.
جدای از این در شرایط فعلی که به همت و تلاش شبانه‌روزی مهرورزان، تیراژ کتاب به قعر تمامی جداول آماری ارتقای مقام پیدا کرده، چه جای این بحث‌های بی‌موقع؟! خانه کتاب عجالتا از پای‌بست ویران است، اما اگر بخواهم جواب کوتاهی به شما بدهم، کافی است به چند اثر اشاره کنم. با ذکر این نکته که اندک آثاری هستند که حکم کتاب‌های مادر یا مرجع را دارند و مابقی که الی ماشاء‌الله زیاد هم هستند، رونویسی یا کپی کتاب‌های دسته اول‌اند. این مهم در همه رشته‌ها کم و بیش وجود دارد بخصوص در حوزه ادبیات، علوم انسانی و پاره‌ای دیگر از فعالیت‌های پژوهشی. مثلا آثاری مثل «مثنوی»، «گلستان»، «دیوان خواجه» و صدها اثر درخشان حکم معادن بی‌پایان اندیشه را دارند. در منابع دیگر از آثار شکسپیر و دانته تا روسو و بقیه همه چشمه بی‌پایان معرفت بشری هستند.
خدا رحمت کند زنده‌یاد حسن شهباز را با کتاب ارزشمند و جاودان «سیری در بزرگ‌ترین کتاب‌های جهان» یا مردان و زنان پُرهمت و خستگی‌ناپذیری که فرهنگ آثار را به فارسی برگرداندند، اما موردی اگر بگویم، «سفر به انتهای شب» نوشته لویی فردینان سلین، «دن کیشوت» اثر سروانتس، آثار چخوف، آثار داستایوفسکی و مارکز، و بخصوص «جنگ آخرالزمان» از ماریو بارگاس یوسا و صدها اثر ایرانی و غیرایرانی روی بسیاری از جمله من هم تأثیرگذار بوده و هست. بخواهم همه را نام ببرم، فهرست بلدی خواهد شد. باشد تا وقتی دیگر.
6060
نظر شما