زهرا تالانی: اخبار کم آبی دریاچه هامون از سال 79 شنیده شد اما از یکی دو سال گذشته، خشکی هامون خطرناک شد و به مهاجرت بسیاری از بومی ها منجر شده است (اینجا). هرچند که در یک ماه گذشته و به دلیل سیل در افغانستان، هامون دوباره پر آب شد، اما این پرآبی، فصلی است.
در همین زمینه با حسینعلی شهریاری نماینده سیستان و بلوچستان گفت وگویی انجام داده ایم که می خوانید:
آقای دکتر همانطور که می دانید الان دریاچه هامون با مشکل کم آبی مواجه است و مشکلات فراوانی دارد. حتی نماینده سازمان بین اللمل هم بازدید کردند. بهود نظر شما چرا این مشکل به وجود آمده است؟
متاسفانه کم آبی هامون نشان دهنده ضعف دیپلماسی کشور ماست که به بعضی چیزها اهمیت نمی دهند. ما برای حل مشکل حق آبه دریاچه هامون قانون داریم که در سال 51 توافق شد که حدود 810 میلیون متر مکعب حق آبه سهم آب ایران است و هرسال باید دولت افغانستان بدهد اما افغانها به آن عمل نکردند. الان هم همینطور در حال احداث سد هستند و بدتر اینکه مسیر آب را هم تغییر می دهند، دولت هم کاری نمی کند. در تمام دولتها این حالت انفعال بوده و مربوط به دوره خاصی نیست.
چرا ما این انفعال را داریم؟
متاسفانه مسئولان ما به دنبال مسائل مهمتری هستند. الان 500 هزار نفر از مردم آنجا مهاجرت کردند و منطقه خشک شده اما برای مسئولان ما مهم نیست. چون معیشت بسیاری از مردم به هامون وابسته است. از طرفی برای حفظ امنیت منطقه هم خطرناک است. دریاچه هامون بزرگترین دریاچه آب شیرین جهان است و سازمان محیط زیست هم باید پی گیری کند چون سازمان‌های جهانی هم کاری نکردند. در این دوره باز سازمان محیط زیست بیشتر برای حفظ آن تلاش می کند. اما نباید اجازه بدهیم که سرنوشت این دریاچه هم تبدیل به سرنوشت دریاچه ارومیه شود. از سوی دیگر در این چند سال خود کشور افغانستان هم به لحاظ سیاسی وضعیت با ثباتی نداشتند. برای همین در هر دوره کشور ما با مشکلاتی مواجه شد البته در چند سال اخیر با حکومت کرزای تا حدی مشکلات حل شده است.
شما در مجلس در این باره کاری نکردید؟
در مجلس در حال پیگیری هستیم و از آقای ظریف هم سوال کردیم. چون به نظر ما دریافت حق آبه ایران از افغانستان بابت رودخانه مرزی هیرمند برای احیای دریاچه هامون نیازمند دیپلماسی قوی وزارت امور خارجه است. وزیر امور خارجه باید پیگیر این مساله باشد که چرا کشور افغانستان به تعهدات خود بر اساس قرارداد سال ۵۱ در رابطه با حق آبه سیستان از هیرمند که حق قانونی ایران است، عمل نمی کند. عمل نکردن افغانستان به تعهدات در رابطه با حق آبه ایران از رود هیرمند باعث خشکی دریاچه هامون و بروز مشکلات زیست محیطی زیادی در منطقه سیستان شده است.
شما بیشتر به موضوع دیپلماسی در این موضوع اشاره دارید درحالیکه در داخل هم برای حفظ این تالاب کاری نکردند. مثلا با زدن خاکریز مشکل بیشتر شده است.
این کار نیروی انتظامی برای حفظ مرز بوده اما به تالاب هم لطمه زده است. متاسفانه همانطور که اشاره کردید مسئولان ما هم کارهایی کردند که در سیستان اصلا مورد تاییده نبوده است. در مرز خودمان 2 کیلومتر دیوار نیوجرسی زدیم که واقعا هیچ عقل سلیمی آن را تیید نمی کند. الان برخی زمینهای کشاورزی آنطرف دیوار هستند و کشاورزان مجبورند آنطرف بروند. درحالیکه دیوار مرزی را نقطه صفر مرزی می زنند. در مجلس هفتم هرقدر نماینده زابل تلاش کرد فایده نداشت. نظامی‌ها چون اسلحه دارند گوششان نمی شنود. بعد هم نیروی مرزبانی یک خاکریز در وسط دریاچه زد که مسیر آب تغییر کرد. متاسفانه هیچ کار کارشناسی انجام نمی شود و با سازمان محیط زیست هم مشورت نکردند.ساده ترین راه و مخرب ترین راه که خاکریز بود را انتخاب کردند.
شما امیدی به احیای دریاچه دارید؟
امیدوارم به لطف خدا.تنها همین.
47232
نظر شما