رتبه‌بندی کیفی یا معیشتی معلمان؟/ پرونده

زهرا تالانی: معلمان از حق و حقوق کم خود می نالند و مسئولان آموزش و پرورش هم می گویند که بیش از 90 درصد بودجه صرف حقوق می شود. اما در دولت یازدهم قولهایی برای بهبود وضعیت معملان داده شد و وزیر آموزش و پرورش هم یکی از برنامه های خود در زمان رای اعتماد را بهبود معیشت معلمان اعلام کرد تا بتواند رضایت آنها را بدست آورد. فانی در آن زمان اعلام کرد که "معلم نباید دغدغه معیشت داشته باشد و یک معلم باید بتواند با فراغ بال همه زندگی خود را وقف دانش‌آموزان کند". (اینجا)

علی اصغر فانی حتی در سخنان پیش از خطبه های نماز جمعه تهران در هفته معلم امسال گفت: "تربیت دانش آموز در تراز جمهوری اسلامی ایران نیازمند معلمانی است که ضمن پایبندی به اصول و ارزش‌های ملی و دینی، دغدغه معیشت و نگرانی امروز و فردا را نداشته باشند. (اینجا)

اما در این مدت همچنان اعتراض ها وجود دارد و معلمان می گویند که با حقوقشان امکان زندگی و امرار معاش ندارند. (اینجا)

حتی چندی پیش حدود شش هزار معلم در سراسر کشور با امضای طوماری خطاب به «علی لاریجانی»، رئیس مجلس شورای اسلامی، از برخوردهای سیاسی با مشکلات معیشتی‌شان اعلام نارضایتی کردند و خواستار رفع تبعیض و برقراری عدالت بین معلمان و سایر کارکنان دولت شدند. (اینجا) پس از آن هم 81 نفر از نمایندگان در خصوص وضعیت معیشت معلمان نامه ای به رئیس جمهور نوشتند. (اینجا)

طرحی برای نجات معلمان

با اجرای طرح تحول آموزش و پرورش در دولت محمود احمدی نژاد، طرح رتبه بندی معلمان هم مطرح شد که در دولت دهم بی نتیجه ماند و قرار شد که در دولت یازدهم، فانی آن را پیگیری کند. ظاهرا هدف از طرح رتبه‌بندی معلمان تقسیم آنها به 4 شاخص مربی‌معلم، استادیار معلم، دانشیار معلم و استاد معلم بود که برای شاخص ها، داشتن حداقل درجه علمی مورد نیاز برای کسب آن رتبه، تجربه خدمت مورد نیاز، کسب امتیازات لازم از جداول فعالیت‌ها، کسب امتیاز لازم در ارزشیابی‌های ملی برای رتبه‌بندی تعریف شده و ارائه مقالات و تالیفات علمی مناسب در زمینه موضوعات آموزش و پرورش و پیشرفت تربیتی و تحصیلی دانش‌آموزان، در ارزشیابی فعالیت‌های معلمان در کانون توجه قرار می‌گیرد.

اما تاخیر در ارائه طرح از سوی وزیر و اعتراض نمایندگان، سبب شد تا حتی موضوع استیضاح وزیر هم اعلام شود. (اینجا) سرانجام، وزیر اعلام کرد که تا اسفند سال 93، به مجلس ارائه می شود (اینجا) این درحالی بود که معلمان بار دیگر در اسفند به خاطر مشکلات معیشتی خود اعتراض کردند و هنوز طرحی به مجلس نرفته بود.(اینجا)

اما اوایل اردیبهشت امسال و قبل از شروع روز معلم، هیات دولت مصوبه رتبه بندی معلمان را ابلاغ کرد که طبق آن معلمان در پنج رتبه مقدماتی، پایه، ارشد، خبره و عالی رتبه‌بندی حرفه‌ای می‌شوند. (اینجا) سخنگوی دولت اعلام کرد که رتبه‌بندی معلمان،‌ هزار و 350 میلیارد تومان اعتبار اضافه می‌خواهد. (اینجا)

این طرح تعجب نمایندگان را به دنبال داشت چون به نظر آنها با این طرح قرار نیست که هیچ تحول کیفی در آموزش و پرورش ایجاد شود و تنها معیشت معلمان را در نظر دارد و باز هم ایراداتی دارد. (اینجا) و برخی دیگر هم آن را چاره درد معلمان نمی دانستند. (اینجا) اما سید محمد بطحایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در گفت وگو با خبرآنلاین می گوید: "منتقدان الان نباید مخالفت کنند؛ البته ممکن است 10 درصد را کم بدانند باید بدانند که با امکانت دولت ما طرح را اجرا می کنیم. 100 درصد احرای کار زمانی است که بتوانیم به نیروی انسانی 70 درصد یک عضو هیات علمی دانشگاه پرداخت بدهیم." (اینجا)

اعتراضها ادامه دارد

طبق مصوبه دولت که از اول مهرماه اجرا می شود حقوق معلمان از 150 تا 600 هزار تومان اضافه می شود.(اینجا) به نظر می رسید طرح رتبه بندی معلمان بتواند تا حدودی معلمان را آرام کند اما باز هم آنها در هفته معلم اعتراض داشتند. برخی از آنها می گویند که اگر قرار است مبلغی به حقوق آنها اضافه شود این همه شاخص و ویژگی برای چیست و برخی دیگر هم این را همان قانون خدمات کشوری می دانند. (اینجا)

اما سایر کارمندان دولت هم معتقدند که معلمان با این همه تعطیلی و ساعت کار کم نباید به حقوقشان اعتراض کنند. (اینجا) که معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش و پرورش در پاسخ به این اعتراضها می گوید: "دوستانی که این انتقاد را دارند به این جنبه توجه ندارند که معلم فقط سرکلاس کار ندارد و بیرون از کلاس هم باید طرح درس تهیه کند، مطالعه داشته باشد که زمان می برد."

سرانجام طرح

در طرح رتبه بندی معلمان فعلا برای بازنشستگان هیچ افزایش حقوقی در نظر گرفته نشده و قرار است که از آنها در اتاقهای فکر آموزش وپرروش استفاده شود. (اینجا) این طرح از مهرماه اجرا می شود و معلمان رتبه بندی می شوند تا هم تکلیف افزایش حقوق آنها مشخص شود و هم زمینه برای تحول کیفی در آموزش و پرورش فراهم شود.باید دیسد که تکبیف این طرح چه می شود و می تواند اهداف طراحان را محقق کند یا خیر؟

47232