چرا کارآفرینی در کشور مغفول مانده است؟

هرچند که در دو سال گذشته ایران در برخی شاخص های کارآفرینی رشد داشته است. همچنین شاخص جهانی کارآفرینی در سال 2015 میلادی، حاکی از رشد 12 درصدی و ارتقای 7 رتبه ای ایران دارد.

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین این در شرایطی است که آنچه در نظریه‌های اقتصادی به تشریح کارآفرینی پرداخته شده است، کارآفرین را نیروی محرکه و موتور توسعه اقتصادی می‌دانند.

کارآفرین، فردی است دارای ایده و فکر جدید که از طریق ایجاد یک کسب‌وکار با بسیج مناسب منابع که همراه با مخاطره مالی، اجتماعی و حیثیتی است، محصول یا خدمت جدیدی را به بازار ارائه می‌دهد.

 آخرین آمارها و بررسی‌های دفتر دیده‌بان جهانی کارآفرینی در ایران از شاخص کارآفرینی در 12 محور حاکی از آن است که در سال 1393 شاخص درک فرصت کارآفرینانه نسبت به سال 1392 حدود 9 درصد، شاخص قصد كارآفرينانه 6 درصد، شاخص ترس از شكست يا عدم خطرپذيري یک درصد، شاخص كارآفريني به عنوان يك گزينه كاري 12 درصد، شاخص منزلت اجتماعي كارآفرينان 6 درصد و شاخص توجه رسانه‌اي به كارآفريني 5 درصد کاهش یافته است. شاخص نوآوري نیز برابر 8 درصد بوده؛ در حالي كه در سال 1392 به 13.9 درصد افزايش یافته بود.

همچنین در میان این آمارها دیده می‌شود که شاخص درك قابليت كارآفرينانه در سال 1393 نسبت به سال قبل از آن 3 درصد و شاخص كارآفريني نوپا 4 درصد افزایش یافته است. در همین حال، شاخص كارآفريني بين‌المللي در ايران 3 درصد بوده كه نسبت به سال گذشته یک درصد افزايش داشته است.

این آمارها همچنین نشان می‌دهد شاخص‌های كارآفريني تثبيت شده و خروج از كسب‌وكار در سال 1393 نسبت به سال 1392 ثابت مانده است.

البته شاخص جهانی کارآفرینی در سال 2015 میلادی، حاکی از رشد 12 درصدی و ارتقای 7 رتبه ای ایران دارد.  هرچند کشور ما هنوز در میان 130 کشور مورد مطالعه رتبه 94 را دارد و در میان 15 کشور منطقه،  رتبه 15. امتیاز ایران در گزارش امسال 27.7 است.

آمریکا با امتیاز 85 در رتبه اول و بنگلادش با رتبه 14/4 در رتبه آخر قرار دارند. در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، امارات با 1/61 امتیاز و رتبه 22 در مقیاس جهانی در صدر است و ایران پس از لیبی، الجزایر، مراکش و مصر در رتبه آخر. 

در کل با وجود این آمارها، در حال حاضر به‌دليل عدم مديريت صحيح و توجه دقيق به کارآفرینی، امروزه کارآفرینی یک موضوع رهاشده در اقتصاد ايران است؛ هرچند که امروز اصطلاح کارآفريني در مجامع اقتصادي شنيده مي‌شود، اما مفهوم آن تقريبا مغفول مانده است و فقط در برخي از مواردي که اين اصطلاح شنيده مي‌شود، منظور مفهوم واقعي کارآفريني است.

متاسفانه در بسياري از موارد اين اصطلاح به عنوان واژه‌اي تعارفي و تبليغاتي براي برخي استفاده شده که اين اتفاق يکي از دلايل مهم عدم وجود صحيح اين لغت در جامعه اقتصادي ايران است. کارشناسان و صاحب‌نظران معتقدند که کارآفريني زماني مي‌تواند به اقتصاد يک کشور سود رسانده و جايگاه واقعي خود را در يک جامعه اقتصادي به دست آورد که اين مفهوم در بطن جامعه خود را بيابد.

امروزه چيزي که از کارآفريني در ايران ديده مي‌شود، يک جايگاه براي سرمايه‌داران و صاحبان صنايع و کارخانه‌های بزرگ است. بايد توجه داشت که اين بيان دليلي بر رد کارآفريني بسياري از صاحبان سرمايه و صنايع معظم امروزي نيست، بلکه فراموشي اين نکته را نشان می‌دهد که کارآفريني در هر موقعيتی قابل دستيابي است و هميشه قرار نيست که کارآفريني تبديل به يک بنگاه اقتصادي بزرگ ‌شود. در حال حاضر در توضيح و تبيين کاربردي اين مفهوم، کارشناسان ابراز مي‌کنند در صورتي که بتوان کارآفريني را در ايجاد بنگاه‌هاي کوچک و متوسط کاربردي کرد، بهترين و بيشترين منافع اين مفهوم مديريت اقتصادي به‌دست خواهد آمد.

امروز در ايران کارآفرينان دچار مشکلات عديده‌اي هستند که باید براي رفع آنها اقدامات سريعي انجام پذيرد و در صورتي که کارآفرينان با همين شرايط بخواهند به فعاليت‌هاي خود ادامه دهند، به‌جز افزايش بنگاه‌هاي ورشکسته، چيز ديگري نصيب جامعه اقتصادي کشور نمي‌شود.

عدم اقبال عمومي به کارآفريني و هجوم به مشاغل کارمندي، رشد نرخ بيکاري و فشار اقتصادي شديد بر دولت، از ديگر نتايج بي‌توجهي به کارآفريني حتي در کوتاه‌مدت خواهد بود. کارآفريني به‌دليل خطري که مي‌تواند به همراه داشته باشد، بيش از هر نوع رفتاري نياز به حمايت همه‌جانبه دارد، بنابراین موضوعي کوچک که شايد بسيار ساده به نظر برسد، مي‌تواند براي يک کارآفرين معضلي مهم ايجاد کند.

این در شرایطی است که کارآفرینی به‌عنوان یک پدیده نوین در اقتصاد، نقش مهم و موثری را در توسعه و پیشرفت اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. در یک اقتصاد پویا و رقابتی، ایده‌ها و محصولات و خدمات همواره در حال تغییر هستند و در این میان، کارآفرینی است که می‌تواند الگویی برای رویارویی و سازگاری با شرایط جدید به ارمغان بیاورد.

از این رو، در یک گستره وسیع، تمام عناصر فعال در صحنه اقتصاد یعنی تولیدکنندگان، مدیران، سرمایه‌گذاران و حتی مصرف‌کنندگان باید به کارآفرینی بپردازند و هر یک به سهم خود کارآفرین باشند.

ایجاد فرهنگ کسب‌وکار و فرهنگ کارآفرینی در جامعه، آموزش مهارت‌های عمومی کسب‌وکار به افراد و سیاست‌گذاری مناسب از سوی نهاد دولت، مجموعه عواملی را تشکیل می‌دهند که می‌تواند به ترویج و توسعه کارآفرینی در جامعه بینجامد. حال چنانچه عامل سرمایه در کنار کارآفرینی قرار گیرد، می‌تواند به توسعه کسب‌وکار منتهی شود. توسعه کسب‌وکار نیز یکی از پیش‌نیازهای توسعه‌یافتگی اقتصادی است.

22539