نبود متولی برای صادرات فرش زنجان

سهم صادرات فرش دستباف کشور از بازار جهانی با ظهور رقبای جدید روند نزولی داشته است. به‌روزرسانی تولیدات فرش، ارزیابی سلیقه مشتری و عرضه محصول با توجه به شرایط روز بازار می‌تواند، در بالا بردن سهم صادرات غیرنفتی تاثیر داشته باشد.
فرش زنجان نیز به لحاظ کیفیت و نقش و نگار خاص در خارج از کشور مشتریان خاصی داشته است؛ اما عرضه فرش این دیار به نام سایر استان‌ها و نبود متولی خاص چالش‌های بزرگ در گمنام ماندن این کالا بوده است.
همین عوامل موجب شده تا این روزها نامی از هنر بومی منطقه به زبان نمی‌آید هنری که ذوق و استعداد مردمان این دیار را به تصویر کشیده و حالا استادانش به دلیل عدم حمایت، به مشاغل کاذب روی آورده‌اند، با نبود برنامه‌ریزی مشخص به فراموشی می رود.
طبق گفته های مدیر اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان در6 ماهه نخست امسال پنج میلیون و 125 هزار دلار فرش دستباف صادر شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل 4 درصد کاهش داشته است. کاهش سال به سال آمار صادرات نشان می دهد که این صنعت برای حضور در بازارهای جهانی با چالش هایی دست به گریبان است.
در این رابطه یکی از فعالان فرش زنجان با ابراز تاسف از اینکه هنور فرش زنجان روزگار سرد و بی روحی را سپری می کند، می¬گوید: امسال نیز تغییر خاصی در بازار صادرات فرش زنجان روی نداده و هنوز اقبال برای خرید فرش زنجان وجود ندارد.
پیمان بهرامی با تاکید بر بازگشایی بازارهای خارجی به روی صنعت فرش استان زنجان بیان می کند: زنجیره بازار صادراتی طی سال های اخیر به کل قطع شده و تا تحقق این امر راه درازی در پیش است. وی برنامه ریزی مدون و منسجم برای تشکیل حلقه صادراتی این محصول تولیدی مهم استان را متذکر می شود و عنوان می کند: از سوی دیگر نبود افراد توانمند برای سرمایه گذاری در این صنعت موجب شده تا بارقه های امید برای توسعه ظرفیت های صادراتی فرش رنگ ببازد. بهرامی دیربازده بودن تجارت در این صنعت را یکی از دلایلی عنوان کرد که در نتیجه آن رکود بر سر این صنعت سایه انداخته است. وی می افزاید: به دلیل اینکه تاجر بعد از خرید فرش باید نسبت به تکمیل خدمات فرش اقدام کند، برای فروش در بازارهای خارجی باید یک سال زمانبر است و این امر در بازگشت سرمایه تاثیر دارد. فعال صنعت فرش زنجان با بیان اینکه همین عوامل موجب شده تا افراد ثابتی وارد بازار صادرات فرش زنجان نشوند، اظهار می کند: این امر موجب شد تا تجار برای رسدین به سود بیشتر و آنی وارد سایر بازارها شوند که در نتیجه کم کم از بازار فرش زنجان دست کشیدند.
بهرامی با اعلام اینکه در دهه های گذشته بعد از نفت، صنعت فرش دویمن بازار درآمزا در دنیای کنونی بود، ادامه می دهد: با تغییر و تحولات در عرصه علم اقتصاد رسیدن به سود لحظه ای موجب شد تا تجار دنبال سایر بازارهای درآمدزا باشند.
وی با اعلام اینکه از ابتدای سال بازار فرش زنجان 5 درصد افزایش قیمت داشته است، عنوان می کند: باید با اتکا به آمارهای ارائه شده از سوی گمرک ایران از روی اسناد برای توسعه بازارهای صادراتی قدم برداریم.
فعال صنعت فرش استان در ادامه یکی از چالش های سد راه فرش زنجان برای حضور در بازارهای جهانی را نبود مواد اولیه مرغوب بیان می کند و ادامه می دهد: همین امر موجب شده تا برای حضور پررنگ و شناسایی بازارهای جدید با چالش هایی دست به گریبان شویم.
بهرامی پایین بودن دستمزد بافندگان و تولیدکنندگان را باعث روی گرداندن و نداشتن رغبت بافندگان عنوان می کند و ادامه می دهد: توجه به پتانسیل موجود، در صورت حمایت و ارائه راهکار قوی دست‌اندرکاران و مسوولان امر می‌توان اشتغالزایی مطلوبی فراهم کرد.
بهرامی بیان می کند: با شناسایی و ساماندهی بعضی مناطق در امر بافندگی شاهد ارزآوری، اشتغالزایی فراگیر و نیز اشاعه فرهنگ منطقه خواهیم بود.
وی اظهار می کند: صادرات فرش زنجان به دیگر کشورها در مسیر توسعه مناسبات فرهنگی و جذب گردشگر به زنجان بسیار تاثرگذار است که استان زنجان با داشتن بافت‌های ترکی، تعدد نقشه‌ها و طرح ‌ها در کشور جایگاه و پتانسیل بالایی را در زمینه صادرات فرش می‌تواند داشته باشد.
سایه تحریم ها
 برای پیگیری بیشتر موضوع به سراغ رئیس اتحادیه پشم و خامه فروشان استان رفته است. ابراهیم جعفری با بیان اینکه صادرات فرش در سال های تحریم با رکود دامنه دار دست به گریبان بود، می گوید: صنعت فرش استان برای حضور در بازارهای جهانی چشم انتظار جریان بعد از توافق هسته ای است تا شاهد این هنردستی زنجانی ها باشیم.
به گفته وی، داستان رکود بازار فرش در کل کشور به یک اپیدمی تبدیل شده که در سایه تعامل با کشورهای مختلف اروپایی امید داریم، مورد استقبال قرار بگیرد.
جعفری یکی از دلایل راکد ماندن بازار فرش زنجان را نبود خامه مناسب عنوان می کند و ادامه می دهد: بنده در دهه گذشته این موضوع را با مسئولان وقت استان در میان گذاشتیم تا با برنامه ریزی ها بتوانیم این معضل صنعت فرش زنجان را از پیش رو برداریم.
رئیس اتحادیه خامه و فرش فروشان استان نبود تاجر فرش را از چالش های سد راه توسعه ظرفیت های صادراتی عنوان می کند و می افزاید: متاسفانه بی دوام بودن خامه استفاده شده از سوی فرش بافان موجب شد تا این هنردستی زنجان روز به روز به ورطه فراموشی رود.
خرید مواد اولیه فرش از اصفهان از سوی فعالان این عرصه دست به دست هم داد تا این هنر زنجانی برای دوام و بقاء در بازارهای جهانی به دلیل استفاده کردن از مواد نامرغوب کم کم رخت ببندد.