پرونده کیارستمی و پاسکاری در پاسخگویی

از سوی دیگر سخنگوی وزارت بهداشت دیروز گفته است: « پزشکان موظفند اقدامات درمانی را برای بیماران تشریح کنند، اما در ایران این اتفاق رخ نمی‌دهد؟ این اشکالی است که کاملا وارد است و علل مختلفی دارد. در اکثر کشورهای توسعه یافته آنچه را که ما ویزیت می‌گوییم، مشاوره نام دارد. متاسفانه در کشور ما وقت مناسبی برای توضیح دادن نحوه درمان به مردم صرف نمی‌شود....»

اینها را در کنار کلام تند رییس دانشگاه علوم پزشکی ایران بگذارید که در اعتراض به سخن وزیر ارشاد و در نامه ای به فرزند مرحوم کیارستمی نوشته است: « ....درباره یک پرونده پزشکی در هر صورت خوب است بدانید موضوع درمان مردم کشور نه یک فیلم است؛ نه پایانی دارد و نه تماشاچی می‌خواهد...»!

پی گیری های و شیوه پاسخگویی

در غاز باید تاکید کنیم که در این سخن قصد تخریب ساحت پزشکان خدوم و دلسوز کشورمان را نداریم. اما سخن این است که عادت کرده ایم وقت پاسخگویی که می شود، یا به شیوه توهین و فرافکنی سخن بگوییم، یا با برخی کلمات خوب چعنان بازی کنیم که اصل مساله فراموش شود و جای پاسخگو و پاسخ شنونده را چنان عوض کنیم که ذهن مخاطب راه به خطا رود. چنانکه به اشتباه می گویند: « با بالابردن این مطالبات عمومی، اعتماد مردم را به جامعه پزشکی خدشه دار نکنید!! »

از آغاز این ماجرا که به اذعان همه -خصوصا خانواده مرحوم کیارستمی- کوتاهی ها و قصورها در خصوص آن هنرمند بزرگ، مطرح شده، شاهد نوعی پاسکاری در پاسخگویی روشن و آشفتگی در شیوه اطلاع رسانی در جریان پرونده هستیم.

شما تصور کنید 2 ماه دیگر چه اتفاقی خواهد افتاد؟ بررسی یک پرونده پزشکی با یک تیم مجرب علمی! مگر چقدر زمان لازم دارد که پاسخگویی به 2 ماه دیگر محول شده است.

در این شیوه پاسخگویی مطلع هستیم که با مدل پاسکاری و فرصت گرفتن و مرور زمان دادن به ماجرا، طبیعتا تب مطالبه عمومی کاهش خواهد یافت. دوم اینکه طی دو ماه آینده حتما موضوعاتی مهمتر طراحی خواهد شد تا پاسخ این پرونده لابه لای آن گم شود. سوم اینکه تجربه نشان داده که پرونده ها در ایران با مرور زمان به فراموشی سپرده می شوند تا اینکه به پاسخگویی روشنی برسند.

از وقاحت آن پزشکی که مقابل بیمارستان مهر تابلویی در توهین به جناب داریوش مهرجویی، در دست گرفته بود که بگذریم - چنانکه شکی نیست نوعی فضا سازی علیه هنرمندان بود- بر همگان روشن است و مسبوق به سابقه های گوناگون که ساختار حاکم بر جامعه پزشکی ایران، عادت به پاسخگویی شفاف و روشن ندارد.

عجیب تر اینکه همین جامعه علمی، کوچکترین نقدی را هم بر نمی تابد. در چند سال گذشته چند سریال تلویزیونی از جمله سریال طنز مهران مدیری به شکل طنزی به نقد جامعه پزشکی یا پرستاری پرداختند که شاهد تحصن ها و اعتراض های غیر منطقی و غیر اصولی از سوی جامعه پزشکی تا حد توقف سریال یا فیلم سینمایی بوده ایم.

چند محور مهم در مساله اطلاع رسانی

در این راستا تا زمان روشن شدن موضوعات پرونده برای مردم، چند محور مهم در حوزه اطلاع رسانی باید در پرونده مرحوم کیارستمی دنبال شود:

1- جامعه هنری باید به صورت جدی و با اعتراض های مدنی و قانونی و حضور روشن و مستمر رسانه ای، سطح مطالبات خود را از جامعه پزشکی مشخص کنند و زیر بار این شعارها نروند که «بالابردن مطالبات، موجب کاهش اعتماد مردم به جامعه پزشکی می شود».

2- ضروری است که اصحاب رسانه ها هم به طور پیوسته، موضوع پرونده را به صورت شفاف، هر روزه تا زمان پاسخگویی دنبال کرده و سپس شیوه های پاسخگویی جامعه پزشکی را تحلیل کنند.

3- وزیر محترم بهداشت نیز - که علاقه وافری به دیدار و اطلاع رسانی مداوم دیدار هایش با نخبگان و هنرمندان دارد و اولین نفری هم بود که پس از درگذشت مرحوم کیارستمی، پیام تسلیت داد- باید در پیگیری این پرونده، پیشتاز و پاسخگو باشد.

4- از سویی دیگر وزارت بهداشت باید برای شفاف سازی و پاسخگو کردن جامعه پزشکی ایران به مردم و رسانه ها، اهرم های قانونی و مدنی جدی و عملگرایانه - نه البته شعاری و نامه نگارانه -  را ایجاد کند.

5- در این میان بی شک نباید با روش های غیر منطقی و هوچی گری های غیر واقعی، تلاش های وزارت بهداشت، زحمات پزشکان خدوم و نظام پزشکی را مخدوش کرد.

در هر حال جامعه رسانه ای و جامعه هنری نباید اجازه دهند موضوع این پرونده، مشمول مرور زمان شود و عده ای با پاسکاری در پاسخگویی و تخطئه ی بیهوده مطالبه کنندگان و خصوصا هنرمندان، موضوع اصلی پرونده مرحوم کیارستمی را به فراموشی بسپارند.