گمرک چگونه با محیط زیست آشتی کرد؟

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین از گمرک ایران،سالهاست که فعالان محیط زیستی هشدار می دهند که اوضاع مان در تولید کاغذ خوب نیست؛ مصرف خیلی زیاد و غیر منطقی سبب شده تا براساس گزارش ها، سالانه بیش از یک میلیون و 500 هزار تن کاغذ در کشور مصرف شود. هر تن کاغذی که قطع ۱۷ اصله درخت را به دنبال دارد و این یعنی قطع سالانه 25 میلیون و 500 هزار اصله درخت.

یک دهه قبل هنگامی که دولت های وقت به توصیه،اعتراض و هشدار فعالان محیط زیستی تصمیم گرفتند تا طرح دولت الکترونیک را  اجرایی کنند،خیلی از سازمان ها ، نهاد های دولتی و بانک ها که همیشه از پرمصرف ترین حوزه های مصرف کاغذ در کشور محسوب می شوند،نسبت به الترونیکی کردن سامانه های خود اقدام کردند،اما برخی سازمان ها هم از این حرکت جا مانده بودند.گمرک جمهوری اسلامی ایران از گروه این سازمانها بود.

بررسی ها نشان می دهد که میزان مراجعه به مراکز گمرکی به منظور انجام خدمات در ساعات اوج رفت و آمد، سبب افزایش ترافیک می شود.البته این موضوع  هزینه های اقتصادی زیادی  هم بر جامعه تحمیل کرده است . چنانچه هزینه هایی چون آلودگی هوا استهلاک خودرو تجهیز زیرساخت ها و براین رقم بیفزاییم، بی تردید رقم بسیار بالایی خواهد شد.
 
کارشناسان می گویند، با رونق گمرک الکترونیک میزان مراجعه شهروندان به گمرکات کاهش و از سویی در شهرهای بزرگ بهبود نسبی در ترافیک شهری و کاهش هزینه ها اتفاق می افتد.به طوری که با راه اندازی سامانه جامع امور گمرکی پیش بینی می شود، مراجعه به گمرکات اجرایی به حداقل ممکن کاهش می یابد.
 
با اجرای سامانه جامع امور گمرکی، هر فرد می تواند از طریق سامانه اظهار از راه دور، اظهار نامه خود را تسلیم کرده و مدارک خود را ضمیمه کند تا بدین صورت با انجام ارزیابی غیابی صاحب کالا فقط یکبار آنهم جهت دریافت کالا به گمرک مراجعه کند.

آشتی گمرک با محیط زیست
 
با روی کار آمدن دولت یازدهم و اجرای سامانه جامع گمرکی،هم در زمان مراجعه کنندگان به گمرک صرفه جوبی شد و هم بخش مغفول مانده محیط زیستی ساماندهی شد. در واقع با مستقر شدن این سامانه با سازمان مرتبط ،در حال حاضر گردش دستی نامه ها کاهش یافته است.وقتی امکان کنترل و پیگیری اظهارنامه های ارجاع شده به هر فرد توسط خودش انجام می شود،بدین معناست که دیگر نیازی به حضور افراد در سازمان ها برای ثبت کننده اظهارنامه ها نیست.نتیجه اجرای چنین سیستمی از چند جهت به بهبود محیط زیست کشور خواهد انجامید.
 
نخست آنکه تردد وسایل نقلیه تاثیر بسزایی بر افزایش انتشار گازهای گلخانه ای و تاثیرات نامناسب محیطی دارد و از سویی در بلند مدت کاهش خواهد یافت.چندی پیش در  فنلاند پژوهشی انجام شد که طبق آن مشخص شد تنها در هلسینکی فنلاند، استفاده از روش های پرداخت الکترونیکی و خریدهای اینترنتی می تواند میزان انتشار گازهای گلخانه ای را از 30 درصد تا 90 درصد نسبت به حالتی که خریدها با ماشین شخصی انجام می شود،کاهش دهد .این پژوهش بدان نشان داد که الکترونیکی شدن مکاتبات اداری باعث کاهش 98 درصدی مونوکسید کربن ،95 درصدی هیروکربن و 75 درصدی اکسید نیتروژن در هوا شده است.
 
آلودگی هوا یکی از معضلاتی است که کشور ما سالهاست از آن رنج می برد. کارشناسان زیادی در سالهای گذشته به دولت ها توصیه کردند که با اجرای طرح هایی که بتواند میزان استفاده از خودر و مراجعات حضوری را کاهش دهد،اقدام کنند.اگرچه در این مسیر گام های بلندی برداشته شده،اما هنوز هم سازمان های بسیاری وجود دارند که کاغذ بازی در آنها رایج است.
 
حالا گمرک با اجرای سامانه جامع امور گمرکی در این مسیر حرکت کرده است؛ کاهش میزان مراجعات و همچنین سرعت در انجام امور سبب شده تا در مسیر کمک به محیط زیست آشتی ملی از سوی گمرک انجام شود.
 
مصرف کاغذ کاهش یافت
 
دومین خدمت سامانه جامع امور گمرکی به محیط زیست کشور، کاهش مصرف کاغذ است. بی تردید بهره گیری از فناوری می تواند خسارت های زیست محیطی را تا حدودی جبران کند.
 
یکی از مصارف زیاد کاغذ در نامه نگاری ها، نامه هایی که یک یا چندبار دست به دست شده و در نهایت بایگانی می شود ،البته بعد از مدتی هم از بین می رود .اتوماسیون اداری اما با سیستمی کردن تمام فرآیند نامه نگاری در این مورد راهگشا بوده و به آن سرعت و امنیت ببخشد.
 
بررسی ها نشان می دهد که پیش از اجرای سامانه جامع گمرکی ،هر تاجر لازم بود برای هر اظهارنامه حداقل شامل تعداد 20 تا30 برگ انواع کاغذها و البته چند نسخه کپی تهیه و نگهداری کند.به این ترتیب حجم کاغذی که هر تاجر با احتساب و
واردات یا صادرات سالانه مصرف می کرد،بسیار بالابود.
 
مهمترین کمک سامانه جامع امور گمرکی ، حذف کاغذ و الکرتونیک کردن محوزها و نامه نگاری های مربوطه بود که بررسی ها نشان می دهد به جلوگیری از تخریب محیط زیست نقش موثری داشته است.استفاده از اطلاعات الکترونیک و نیز دریافت اسکن اطلاعات و عدم نیاز به نگهداری کپی از جمله این موارد است.
 
فارغ از آنکه این سامانه ضریب امنیت و حفظ طبقه بندی اطلاعات را بالا برده ، گردش مکاتبات به صورت الکترونیک سبب شده تا براساس آمار سال 94 گمرک، جمعا یک میلیون و 55 هزار و 280 دلار صرفه جویی ارزی در واردات کاغذ و مصرف آن صورت بگیرد.
 

39224