آی.پی.ام بیست ساله شد

مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات سابق که پژوهشگاه دانش‌های بنیادی نام گرفته، روز گذشته بیستمین سالگرد تاسیس خود را پشت سر گذاشت. به همین منظور مراسم بزرگ‌داشتی در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.

به گزارش ایسنا، دکتر غلامعلی حداد عادل در این مراسم گفت: «پژوهشگاه دانش‌های بنیادی آی.پی.ام، موسسه‌ای معتبر و جدی است و این‌که بلافاصله بعد از جنگ ایجاد شد، نشان دهنده انتخاب درست در اولین فرصت ممکن است و وظیفه من به عنوان یک شهروند، دانشجو و علاقمند به علم، تشکر از کسانی است که در ایجاد و رشد پژوهشگاه دانش‌های بنیادی سهیم بوده‌اند».

عضو هیات امنای پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، خاطر نشان کرد: «ما در کشور خود به تغییر تصوری که از دانش و دانشگاه است، نیاز داریم، تصویری غلط یا بهتر بگویم تصویری ناقص از دانش جدید و دانشگاه در جامعه ما رایج است. دانشمند را کسی می‌شناسند که یا دائم آموزش ببیند یا در حال آموزش باشد. درست است که آموزش مهم و لازم است و استادی که در آموزش توانا باشد، استاد بزرگی است و باید قدرش را دانست؛ اما آموزش مقدمه پژوهش است و باید در کشور پژوهش را محور قرار دهیم و تولید علم داشته باشیم. البه وجه دیگر این تصویر غلط به بی‌ارتباطی دانشگاه با مسایل جامعه برمی‌گردد. دانشگاه باید جایی باشد که کشور را متحول کند و این در وجدان عمومی دانشگاهیان خوش ننشسته است».

وی ادامه داد: «این که تصویر غلط را به تصویر تولید علم برگردانیم، مساله مهمی است. جوان، دانشجو و استاد ما باید با این انگیزه و با این تصور وارد محیط دانشگاهی و علمی شود و سعی کنیم که دانش هر چه بیشتر در جامعه مؤثر واقع شود. البته بسیاری از زمینه‌ها باید در کشور پدید آمده باشد که این تحول ایجاد شود و جنگ، خود نکته‌ای مهم بود که به ما نشان داد اگر روی پای خودمان نایستیم نابود می شویم. یک راه در تحول این است که نمونه‌ای ایجاد کنیم و این نمونه را به سایرین نشان دهیم و به جای این‌که نظریه‌پردازی کرده و صرفا بحث‌های نظری را دنبال کنیم، نمونه‌ای برای خود داشته باشیم. اهمیت پژوهشگاه دانش‌های بنیادی در این است که نمونه موفقی از حرکت در جهت تولید علم ایجاد کرده که تاثیر تبلیغی آن از هزار سخنرانی آتشین در تلویزیون مؤثرتر است».

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی افزود: «نکته قابل توجه در این مساله آن است که به نوعی هویت دست پیدا کرده‌اید که در آن برای خود اخلاق کاری حاکم کرده و به خودآگاهی نسبت به این هویت دست یافته‌اید و می‌توانید بیان کنید که چه هستید و این خودآگاهی وهویت و پدید آمدن اخلاق کاری بسیار ارزشمند است».

عضو هیات‌امنای آی.بی.ام با اشاره به مدیریت این پژوهشگاه گفت: «یکی از خصوصیات کار در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی ثبات مدیریت است و 20 سال تلاش مستمر و موفق پژوهشگاه این مساله را نشان می‌دهد. هر کس که با علم، تاریخ علم و علم جدید آشنا باشد، تصدیق می‌کند که علم بنایی است که به تدریج بالا می‌آید و صبر، حوصله، تداوم، آهسته و پیوسته حرکت کردن، طبیعت کار علم و سرنوشت کسانی است که در محیط علمی کار می‌کنند».

سخنان رییس پژوهشگاه
دکتر محمد جواد لاریجانی نیز در این مراسم با اشاره به باور جدی ایرانی‌ها برای تبدیل شدن به یک قطب علمی در سطح جهان افزود: «تا رسیدن به سطح مطلوب جهانی هنوز فاصله داریم. اما تهور و خودباوری دانشمندان ایرانی در پرداختن به مسایل اساسی‌تر علم به میزان قابل توجهی افزایش یافته است».

به گزارش ایرنا، لاریجانی که ریاست آی.پی.ام را برعهده دارد، با اشاره به فعالیت‌های دو دهه گذشته این پژوهشگاه گفت: «پژوهشگاه، دهه اول عمر خود را با تمرکز بر روی دو رشته ریاضیات و فیزیک نظری سپری کرد و در دهه دوم، حوزه فعالیت خود را به حیطه‌های جدیدی از جمله علوم شناختی، نانو، رایانه و فلسفه تحلیلی گسترش داد. اما دهه سوم فعالیت پژوهشگاه علاوه بر تلاش‌های وسیع علمی جاری، شاهد تاسیس رصدخانه ملی و شتابگر ملی خواهد بود که سفره پربرکتی برای پژوهشگران کشور در کاوش‌های عمیق و جدی علمی فراهم می‌کند».

رییس پژوهشگاه دانش‌های بنیادی با اشاره به تجربیات این پژوهشگاه در کیمیت و کیفیت تحقیقات انجام شده در این نهاد، مدیریت پویا در پژوهش را ویژگی مهم پژوهشگاه عنوان کرد و گفت: «این نوع مدیریت می‌تواند الگویی برای موسسات تحقیقاتی باشد. اساس این مدیریت،‌ محوریت محقق، استقلال مدیریتی در واحدهای پژوهشی و انعطاف‌پذیری در تاسیس و انحلال آنهاست».

پژوهشگاه دانش‌های بنیادی، موسسه‌ای وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که در 4 خرداد 1368 با نام مرکز تحقیقات فیزیک نظری و ریاضیات (آی.پی.ام) تاسیس شد و هدف اولیه آن، پیشبرد پژوهش و نوآوری در این دو رشته و فراهم‌آوردن الگویی برای ترویج و اعتلای فرهنگ پژوهش در سطح کشور بود. این پژوهشگاه در حال حاضر با هشت پژوهشکده ذرات و شتابگرها، ریاضیات، علوم شناختی، علوم کامپیوتر، علوم نانو، فلسفه تحلیلی و فیزیک و برخورداری از زیرساخت‌ها و امکانات لازم، حضور فعالی در جریان پژوهشی کشور در این دانش‌ها دارد.

این پژوهشگاه در طول بیست سال فعالیت خود به دستاوردهای مهمی دست یافته که از آن جمله می‌توان به طرح رصدخانه ملی ایران، همکاری با آزمایشگاه هسته‌ای اروپا (سرن)، شبکه گرید برای محاسبات گسترده علمی، شتابگر خطر 10 مگا الکترون‌ولت، شتابگر ملی ایران، شبکه ملی دانشگاه‌ها و دامنه کشوری آی.آر و مرکز محاسبات ملی با توان بالا اشاره کرد. علاوه بر این، ارائه و انتشار بیش از دو هزار مقاله علمی در نشریات معتبرآی.اس.آی، پانصد سخنرانی در نشست‌های علمی جهانی، و آموزش و تربیت ده‌ها دانشمند از جمله دستاوردهای علمی این پژوهشگاه محسوب می شود.