-
جهان امروز و حرکت به سوی چرخش پارادایمی
دیپلماسیجهان امروز عرصه تحولات و رخدادهای شتابناکی است و هرچند در آغاز هر کدام از دهه‌های اخیر قرن جاری رخدادی شاخص سربرآورده است (وقایع ۱۱ سپتامبر در ۲۰۰۱، انقلاب‌ها و جنگ‌ها در جهان عرب در ۲۰۱۱، اوج گرفتن کووید ۱۹ در ۲۰۲۱) اما به نظر می‌رسد در دهه‌های یاد شده کمتر با این همه رویداد و وقایع پیاپی در سطوح مختلف فکری، علمی، تکنولوژیک، سیاسی و اجتماعی مواجه بوده‌ایم.
-
یک خداحافظی قابل تأمل!
دیپلماسیپاسخ سفارت استرالیا نسبت به این بی‌توجهی به ظاهر عمدی خانم سفیر چیست؟
-
مرگ ـ سیاست و سیاست مرگ در غزه
خاورمیانهپروژه مرگ-سیاست اسرائیل در نوار غزه شامل تخریب دیوانه‌وار است. تخریبی که ماهیت آن تبدیل مکان زندگی بدن‌های فاقد حقوق انسانی به انبوهی از ویرانه‌ها است. انجام این اقدام در مطلق‌ترین حد قدرت اسرائیل سبب می‌شود مرگ سیاست اسرائیل در یک مقیاس گسترده تر عمل کند و شرایط را برای مرگ آهسته، از طریق قحطی و تخریب سیستماتیک سیستم مراقبت های بهداشتی در غزه فراهم شود.
-
گم‌شدۀ جمهوری اسلامی
دیپلماسیبا قیاس عملیات موشکی ایران علیه اسراییل، به این بیاندیشیم که از چه راهی می‌توان رئالیسم آشکار جمهوری اسلامی در فرامرز را در داخل و در منطق حکمرانی روزمره نیز نمایان ساخت.
-
سفر بارزانی به تهران، یک تحول مهم
دیپلماسیحضور بارزانی در ایران و اذعان صادقانه وی به دوستی ایران با کُردها، نقطه عطفی در مناسبات فیمابین است و در صورت پیگیری مسئولین ذیربط،می تواند طلیعه تقویت اعتماد و اراده سیاسی برای همکاری بوده و در ابعاد امنیتی،اقتصادی و فرهنگی، بیش از پیش گسترش یابد.
-
ژئوپلیتیک خلیج فارس؛ شیخ‌نشین‌ها و عربستان
خاورمیانه«ژئوپلیتیک خلیج فارس» عنوان اولین نشست انتشارات روزنامه اطلاعات است که به مناسبت گرامی‌داشت روز ملی خلیج فارس در تاریخ ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ در ساختمان موسسه اطلاعات، با سخنرانی دکتر مسجدجامعی و دکتر محمدجواد ظریف برگزار شد. متنی که ملاحظه می‌فرمایید خلاصه سخنان دکتر مسجدجامعی در این نشست است.
-
حذف عملی ایران از کریدورهای تجاری
دیپلماسیدر خبرها آمده که اولین قطار ترانزیتی افغانستان-ترکیه از اول اردیبهشت در مسیر ایران متوقف شده است. این قطار که حامل سنگ کالک است، قرار بود اولین قطاری باشد که بعد از تکمیل راه‌آهن خواف-هرات در تابستان گذشته از این محور راهی ترکیه شود. درباره علت این اتفاق، اگرچه گمان‌هایی وجود دارد، اما رسما توضیحی داده نشده است.
-
آقای رئیسی! فقط ٥٠٠ میلیون دلار؟!
دیپلماسیتحلیل زوایای مختلف سفر به پاکستان و سریلانکا نشان می‌دهد که نه دستاورد فعلی و نه چشم‌انداز توسعه آتی روابط، انطباقی با سطح عالی ندارد و اعزام یک وزیر، منطقی‌تر بود.
-
درباره رابطه ایران با گرجستان و ارمنستان!
دیپلماسیناگفته پیداست که روابط ایران و ارمنستان بسیار دیرپاست ولی بدون بهبود روابط ایران با گرجستان، قلمرو ارمنستان برای ایران بن بستی بیش نیست .
-
کالبدشکافی یک پیوند نامبارک
دیپلماسیدر این شرایط حساس به نظر ضروری است انضباط بیشتری در حوزه گفتمانی سیاست خارجی برقرار شود تا یک صدا - آن هم همراستا با دکترین دفاعی کشور، اسناد بالادستی و فتوای رهبری - از ایران به جهان مخابره شود.
-
الزامات ایران پس از مواجهه مقتدرانه با اسرائیل
دیپلماسیبحران اخیر نشان داد رژیم اسرائیل در برابر حمایتهای گسترده کشورهای غربی، به ناچار بخش بزرگی از آزادی عمل و استقلال خود را از دست داده و برای حفظ و تداوم این حمایتها چاره ای جز حرکت در مسیر مد نظر کشورهای غربی ندارد.
-
ابعاد ژئوپلیتیکی جنگ غزه
خاورمیانهجنگ خشونت‌بار غزه و طولانی شدن آن، ابعاد و پیامدهای ژئوپلیتیکی متعددی را در سطح منطقه و بین‌الملل به دنبال داشته و دارد. این روزها بررسی ابعاد این جنگ و علل و عوامل تأثیرگذار بر روند آن از موضوعاتی است که کارشناسان مسائل سیاسی منطقه بدان می‌پردازند. «ژئوپلیتیک جنگ غزه» عنوان نشست مشترک کلاب علوم سیاسی و موسسه مطالعات راهبردی اسلام معاصر (مرام) است که در تاریخ ۲۹/۱/۱۴۰۳ برگزار شد و در آن دکتر محمد مسجدجامعی به بیان دیدگاه‌های خود در این زمینه پرداخت و ابعاد جدیدی از این موضوع را برای مخاطبین و علاقمندان این حوزه، روشن ساخت.
-
تقابل ایران گریز ناپذیر
دیپلماسیضرورت رویکرد استراتژیک به تهدیدات و هوشیاری حداکثری برای پرهیز از قرارگرفتن در تله حریف و یا تحلیل های رادیکال و افراطی جریانات داخلی. قطعاً جنگ آخرین گزینه برای مقابله با تهدیدات می باشد. تحلیل واقع بینانه از شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی کشور و همزمان ضرورت بهره مندی حداکثری از ظرفیت دیپلماسی برای کاهش یا عبور از تهدیدات و بازسازی روابط ، اعتماد دوجانبه و گسترش روابط سیاسی و اقتصادی با همسایگان خصوصاً حوزه خلیج فارس، یک استراتژی عقلانی و انکار ناپذیر در شرایط کنونی است.
-
بررسی پاسخ حمله ایران به اسرائیل در مقام دفاع مشروع
خاورمیانهدر روز ۱۳ فروردین ۱۴۰۳ یک اتفاق مهم در منطقه خاورمیانه رخ داده است که در بحبوحه جنگ ها و آشوب های فعلی ، براستی که آتش به خرمن زدن است.
-
افزایش مشروعیت در پاسخ متقابل به اسرائیل
دیپلماسیبنظر من ایران بلافاصله پس از حمله اسرائیل به سفارت باید پاسخی متناسب و درخور می داد. در زمان نزدیک به حادثه ممکن بود پاسخ متناسب به اسرائیل قابل توجیه بود و پیامدهای کمتری داشت. ایران باید همواره آمادگی یک پاسخ کوبنده را حفظ می کرد زیرا با توجه به سیاست‌ها و تهدیدهای روزمره باید چنین پیش بینی و آمادگی در عمل و از نظر روانی حفظ می کرد.
-
جنگ غزه و ارزش استراتژیک روابط ایران ـ عربستان سعودی
دیپلماسیبه لحاظ تاثیر بر حوزه سیاستگذاری، تقویت روابط ایران و عربستان سعودی بطور همزمان منجر به افزایش ارزش استراتژیک این دو بازیگر مهم منطقه ای در نزد قدرت های بزرگ می شود و آنها به پذیرش «دیپلماسی منطقه ای» برای حل و فصل منازعات منطقه ای وادار می کند.
-
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اصل «تعادل در اقدامات» متقابل
دیپلماسیاظهارات مدیر کل آژانس مبنی بر ناکافی بودن گستره و عمق نظارت ها برای تشخیص ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران، منجر به تردید در نقش آژانس به عنوان یک نقطه ارتباطی در نزدیکی طرف های مذاکره می شود. چنین اظهاراتی در خصوص برنامه هسته ای خود بر ابهامات موجود در دیپلماسی هسته ای ایران با قدرت های بزرگ افزوده و تداوم این دیپلماسی را با خطرات جدی روبرو می کند.
-
آسیب‌شناسی ناکارآمدی رسانه ملی در دیپلماسی عمومی و جهاد تبیین
دیپلماسیمنطق اقتصاد توجه نشان می دهد که هرگونه افزایش درآمدهایی که از تلاش برای جذب مخاطب به دست نیامده باشد، انگیزه های جلب مخاطب رسانه را کاهش و به سوی افزایش درآمدهای غیرمرتبط با رسالت رسانه سوق خواهد داد و آن را به ابزاری تبدیل خواهد کرد که برای جلب رضایت منبع درآمدی جدید خودفعالیت کند و نه جلب و حفظ توجه مخاطبی که قرار است برداشت هایش به سوی نوع روایت ارائه شده توسط رسانه هدایت شود.
-
ایران در برابر سه تهدید بزرگ
دیپلماسیجستجوی صرف تهدیدات در مباحث امنیتی مرتبط با خطر تجزیه و گروههای افراطی، ما را از خطرات بزرگتری غافل می‌کند که اتفاقا جلوه‌های مشهود دارند و هیچکدام از آنها، مستور نیستند.
-
نوروز به مثابه توسعه
دیپلماسیتاکنون نوروز را به مثابه الگویی برای توسعه دیده اید؟ پیشنهاد می کنم هر سال نو لحظاتی را صرف این کار کنید. همان لحظات نوروزی کناره سفره هفت سین، موقع دید و بازدید، هنگام فراغت و مطالعه، یا سفر و هدیه دادن و دیگر تجربه های نوروزی به این بیندیشید که چرا و چگونه همه ی مردم ایران در نوروز مشارکت می کنند؟
-
جنگ غزه و تحول در معادله بازدارندگی
خاورمیانهجنگ غزه منجر به بازتعریف معادله «بازدارندگی» به نفع بازیگران غیردولتی در منطقه غرب آسیا شده است. مفهوم سنتی بازدارندگی در منطقه عمدتا با تمرکز بر روابط بین دولت ها تعریف می شد. اما اکنون بازدارندگی در منطقه جنبه ترکیبی یافته و با ورود بازیگران غیردولتی بر پویایی و اهمیت آن افزوده شده است. این تحول، تاثیر مهمی در شیوه هدایت جنگ ها و روندهای نظامی-امنیتی منطقه ای داشته است.
-
ترامپ: اگر من انتخاب نشوم، حمام خون در کل کشور به راه خواهد افتاد
آمریکادونالد ترامپ مدعی است که اگر در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ پیروز نشود، پایان دموکراسی آمریکا فرا خواهد رسید.
-
غزه و بن‌بست ابتکار دیپلماتیک
خاورمیانهبرداشتی از زنجیره کنفرانسهای منطقه‌ای در اردن، عراق، قطر و هند.
-
جریان‌شناسی سیاسی ابوالعلا مودودی و جنبش اسلامی در شبه قاره هند
آسیاشکل گیری اندیشه های ابوالعلا ابتدا در فضای جغرافیایی هند با مختصات خاصی که داشت صورت پذیرفت. جدائی هند و پاکستان ابوالعلا را بر آن داشت تا این اندیشه را در فضای جغرافیای پاکستان پیاده کند، اما با شرایط متفاوتی مواجه گردید.
-
هویت، شخصیت و معمای انتخابات آمریکا
آمریکاآمریکا وارد مرحله پیچیده و هیجان‌انگیز انتخابات ریاست‌جمهوری شده است؛ هرچند که حدود ۱۰ماه تا انتخابات فاصله است، اما روشنی‌ها و ابهام‌ها روز به روز چشم‌انداز سیاسی آمریکا در این سال انتخاباتی را رنگارنگ‌تر می‌کند و جالب ورود صریح و آشکار کنشگران بیرونی در عرصه انتخابات آمریکا از دو ناحیه دوست و دشمن است.
-
جمهوری اسلامی ایران و خواب‌های آشفته امریکا
دیپلماسیامریکا با خروج از برجام، وضع تحریم‌های غیرقانونی و غیرانسانی و عدم جدیت و صداقت در مذاکرات رفع تحریم‌ها به دنیا نشان داد با اصول و نرم‌های بین‌المللی فاصله زیادی دارد.
-
سیاست خارجی ایران قدرت اقناعی خود را از دست داده است
دیپلماسیدر سالگرد انقلاب، خوب است - در کنار تعریف‌ها و تمجیدها از عملکرد کشور در حوزه سیاست خارجی - به چند ایراد اساسی آن هم اشاره کنیم، چرا که با تعریف و تمجید «تحول بنیادی» حاصل نمی‌شود! چند نمونه از این ایرادها را - که معتقدم دست دستگاه دیپلماسی را هم بسته - در اینجا ذکر می‌کنم به امید اینکه بر سر آن تأمل شود و نسبت به آن چاره‌اندیشی کنیم.
-
انتخابات پاکستان و چند نکته
آسیادولت آتی در پاکستان به طور طبیعی باید ائتلافی باشد. ثبات در دولت و اجماع در تصمیمات، اولویت های اولیه دولت آتی به نظر می رسند. این می تواند ناپایداری، احتمالا ضعیف بودن دولت و افزایش شکنندگی را به ویژگی بارز دولت مذکور تبدیل کند.
-
مصلحت ایران و آمریکا پرهیز از رویارویی است
خاورمیانهپس مرغ زیرک چون به دام افتد، تحمل (صبوری) بایدش! و گروههای مقاومت برای عملیات نظامی و انجام عمل متقابل عجله نکنند، احساسات خود را کنترل و اسیر جو رسانهائی لابی یهود نشوند و روی موضوع غزه که ظرفیت بیشتری برای بسیج افکار عمومی اعراب و مسلمانان و مردم آزاده دنیا داردتمرکز نمایند. بهتر است به سیاستمداران فرصت دهند تا از این اشتباه آمریکا به نفع دو کشور عراق و سوریه استفاده کنند. با استفاده بیشتر از ظرفیتهای حقوقی بین المللی و تلاش برای یارگیری و ایجاد اجماع علیه آمریکا برای خروج از این دو کشور نتیجه بهتری گرفته می‌شود. انشاالله!
-
مهمترین مسأله سیاست خارجی ایران چیست؟
دیپلماسیآنچه نیاز امروز ما در حوزه نظری، تحلیلی و عملیاتی است، یافتن پاسخی برای این سوال است که چگونه می توان این ادراک ضعف شکل گرفته در بازیگران مختلف درباره ایران را تغییر داد؟