کاخ ساسانی فارس بد مسیر، بی امکانات و حتی بدون یک تابلوی راهنما!

اينجا كاخ ساساني سروستان است، كاخي كه در فاصله چند كيلومتري از شهر سروستان قرار دارد و از سنگ و گچ ساخته شده و جزء اولين بناهاي ساساني است كه داراي گنبد مي باشد و آن طور كه در اسناد تاريخي ذكر شده، معماري آن جزء پيشرفته ترين طرح هاي معماري دوره ساساني محسوب ميشود كه به دستور وزير بهرام گور (بهرام پنجم ساساني)، «مهرنرسي» ساخته شده است.
اين كاخ ساساني داراي گنبدي در مركز و حياط است كه سقف آن مقعر مي باشد و شباهت بسياري هم به كاخ اردشير در فيروزآباد دارد، اما ابعادش كوچكتر از آن است و داراي 2 گنبد در نزديكي يكديگر است. نماي اصلي بنا در ضلع شرقي قرار دارد كه شامل يك ايوان مركزي و دو ايوان كوچكتر در دو طرف است. ايوان مركزي به تالار اصلي و پس از آن به چهار حياط متصل مي شود كه فضاي مياني بنا را تشكيل مي دهد. در دو طرف نيز دو اتاق گنبددار وجود دارد. ديوار جنوبي تالار مركزي نيز به يك ايوان جانبي خارجي راه مي يابد و در دو طرف اين بنا نيز دو اتاق باريك با طاق گهواره اي ديده مي شود.
اين بناي تاريخي در شهريور ماه سال 1310 به شماره 23 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده و هم اينك نيز پرونده ثبت جهاني آن به همراه ديگر آثار ساساني فارس تهيه شده و قرار است به زودي در فهرست جهاني يونسكو به ثبت برسد.اما اين روزها گردشگران براي رسيدن به اين بناي ملي و ارزشمند تاريخي فارس با مشكلات متعددي مواجه اند كه مي توان به نبود تابلوهاي راهنماي گردشگري و حتي راه دسترسي مناسب و نبود يك تاسيسات خدمات رفاهي در كنار اين اثر تاريخي اشاره كرد. كمبود تابلوهاي راهنماي گردشگري، علاقه مندان و گردشگراني كه قصد ديدن اين كاخ را دارند مجبور مي كند دست به دامن مردم محلي شوند و از آنها مسير رسيدن به اين بناي تاريخي و شاخص فارس را جويا شوند. هرچند كه مردم محلي هيچ انتفاعي از وجود كاخ ساساني سروستان نمي برند اما همواره در كمال آرامش با لبخندي كه بر لب دارند گردشگران را راهنمايي مي كنند چرا كه در سطح شهر تابلويي كه گردشگران را به طرف كاخ هدايت كند وجود ندارد و تنها مي توان به تابلويي اشاره كرد كه در مسير انحرافي جاده وجود دارد و نشان مي دهد 3 كيلومتر به كاخ ساساني سروستان مانده است!
متاسفانه جاده اي كه به كاخ منتهي مي شود بسيار باريك است و قسمتهاي عمده اي از آسفالت آن كنده شده و وقتي به كاخ مي رسي مهجوريت آن از دور پيداست، كاخي كه در فاصله كمتر از 700 متري آن ساخت وسازهاي قديمي ديده مي شود كه محل نگهداري دام هاي روستائيان است و با اينكه به گفته مسئول ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان سروستان، اين سوله و ساختمان در حريم درجه يك اثر تاريخي نيست اما چهره كاخ ساسانيان را مخدوش كرده است.
وارد محوطه كاخ كه مي شوي مهجوريت اين بناي تاريخي بيشتر ديده مي شود. محوطه اين بناي ساساني بيشتر شبيه يك كارگاه مرمتي است تا يك جاذبه گردشگري!، وجود مصالح مرمتي، ميله هاي آهني و حتي داربست هايي كه قدمتشان به 10 سال مي رسد در اين محوطه تاريخي ديده مي شود.
به گفته محمدصادق آرام تن، مسئول ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان سروستان و مدير داخلي پايگاه كاخ ساساني سروستان، طرح جامع مرمتي اين كاخ در دست تهيه است در حالي كه اين بناي تاريخي داراي طرح احيا و ساماندهي است و اميدواريم با تامين اعتبارات مورد نياز، اين طرح اجرايي شود كه در قالب آن ساخت وسازها در اطراف اين محوطه حذف خواهد شد.وي در گفت وگو با خبرنگار ما، افزود: طرح مرمتي كاخ ساساني سروستان با پيشرفت 90 درصدي همراه است و به زودي تهيه و براي تصويب به اداره كل ميراث فرهنگي استان ارائه خواهد شد.
وي در ادامه با اشاره به اينكه سال گذشته براي مرمت اين بنا نزديك به 155 ميليون تومان اعتبار هزينه شده است، گفت: كانال دفع نم، همگون سازي و احياي يكي از طاق هاي مجموعه از جمله اقدامات مرمتي است كه سال گذشته در بنا صورت گرفت.وي اضافه كرد: در حال حاضر اعتباري براي مرمت اختصاص نيافته اما قول مساعد براي اخذ اعتبارات مورد نياز براي مرمت كاخ ساساني، حمام تاريخي كوهنجان و بقعه شيخ يوسف سروستاني داده شده است.
وي درخصوص نبود تابلوهاي راهنماي گردشگري نيز گفت: طبق برنامه ريزي هاي صورت گرفته بايد در مسير شيراز به سروستان و رسيدن به اين كاخ 8 تابلو راهنماي مسافر نصب شود كه در حال حاضر تعداد اين تابلوها 4 تا است.آرام تن ادامه داد: درخواست براي تامين و نصب تابلوهاي مورد نياز آن شده است و اميدواريم هرچه سريع تر اين مشكل مرتفع شود.
مدير داخلي پايگاه كاخ ساساني سروستان در ادامه اين گفت وگو به داربست هاي موجود در اين محل اشاره كرد و افزود: اين داربست ها از سال 86 براي مرمت و ساماندهي گنبد كاخ نصب شده و تا زماني كه به طور كامل مرمت ها پايان نيابد داربست ها نيز از محل حذف نمي شود.
به گفته آرام تن، تقويت پي گنبد، ديوارها و استحكام بخشي و رفع تركها و ساخت گنبد در دستور كار است و به محض تامين اعتبارات لازم، پرونده مرمتي بنا گشوده خواهد شد.وي در ادامه اضافه كرد: با توجه به موقعيت جايگيري بنا و حفاظت از اين اثر تاريخي، نگهبان مجموعه به صورت شبانه روزي در محل حاضر است و نه تنها گردشگران را راهنمايي مي كند بلكه حفاظت و مراقبت از اثر نيز برعهده وي مي باشد.