قلیان زنانه؛ بازگشت به سنت یا نابودی نسل آینده؟

امید کریمی: کاظم ندافی، رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت از مخالفت جدی متولی سلامت ایران با اصل قلیان خبر داده است: "وزارت بهداشت با اساس قهوه‌خانه‌هایی که قلیان عرضه می‌کنند مخالف است. در بحث این که قهوه‌خانه‌ها اختصاصا برای بانوان ایجاد شود به صورت مضاعف مخالفیم؛ چرا که کلید سلامت نسل آینده در دست زنان است."

او به ایسنا گفت: "با انجام چنین اقداماتی علاوه بر سلامت زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور، سلامت نسل آینده نیز دچار مشکل می‌شود و با انواع و اقسام بیماری‌ها مواجه خواهیم شد. بنابراین ضمن این که به شدت با راه‌اندازی قهوه‌خانه‌‌های ویژه زنان مخالفیم، اگر این طرح در کمیسیونی و یا مراجع قانونی مطرح شود مخالفت خود را با ذکر دلایل علمی و منطقی اعلام می کنیم."

مردم استقبال می کنند، پس مجوز می دهیم

دیروز عباس علائی، رییس اتحادیه قهوه‌خانه‌داران گفت: "ما پیگیر راه‌اندازی قهوه‌خانه‌ ویژه بانوان هستیم و در نظر داریم با همکاری و اجازه نیروی انتظامی و اداره اماکن، مکانی مختص بانوان ایجاد کنیم و صحبت‌هایی نیز در این رابطه صورت گرفته است. در رابطه با تشکیل قهوه‌خانه ویژه بانوان باید به درستی شرایط و جزئیات آن مورد بررسی قرار گرفته و نظرات را از مراکز مربوطه دریافت کرده و بعد از بررسی و سنجیدن شرایط به نتیجه مشخصی در این رابطه برسیم."

او استقبال از قهوه خانه ها را نشانه ای از علاقه مردم به سنت ها دانست! علائی گفت: "مدتی است که گرایش مردم به قهوه‌خانه‌ها زیاد شده و این نشان می‌دهد که مردم سنت خود را دوست دارند و گذشتگان خود را همیشه به خوبی یاد می‌کنند.

البته مطابق قانون، مجوز دادن به قهوه خانه ها چندان ساده نیست؛ رییس اتحادیه قهوه‌خانه‌داران درباره گرفتن مجوز برای تاسیس قهوه‌خانه ویژه بانوان گفت: "برای این موضوع متقاضیان زیادی داریم وضوابطی نیز نیروی انتظامی دارد که البته به حق است و نباید قهوه خانه‌ها در نزدیکی مراکز آموزشگاهی، مدارس به ویژه مدارس دخترانه، مساجد یا بانک‌ها و موارد دیگر باشند و بیشتر در مکان‌هایی باشند که حالت تجاری دارد و کمتر مسکونی است."

اصل قلیان بد است

با وجود این سختگیری ها، رییس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت همچنان بر مخالفت وزارت بهداشت با اصل و اساس قلیان تاکید می کند: مطالعات انجام شده در دنیا درباره مضرات استعمال مواد دخانی، نشان می‌دهد که به ازای هر پاکت سیگار باید حدود 10 دلار در نظام سلامت کشورها سرمایه‌گذاری و صرف عوارض این مبحث شود. این درحالیست که نیم ساعت استفاده از قلیان معادل استعمال چندین پاکت سیگار است و مضرات و آسیب‌های یک وعده قلیان چندین برابر استعمال یک پاکت سیگار است. بنابراین علاوه بر ضرر و زیان مادی، استعمال قلیان با سلامت مردم نیز در تضاد است."

کدام قهوه خانه؟ منظور رستوران بود

اما خبر صدور مجوز برای قهوه خانه زنانه درحالی منتشر شد که معاون سرمایه‌های اجتماعی مرکز امور زنان و خانواده ریاست جمهوری چنین چیزی را تکذیب کرد و گفت بحث رستوران زنانه است. پروین هدایتی گفت: استفاده از لفظ تاسیس قهوه‌خانه ویژه بانوان بدسلیقگی بوده است. ایجاد رستورانی ویژه بانوان ایده‌ای است که با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران مطرح شد و هنوز ابعاد مختلف و تفاهم‌نامه آن‌ بررسی نشده است.

به گفته او طرح این ایده در راستای ایجاد فضایی مناسب بری بانوان همچون پارک بانوان است تا زنان هم بتوانند به راحتی با فراغ بال از این فضا استفاده کنند و چنانچه مهمانی‌های خانوادگی و جمع‌های دوستانه‌ای دارند به این رستوران‌ها بروند.

مخالفت نیروی انتظامی

اما نیروی انتظامی که حضور زنان در قهوه خانه ها را ممنوع کرده بود، اکنون از مخالفت جدی با قهوه خانه زنانه حرف می زند.

سردار اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی امروز از مخالفت پلیس با راه اندازی قهوه‌خانه‌های ویژه زنان خبر داد و گفت: ما مسئول این کار نیستیم اما دلیل این موضوع را متوجه نشدم. قهوه خانه محلی است سنتی که کارگران برای چاشت و استراحت به آن مراجعه می‌کند اما مدل‌های جدید قهوه خانه به محلی برای بی‌بند و باری، کشیدن قلیان و سیگار تبدیل شده است.

او گفت: در بسیاری از قهوه خانه‌ها و سفره خانه‌هایی که می‌بینم بسیاری در حال کشیدن قلیان هستند اما نمی دانم راه اندازی قهوه خانه زنان پاسخ به کدام مطالبه مردم است. طرح مسایل انحرافی صحیح نیست و ما با شکل جدید قهوه خانه داری مخالف هستیم. هر کجا برای بازدید می‌روم درخواست‌های مجوز به من داده می‌شود اما یک دانه از آن را هم تایید نکرده ام. برخی ناهنجاری‌ها در قالب قهوه خانه‌ها ترویج می‌شود.

مبارزه با قلیان

داستان قلیان و قهوه خانه دارها، سر درازی دارد؛ وزارت بهداشت موظف است طبق قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات، با تولید و عرضه انواع مواد دخانی که قلیان هم یکی از آنهاست مقابله کند تا از مضرات سلامتی آنها کاسته شود.

ابتدا روی پاکت های سیگار، تصاویر چندش آوری از بلایی که سیگار و دخانیات سر انسان می اورد چاپ شد. منع کشیدن سیگار در اماکن عمومی و سرپوشیده هم یکی دیگر از بندهای این قانون است که وزارت بهداشت آن را به کمک پلیس اجرا کرد.

سال گذشته هم بسیاری از قهوه خانه ها و سفره خانه هایی که قلیان عرضه می کردند، پلمپ شدند. هرچند با اعتراضات صنفی قهوه خانه دارها، در مدت کوتاهی، قلیان با قهوه خانه ها برگشت. اما همین سختگیری ها موجب شد حداقل سفره خانه های سنتی، از عرضه قلیان، منع شوند. ضمن اینکه ورود زنان و دختران به قهوه خانه ها ممنوع شد.

همچنین در شهرهای مختلف، جشن های مبارزه با قلیان برگزار شد که در آنها، قلیان ها شکسته می شدند و زیر غلطک می رفتند.

با تمام اینها، وزارت بهداشت هنوز کامل قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات را اجرا نکرده است. به عنوان مثال منع عرضه نخی و فروش سیگار به نوجوانان و جوانان، به درستی و کامل اجرا نشده است و یا هنوز با کشیدن سیگار در حین رانندگی مقابله نمی شود.

4747