همانگونه که در مباحث و مقالات و گزارشهای تحقیقی اساتید مختلف و مسئولین محترم بانک مرکزی پیرامون موضوع به صورت مفصل مطرح گردیده ؛ ریال امروز قدرت خود را کاملا از دست داده است.
به طور عینی در بازار و فروشگاه ها اگر خریدی نقدی انجام دهید برای پرداخت وجه به فروشنده صحبتی از ریال نمی شود و واحد تومان جایگزین شده است.
همچنین پول خرد ریالی در چند سال اخیر منسوخ شده و فعلا تومان ، آنهم به صورت محدود یافت می شود.مثلا سکه های 1 ریالی ، 2 ریالی ، 5 ریالی ، 10 ریالی ، 20 ریالی ، 50 ریالی ، 100 ریالی و 200 ریالی نایاب و غیر قابل استفاده شده و اسکناس های 1000 ریالی و 2000 ریالی نیز کمتر مبادله می شود.
البته سکه های 250، 500 ، 1000، 2000 و 5000 ریالی در گردش می باشد که نگهداری و نقل و انتقال این حجم از سکه و اسکناس برای گردش معاملات روزانه مردم پر از دردسر و مخاطرات بسیار بالا می باشد.
شاید آنچه مردم را رنج می دهد و مسئولین را به تلاش برای حل مشکل پول ملی وا می دارد، در درجه اول آثار روانی منفی کاهش ارزش پول ملی است که این نگرانی بجاست و نمی توان برای همیشه این رنج را تحمل نمود . همانگونه که تاکنون بیشتر از یکصدو پنجاه کشور جهان دست به اصلاح پول ملی زده اند و بسیاری از آنان نیز موفق بوده اند.
لازم به ذکر است کشورهایی موفق بوده اند که تورم انباشته مزمن طی سالها قدرت خرید پول ملی را به صورت مستمر کاهش داده و لذا با یک رفرم به موقع اولا برابری پول ملی را با سایر ارزها به حد مطلوب رسانیده و از طرفی با کاهش مناسب حجم اسکناس و مسکوک و حجم نقدینگی از یک سو و نشر پول ملی جدید با قدرت خرید بالا توانسته اند به مبادلات تجاری سرعت و رونق دهند.البته آن گروه از کشورها که تحت تاثیر بحران های مالی و اجتماعی با افت شدید و سریع ارزش پول ملی مواجه شده اند و تورم های بالای 1000 درصد گریبان آنان را گرفت مجبور شدند چندین بار دست به رفرم بزنند و کمتر به توفیق کامل دست پیدا نموده اند.
خوشبختانه وضعیت پول ملی ما مشابه کشورهای گروه اول می باشد.حال بپردازیم به انتخاب نام و قدرت پول ملی جدید.
کارشناسان و خبرگان اقتصادی و مالی و سایر اقشار با نگرش های پولی به این موضوع پرداخته اند و کارگروه دولت محترم نیز به نتایج خوبی دست پیدا کرده اند.و طبق گزارش های بانک مرکزی رای اکثریت خبرگان در حال حاضر به انتخاب نام " تومان " با حذف 4 صفر می باشد.
اینجانب به دلایل زیر پیشنهاد انتخاب نام " ریال جدید " را مطرح می نمایم:
1 – ارزش ریال ایران در سال 1310 بر اساس قانون اصلاح واحد و مقیاس پول برابر با 7322382% گرم طلای خالص بوده است.
این برابری به قیمت امروز طلا معادل 50000 ریال می باشد و به تعبیر دیگری قدرت خرید ارزش ریال 80 سال قبل حدودا 50000 برابر ریال امروز بوده است.حال اگر بخواهیم به قدرت خرید پول در 80 سال قبل برگردیم باید به همین میزان واحد پول ملی را تقویت کنیم ؛ یعنی :
یک ریال 80 سال قبل = یک ریال جدید = 7322382% گرم طلای خالص ( با عیار 900)
اما بر اساس سیاست های اعلام شده ، فعلا می توان با حذف 4 صفر از پول فعلی ، آن را یک واحد پول ملی جدید بنامیم یعنی حداقل قدرت خرید یک واحد پول جدید = 10000 ریال جاری و اجزا آن به ترتیب می تواند بین یک صدم ریال تا یک ریال جدید کامل باشد و از طرفی پول های درشت 2، 5 ، 10، 20 ، 50 و 100 ریالی جدید منتشر گردد.
این اقدام باعث می شود با حجم کمتری از اسکناس و مسکوکات مبادلات بازرگانی بیشتر و سریعتر انجام شود، به طوریکه در حال حاضر حدود 10 میلیون قطعه اسکناس منتشره در بانکها و در دست مردم می باشد که با رفرم فوق الذکر تعداد برگ برگ اسکناس های رایج به حدود 4 میلیون قطعه کاهش خواهد یافت.
2- دلیل دیگر موضوع مقایسه ریال جدید با پول سایر کشورها به وبژه کشورهای منطقه می باشد که با این رفرم، ریال جدید ایران معادل 77% دلار آمریکا و معادل 2.7 % عربستان ( بشرح جدول ذیل ) خواهد شد که از لحاظ وجهه و اعتبار بین المللی می تواند جایگاه از دست داده گذشته را احیا نماید :
جدول برابری ریال با ارزهای عمده ( در بازار) و سکه طلا به صورت تقریبی
ارزها دلار یورو پوند یکصد ین ژاپن درهم امارات
ریال فعلی 13000 18000 20000 17000 3600
ریال جدید 77% 55% 50% 59% 2.8
ارزها ریال عربستان لیر ترکیه یوان چین سکه بهار آزادی
ریال فعلی 3500 7400 2100 6000000
ریال جدید 2.7 1.35 4.8 600
لازم به ذکر این نکته مهم است که رفرم پول ملی صرفا یک کار فیزیکی و شکلی است و نمی توان ادعا نمود که با این عمل می توانیم رشد تورم را کاهش دهیم اما قطعا هزینه انتشار پول جدید کاهش می یابد و برای کوتاه مدت پس اندازها افزایش می یابد زیرا ارزش ذاتی پول ملی به یکباره افزایش می یابد و عموم مردم به لحاظ عکس العمل های احتیاطی و حفظ دارایی و آزمایش بازار در هزینه های خود قدری تامل و تعدیل خواهند کرد و لذا پس انداز ها افزایش خواهد یافت.
کارشناس ارشد علوم بانکی و
مدیرعامل سابق بانک تجارت
نظر شما