حجت الاسلام و المسلمین مبلغی در مراسم افتتاحیه همایش بین‌المللی "نظریه و نظام فقهی" كه در كشور عمان در حال برگزاری است، گفت: نظریه فقهی یک حالت ارتباطی را بین مفاهیم اسلامی و مفاهیم معاصر ایجاد می‌کند. در واقع نظریه فقهی یک کانون فعال است که اندیشه "اصالت و معاصرت" در آن می‌تواند به صورت علمی ظهور دقیق پیدا کند.
همایش بین‌المللی "نظریه و نظام فقهی" از روز شنبه هفته جاری (19 فروردین) با حضور شخصیت‌هایی از کشورهای مختلف جهان در کشور عمان آغاز شد و حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر "احمد مبلغی" رییس پژوهشگاه مطالعات تقریبی به عنوان یکی از سخنرانان ویژه این همایش "اهمیت، جایگاه و میزان تاثیرگذاری نظریه‌پردازی فقهی در دنیای اسلام" را مورد تأکید و تشریح قرار داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی در این همایش، نظریه فقهی را متضمن دو عنصر تجمیع مفاهیم مرتبط به گزاره‌های فقهی و ایجاد همزایی و زایش میان آنها دانست و گفت: فقه که می‌خواهد حکم "مفاهیم مسائل اجتماعی" را ارائه کند، باید هویت مسائل اجتماعی معاصر را بشناسد.
وی ادامه داد: این شناخت هنگامی است که فقیه این مفاهیم را به صورت جداگانه فهم نکند، زیرا مسائل اجتماعی جدا از هم شکل نمی گیرند و در شکل‌گیری در هم اثر می‌گذارند، به تعبیری "تبادل اعطای هویت" دارند، از این رو باید از نظریه که مفاهیم را به صورت منطقی کنار هم می‌گذارد، استفاده کرد.
وی ادامه داد: بر این اساس، نظریه فقهی فراهم آوردن زمینه برای ایجاد حالت مواجهه بین مفاهیم مسائل اجتماعی است تا مفهوم یک مسئله اجتماعی به صورت مستقل از مفهوم مسائل دیگر فهم نشود.
فقه به دور از نظریه‌پردازی، نمی‌تواند در ارتباطات اجتماعی نفوذ و حکم آنها را به صورت دقیق ارائه کند
رییس پژوهشگاه مطالعات تقریبی خاطرنشان کرد: فقهی که از نظریه پردازی به دور باشد، چون مفاهیم را به صورت جمعی نمی‌بیند، در ارتباطات و روابط اجتماعی ورود و نفوذ نمی‌کند و ماهیت‌های این مفاهیم را کشف نمی‌کند و به همین دلیل، حکم آنها را به صورت دقیق ارائه نمی‌کند.
ایجاد ارتباط میان احکام شرعی از زاویه نظریه‌های فقهی
مبلغی همچنین گفت: نظریه فقهی حالت ارتباطی بین احکام شرعی نیز ایجاد می‌کند.
وی ادامه داد: احکام شرعی به دو صورت قابل لحاظ شدن هستند یکی اینکه آنها را جداگانه و دیگری اینكه به صورت منظومه‌ای مطالعه و ملحوظ کنیم. اگر نظریه فقهی شکل گیرد مجموعه احکام به صورت مجموعه‌ای و منظومه‌ای با ارتباطات موجود فی‌مابین اجزای هر مجموعه، کشف می‌شوند و خود این می‌تواند خاستگاهی برای ظهور و بروز دیدگاه‌های جدیدی نسبت به مراودات و نگاه‌های شارع باشد و تحول ایجاد کند.
نظریه فقهی بسیاری از مفاهیم عظیم اسلامی را از زندان‌های تاریخ بیرون می‌کشد
حجت‌الاسلام و المسلمین مبلغی به سومین اهمیت نظریه‌پردازی فقهی پرداخت و بیان داشت: نظریه فقهی قادر است بسیاری از مفاهیم عظیم اسلامی را از زندان‌های تاریخ بیرون کشیده و میان آنها و مفاهیم رایج (که در اختیارند و فعال شده‌اند) زایش ایجاد می‌کند و این خود یک تحول بزرگ را در مطالعه دین، فقه و فعالیت فقهی ایجاد خواهد کرد.
رییس شورای تقریب حوزه علمیه قم ادامه داد: بسیاری از مفاهیم در دل تاریخ دفن و محبوس شده‌اند که یا ما آنها را اصلا نمی‌شناسیم و یا اگر هم بروز ناقصی دارند از کنار آنها به سادگی عبور می‌کنیم و گویا برای آنها فایده و ارزشی قائل نیستیم و یا حتی اگر بخواهیم به آنها نقشی دهیم ادبیات کنونی در اختیار ما چنان نارسا بوده که نمی‌تواند فضا و زاویه‌های دید و شیوه‌ای را برای استفاده از آن مفاهیم فراهم آورد.
حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی خاطرنشان کرد: اگر نظریه فقهی شکل بگیرد به سراغ این مفاهیم می‌رود و آن مفاهیم را از عزلت و محبوس بودن خارج و فعال می‌کند.
استاد برجسته فقه حوزه علمیه قم به عنوان نمونه گفت: دو واژه به نام "خیر" و "زیبایی" داریم که در مصادر شریعت، قرآن و حدیث به وفور به آنها توجه شده است ولی در فقه به آنها توجه نشده است.
رییس پژوهشگاه مطالعات تقریبی افزود: این تنها نظریه فقهی است که این مفاهیم گم‌شده و دفن شده را می‌تواند فعال کند؛ یعنی ما باید نظریه فقهی خیر و نظریه فقهی زیبایی داشته باشیم.
ایجاد ارتباط میان مفاهیم اسلامی و مفاهیم معاصر از طریق نظریه‌های فقهی
حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی با اشاره به چهارمین اهمیت نظریه فقهی اظهار داشت: نظریه فقهی یک حالت ارتباطی را بین مفاهیم اسلامی و مفاهیم معاصر ایجاد می‌کند. در واقع نظریه فقهی یک کانون فعال است که اندیشه "اصالت و معاصرت" در آن می‌تواند به صورت علمی ظهور دقیق پیدا کند و اگر ما نظریه فقهی نداشته باشیم این اندیشه به صورت دقیق، کامل و پاسخگو امکان بروز و ظهور ندارد.
وی تصریح کرد: اگر نظریه فقهی نباشد چه بسا ما به صورت ذوقی و یا کورکورانه میان اصالت و معاصرت جمع کنیم و چنین چیزی فقه و روش اصیل آن را از بین می‌برد. همایش بین‌المللی نظریه و نظام فقهی از روز شنبه 19 فروردین در کشور عمان آغاز و تا روز سه‌شنبه 22 فروردین ادامه دارد. در این همایش بین‌المللی، هفت وزیر از کشورهای اسلامی، مفتی‌ها و شخصیت‌های برجسته علمی جهان اسلام حضور دارند.
در مراسم افتتاحیه این همایش بین‌المللی علاوه بر حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد مبلغی، شیخ خلیلی مفتی عمان، دکتر علی جمعه مفتی مصر و وهبه زحیلی از علمای سوریه سخنرانی کردند.
بر اساس گزارش خبرگزاری تقریب، بیش از 60 مقاله در این کنفرانس ارائه خواهد شد و کمیسیون‌های تخصصی آن نیز به مدت چهار روز با حضور نخبگان و اندیشمندان جهان اسلام برگزار می‌شود. گفتنی است در این کنفرانس، تنی چند از وزاری کشورهای اسلامی نیز شرکت کرده‌اند.
/6262
نظر شما