شايد بيست و چهارساعت بعد از آخرين شب ليگ چهاردهم، فغاني در خانه با خودش فكر مي‌كرده چرا وقتي فريد كريمي در محوطه جريمه نفت سرنگون شد، سوت نزده است. سوت نزدني كه نتيجه آن تغيير سرنوشت قهرمان ليگ‌برتر بود. اين فصل داوران براي جبران ناكامي فصل پيش فغاني، بي‌وقفه سوت مي‌زنند و با اشتباهات پرتعدادشان نتيجه تعيين مي‌كنند. اشتباهات داوري هميشه بخشي از فوتبال بوده اما امسال به تأثيرگذارترين عامل در نتايج ليگ‌برتر تبديل شده است. تيم‌هاي مختلف در زمين بازي مي‌كنند اما تابلوي نتايج، در بسياري از مواقع بر اساس اشتباه داوران رقم مي‌خورد. ديدن جدول ليگ بدون احتساب اشتباهات داوري، نشان مي‌دهد اين فصل سازمان ليگ و كميته داوران دو ليگ جداگانه برگزار كرده‌اند. يك ليگ بين تيم‌هاي ليگ‌برتري، و يك ليگ بين داوران كه جدول فعلي ليگ‌برتر بيشتر نتايج دومي را نشان مي‌دهد. جدول بدون اشتباهات داوري، بر اساس كارشناسي‌هاي برنامه نود به عنوان مهم‌ترين و پربيننده‌ترين رسانه ورزشي محاسبه شده است.
ليگ پر از ناراضي
از 16 تيم اين فصل، 9 تيم از اشباهات داوري ضرر كرده‌اند و شايد موج اعتراضات آنها به نحوه قضاوت داوران زياد عجيب نباشد. البته بيشترين ضرر يك تيم از اشتباهات داوري، 4 امتياز بوده و ديگر تيم‌ها بين 1 تا 3 امتياز آسيب ديده‌اند. امتيازات پرتعداد از اشتباهات داوري، بيشتر مربوط به دو تيمي مي‌شده كه از اشتباهات داوري سود برده‌اند. استقلال و سايپا، به ترتيب 8 و 7 امتياز از اشتباهات داوري جمع كرده‌اند و طبيعي است از وضعيت داوري ليگ امسال راضي باشند.
استقلال در صدر
اشتباهات داوري اين فصل به سود استقلال، باعث شد حجم زيادي از انتقادات عليه اين تيم و كميته داوران شكل بگيرد. استقلالي‌ها در بازي با استقلال اهواز يك گل خطا زدند، در بازي با راه‌آهن زماني كه با دو گل عقب بودند دو پنالتي اشتباه به‌دست آوردند، در بازي با گسترش فولاد يك پنالتي به نفع حريف گرفته نشد و در بازي با نفت تهران هم داور خطاي پنالتي به سود تيم منصوريان را اعلام نكرد. البته در بعضي موارد، اشتباهات داوري به ضرر استقلال هم بوده، اما نتايج انتهاي بازي باعث شده اين اشتباهات زياد به چشم نيايند؛ مثل گل سالم محسن كريمي به ملوان يا گل سالم استقلالي‌ها به راه‌آهن كه تحت تأثير اشتباهات قبلي داور قرار گرفت.
آقا معلم راضي
«يك داوري بي‌نقص». عبارتي كه جلالي بعد از بازي با فولاد درباره داور مسابقه به كار برد، كمتر از زبان مربيان ايراني شنيده مي‌شود. مگر اينكه مثل بازي سايپا و فولاد، داور با اخراج نكردن كاپيتان سايپا و ناديده گرفتن پنالتي فولاد، يك تنه نتيجه بازي را به نفع تيم آنها عوض كرده باشد. سايپا با گرفتن 7 امتياز از اشتباهات داوري، بعد از استقلال بيشترين سود را از سوت‌هاي اشتباه اين فصل برده است. تيم جلالي قبل از بازي با فولاد با يك پنالتي اشتباه، پرسپوليس را برده بود و در بازي با پديده هم داور پنالتي واضح تيم مشهدي را ناديده گرفت. شايد با مرور اين تصاوير، رضايت آقا معلم از داوري‌هاي اين فصل منطقي به نظر برسد.
سرخ‌هاي طلبكار
تا قبل از بازي پرسپوليس و تراكتورسازي، پرسپوليس با از دست دادن 4 امتياز از اشتباهات داوري طلبكارترين تيم ليگ بود. آنها با دو اشتباه پياپي فغاني، برد مقابل ذوب‌آهن را با باخت عوض كردند و در بازي با سايپا هم با پنالتي كه عليه تيم‌شان گرفته شد بازي را باختند. علاوه بر اين، در بازي با استقلال خوزستان هم داور بايد در همان نيمه اول يك بازيكن تيم ويسي را اخراج مي‌كرد و شايد نتيجه آن ديدار هم با اخراج نيمه اول كاملاً عوض مي‌شد. در بازي پرسپوليس با تراكتورسازي، محسن تركي يك پنالتي تيم توني را نگرفت تا هم پرسپوليسي‌ها براي اولين‌بار از اشتباهات داوري سود كنند و هم تيم توني جاي آنها را در صدرجدول طلبكارترين تيم‌هاي ليگ‌برتر بگيرد. تراكتورسازي در 7 بازي گذشته 4 امتياز از اشتباهات داوري ضرر كرده است. فولاد، ديگر تيم سرخپوش و بحران‌زده ليگ هم در صورت دقت بيشتر داور بازي با سايپا، مي‌توانست با سه امتياز شيرين به تعطيلات برود و كمتر زير فشار انتقادات باشد.
فقط دو تيم
در جدول ليگ‌برتر بدون احتساب اشتباهات داوري، فقط رتبه دو تيم انتهاي جدول شبيه رتبه‌شان در جدول فعلي ليگ‌برتر است. سايپا با 10 پله سقوط، بيشتر از همه پايين رفته و تراكتورسازي با 5 رده صعود، توانسته تا رده پنجم بالا برود. در بين شانزده تيم ليگ، تنها دو تيم يعني سياه جامگان و استقلال خوزستان اشتباه داوري به سود يا ضررشان نداشته‌اند. البته استقلال خوزستان خوش‌شانس بود كه داور بازي با پرسپوليس، بازيكن اين تيم در نيمه اول را اخراج نكرد اما با توجه به اينكه تأثير يك بازيكن اخراجي در ادامه مسابقه غير قابل محاسبه است، آنها حداقل در اين جدول جابه‌جايي نخواهند داشت.
ركورددار اشتباهات
بازي استقلال و راه‌آهن، ركورددار پراشتباه‌ترين قضاوت ليگ پانزدهم بود. قبل از اين مسابقه، عليرضا فغاني در بازي پرسپوليس و ذوب‌آهن با تبديل كردن برد 1-0 پرسپوليس به باخت 2-1، بيشترين تأثير را در نتيجه يك مسابقه گذاشته بود، اما زرگر با تأثيرگذاري روي 4 گل توانست فغاني را پشت‌سر بگذارد. زرگر در اين بازي سه پنالتي گرفت كه همه آنها اشتباه بود، با نگرفتن خطاي حنيف باعث درگيري و اخراج دروازه‌بان راه‌آهن شد و در نيمه دوم گل سالم استقلال را به اشتباه آفسايد اعلام كرد. بابك وسيله‌بر هم در بازي گسترش و صبا روز عجيبي را پشت‌سر گذاشت. وسيله‌بر دو گل سالم گسترش فولاد را مردود و در عوض، يك پنالتي اشتباه براي اين تيم گرفت تا در پايان بازي هر دو مربي شديداً به قضاوت داور معترض باشند.
مدل انگليسي
رسانه‌هاي انگليسي معمولاً براي محاسبه تأثير يك عضو روي يك مجموعه، بازي را به دو بخش قبل و بعد از صحنه تأثيرگذار تقسيم مي‌كنند. به‌طور مثال در بازي استقلال اهواز و گسترش فولاد، داور در دقايق پاياني گل سالم استقلال اهواز را مردود اعلام كرد و بازي مساوي نشد. گسترش فولاد، در دقايق تلف شده گل دوم را هم زد و بازي را 2-0 برد. بر اساس اين روش، نتيجه مسابقه بايد 1-1 مساوي محاسبه شود. روشي كه جدول ليگ بدون اشتباهات داوري، بر اساس آن درست شده است. روزنامه گاتزتا دلواسپورت، سال 2008 از روش ديگري استفاده كرد و اشتباهات داوري را در نتيجه پاياني مسابقه اعمال كرد. روشي كه انتقادات زيادي به همراه داشت. بر اساس آن روش، بازي استقلال اهواز و گسترش فولاد بدون اشتباهات داوري، 2-1 به نفع گسترش فولاد تمام مي‌شود. در صورتي كه جدول ليگ با روش گاتزتا محاسبه مي‌شد، جدول نهايي فرق چنداني با اين روش نداشت. جايگاه بيشتر تيم‌ها مشابه همين جدول بود اما امتيازات بعضي تيم‌ها مثل استقلال، سايپا، گسترش و پديده يك يا دو امتياز بيشتر مي‌شد و تراكتورسازي، نفت، فولاد، پرسپوليس و استقلال اهواز يك يا دو امتياز كمتر مي‌گرفتند.
ضريب خطا
جدول فعلي ليگ بدون احتساب اشتباهات داوري، مطمئناً جدول قابل استنادي نيست. به‌طور مثال، شايد اگر در بازي استقلال و نفت تهران داور مسابقه پنالتي روي مومني را مي‌گرفت، نفتي‌ها نمي‌توانستند آن را گل كنند يا حتي در صورت گل شدن توپ استقلال با زدن دو گل بازي را به نفع خودش تمام مي‌كرد؛ به‌خصوص كه در ليگ‌برتر ايران، فقط حدود نيمي از پنالتي‌ها گل مي‌شوند. اين جدول فقط توصيفي از كارنامه ضعيف داوري ليگ پانزدهم است. داوري‌هايي كه باعث شدند جدول فعلي ليگ بيش از زحمات تيم‌ها، حاصل سوت‌هاي اشتباه آنها باشد. تعداد جلسات محروميت داوران در اين فصل، از تعداد هفته‌هاي ليگ‌برتر بيشتر بوده و فغاني، اكبريان و صالحي هر كدام 4 جلسه محروم شده‌اند و با شيبي كه تعداد اشتباهات داوري گرفته شايد تا آخر فصل بيشتر داوران به جاي زمين مسابقه از خانه مسابقات را تماشا كنند. در هفته اول ليگ‌برتر، داوران فقط روي 3 امتياز بازي ملوان و ذوب‌آهن تأثيرگذار بودند اما هفته هفتم، نتيجه 4 بازي از هشت بازي برگزار شده با سوت‌هاي پراشتباه رقم خورد.
جدول ليگ‌برتر بدون احتساب اشتباهات داوري
|
رتبه واقعي |
رتبه در جدول ليگ |
تيم |
امتياز واقعي |
امتياز در جدول ليگ |
تفاوت امتياز واقعي با جدول ليگ |
|
1 |
2 |
سپاهان |
16 |
14 |
+2 |
|
2 |
3 |
استقلال خوزستان |
14 |
14 |
- |
|
3 |
7 |
گسترش فولاد |
12 |
11 |
+1 |
|
4 |
8 |
صباي قم |
11 |
10 |
+1 |
|
5 |
10 |
تراكتورسازي |
11 |
7 |
+4 |
|
6 |
5 |
ذوب‌آهن |
9 |
11 |
-2 |
|
7 |
6 |
ملوان |
9 |
11 |
-2 |
|
8 |
11 |
پرسپوليس |
9 |
7 |
+2 |
|
9 |
1 |
استقلال |
8 |
16 |
-8 |
|
10 |
12 |
راه‌آهن |
8 |
6 |
+2 |
|
11 |
9 |
پديده |
7 |
9 |
-2 |
|
12 |
14 |
استقلال اهواز |
7 |
5 |
+2 |
|
13 |
4 |
سايپا |
6 |
13 |
-7 |
|
14 |
13 |
سياه جامگان |
6 |
6 |
- |
|
15 |
15 |
نفت تهران |
6 |
4 |
+2 |
|
16 |
16 |
فولاد |
5 |
3 |
+2 |
در شرايط تساوي امتيازها، رتبه در جدول ليگ ملاك رده‌بندي تيم‌ها بوده است
256 41
نظر شما