اندیشکده آمریکایی موسسه واشنگتن برای صلح خاور نزدیک ،با اشاره به دوران خود رضایتمندی ترکیه در چند سال گذشته، موفقیت اقتصادی این کشور و اصلاحات ساختاری برای جلب رضایت اتحادیه اروپا به منظور عضویت در این اتحادیه، نوشت، آنکارا به عنوان عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) به جایگاه خود به عنوان متحد راهبردی آمریکا در منطقه اطمینان داشت.
ترکیه در این دوران خود رضایتمندی، درگیر توسعه سیاست های جاه طلبانه در زمینه سیاست و دیپلماسی خارجی شد که نشات گرفته از سیاست 'مشکل صفر با همسایگان' و برقراری صلح در داخل کشور، با هدف حل مشکل دیرینه کردستان این کشور بود.
به نوشته این اندیشکده، وقتی بهار عربی پایه های نظم سیاسی خاورمیانه را تکان داد، بارها از 'مدل ترکیه' به عنوان جایگزینی برای حکومت های خودکامه و ناکارآمد اجتماعی و اقتصادی یاد شده بود اما، کودتای نافرجام در این کشور باعث رنگ باختن همه این انتظارات و خود رضایتمندی ها شد و ترکیه تبدیل به حکومتی درون گرا و منفعل در داخل شد که به اقدمات سرکوبگرانه نامناسب علیه دشمنان و تنظیم دوباره سیاست منطقه ای مبادرت کرد که هدف آن، به جای شروع تحولات و دستاوردهای مثمر ثمر، اختلال در دستاوردها است.
این اندیشکده آمریکایی با بیان این نکته که ترکیه مصداق کشوری در خاورمیانه است که شکست نخواهد خورد، افزود، حذف گروه های مظنون به ارتباط با جنبش گولن -که دست داشتن آنها در کودتای نافرجام ترکیه تا کنون ثابت نشده است - ، برای ترکیه لطمه ای غیرقابل تصور به دنبال خواهد داشت.
این اقدامات سرکوبگرانه علاوه بر نقض رویه ها و هنجارهای بین المللی باعث کنار گذاشته شدن تعداد زیادی از افراد ذی صلاح حرفه ای دخیل در موفقیت ترکیه شد و زمینه جذب احتمالی آنها از سوی جنبش های مخالف موجود یا آتی را فراهم کرد.
این اندیشکده، روند موجود در ترکیه را روندی خود تخریبی خواند و نوشت، کودتای نافرجام ژوئیه در ترکیه باعث نزدیک تر شدن سیاست منطقه ای ترکیه با آمریکا شد اما، این رابطه به سرانجام نرسید. ترکیه دیگر نمی تواند به اهداف بزرگ تن دهد بلکه، رویکردش در حد منافع فوری خودش؛ کنترل تهدیدها در مرزهای جنوبی و جنوب شرقی اش تنزل کرده است. با وجود آنکه در موضع آنکارا نسبت به حکومت سوریه تغییری ایجاد نشده است اما، آنکارا در حال حاضر، صرفا درصدد جلوگیری از ایجاد یک تشکل و نهاد کردی ، در شمال سوریه است.
رویکرد تریکه در رابطه با عراق نیز ، رویکرد'حفاظت با توسل به زور' است. اولویت اصلی ترکیه از حفظ رابطه حسنه با منطقه کردستان عراق، کنترل اغتشاش قابل پیش بینی پس از آزادی موصل و جلوگیری از خسارت بیشتر به ترکیه است. غفلت از موصل و ترک ناخودآگاه آن می تواند بحران پناهجویی، اقتصادی و امنیتی مشابه بحران سوریه را برای ترکیه به دنبال داشته باشد اما، اقدامات پیش بینی شده در دستور کار تشکیلات رهبری ترکیه، هزینه بر و بی فایده هستند.
شرایط سوریه و عراق باعث می شود آنکارا مقابله با داعش را به اولویت سوم خود نتزل دهد. از این رو، ترکیه با مخاطرات قابل ملاحظه ای مواجه است و احتمالا ممکن است در دفع این مخاطرات نیز با شکست مواجه شود. درواقع، واکنش افراطی تشکیلات رهبری ترکیه در قبال کودتای ژوئیه آسیب پذیری این کشور را در برابر اقدام مخرب داعش افزایش داده است.
شاید واشنگتن باردیگر با رویکرد ترکیه در رابطه با سوریه و عراق همسو شود. از این رو، سیاست فعالانه ای که به دنبال اعاده اعتماد لطمه دیده بین ترکیه و آمریکاست باید در صدر نگرانی های دولت آمریکا باشد.
خودکامگی و سوء استفاده از قدرت، حتی در قالب واکنش به کودتا را نمی توان نادیده گرفت. تعامل محترمانه، سازنده و اصولی با دولت 'رجب طیب اردوغان' رئیس جمهوری ترکیه باید نشان دهنده دو مسیری باشد که ترکیه می تواند دنبال کند؛ اعاده حکومت قانون و نجات دمکراسی که یا با تایید دوباره جایگاه محوری ترکیه به عنوان متحد آمریکا و یا وارد شدن به بازی روس ها و در نتیجه از دست دادن امنیت و احتمال وارد آمدن ضررهای غیرقابل جبران به ترکیه حاصل می شود.
52310
نظر شما