روزگار سرد خیابان خواب ها

«خبرجنوب» نوشت: سرما می خزد میان جدارههای استخوانِ آدم. بعد خود را تا مغز استخوان می رساند. آدم از درون یخ می زند. برای همین بسیاری از شهروندان می خزند توی پالتوها و کت هایی که پوست و استخوانشان را گرم نگه میدارد؛ تا یک زمان یخ نزنند.

حالا که البته آذرماه است؛ دی ماه- سردترین ماه سال- که برسد، سنگ از سرما خواهد ترکید. در این شرایط اما هستند کسانی که سرپناهی ندارند. لباس گرمی هم به تن ندارند؛ آن وقت آنها می مانند و سرما و سرما و سرما.
اول صبح است که راهی محل کار شده ام؛ به سمت دفتر روزنامه. اتوبوس کنار مطب یک پزشک می ایستد؛ در میدان فخر آباد. دو مرد با ظاهری ژولیده اسباب خود را که کیسه ای است چرکین و چند ورقه کارتن برداشته اند و به سمت پارکی که همان اطراف است می روند. شاید از این نگران هستند که صاحب ساختمانی که شب را در کنار آن به صبح رسانده اند بیاید و داد و بیداد به راه بیندازد که کنار دیوار خانه ام بیتوته نکنید. زمستان که می شود، تعداد کارتن خواب ها هم کاهش پیدا می کند. وقتی با یکی از آنان، بدون اینکه بداند خبرنگارم سر صحبت را باز می کنم می گوید که اغلب معتاد هستند؛ مانند خود او. می گوید فصل سرما که می رسد اندکی مواد مخدر با خود حمل کرده و نظر پلیس را جلب می کنند تا بازداشت شوند؛ حتی آن قدر حرفه ای شده اند که می دانند چقدر باید مواد با خود حمل کنند تا تنها به قدر فصل سرما حکم حبس بگیرند و زمستان را در زندان به سر برسانند. اما همه این کار را نمی کنند؛ خیلیهایشان کارشان به خانههای متروک میکشد و روزگار پر رنج خود را در زمستان پررنج تر می یابند.
دوباره سرما
امسال هم دوباره سرما از راه رسیده؛ روزها و شب های سردتر هم در پیش هستند؛ از وقتی تالاب های فارس خشکیده اند، رطوبت هم کمتر شده و تیغ تیز سرما پوست آدم را می برد و به استخوان میکشد. برای همین گویا شهرداری هم دست به کار شده تا برای کارتن خوابان فکری کند؛ محمد حقنگر، عضو شورای شهر شیراز درمورد وضعیت سرپناه برای افراد بی خانمان و کارتن خواب این گونه بیان می کند: تا آن جا که من اطلاع دارم برای افراد بی خانمان در شهر شیراز یک ساختمان را تجهیز کرده اند که در نزدیکی بولوار مدرس و پل غدیر است این مرکز 2 طبقه است و ظرفیت حدود 70 نفر را دارد. این مرکز مجهز به سیستم گرمایشی و دارای امکانات بهداشتی است. فضا برای سپری کردن و گذران شب های سرد در این مکان مناسب است و اکنون آماده برای استفاده کسانی است که نیاز دارند.
حق نگر ادامه می دهد: تنها این فضا نیست و شهرداری مکان های دیگری هم برای این افراد اختصاص داده است که امیدواریم در آینده نه چندان دور قابل استفاده شوند.
وی می گوید: بیشتر افراد کارتن خواب عموما افرادی هستند که درگیر اعتیاد هستند و از خانه و خانواده هایشان طرد شده اند. با این وجود شهرداری برای نگهداری و درمان این افراد در دهکده سلامی ،مکانی مجهز راه اندازی کرده است. این مرکز ظرفیت 600 نفر را دارد که با این حال دیگر کسی نمی تواند تظاهر به بی خانمان بودن کند.
حق نگر اضافه می کند: در مورد اطلاع رسانی به مردم از طریق سایت ها و فضاهای مجازی همچنین در روزنامه خود شهرداری به مردم اطلاعرسانی شده است. همچنین باید بیان کنم که خوشبختانه تاکنون مرگ و میر بر اثر سرما گزارش نشده یا حداقل من اطلاعی ندارم.
غلام مهدی حقدل رئیس شورای شهر شیراز هم بیان میکند: عمده افراد کارتن خواب در سطح شهر شیراز افراد معتاد هستند.
وی می گوید: در سال92 تصمیم در شورای شهر اتخاذ شدکه باید شان و منزلت انسانی افراد حفظ شود و برای حل معضل کارتن خواب ها در سطح شهرجلساتی برگزار شد و متوجه شدیم که مشکل اساسی ساماندهی این افراد نداشتن مکان است و ما در دهکده سلامی زمینی را با 3 هزار متر زیر بنا به این مجتمع اختصاص دادیم که این فضا از نظر سیستم گرمایشی و سرمایشی و همچنین از لحاظ امکانات بهداشتی و... کاملا مناسب و قابل بهرهبرداری است.
حقدل ادامه می دهد: متاسفانه در راه اندازی و قبول مسئولیت کمی تعلل شده است و اگر این مجتمع راه اندازی شود تمامی افراد کارتن خواب جمع آوری و ساماندهی میشوند. علاوه بر این در شهر گرمخانههایی در حال راهاندازی است که با شناسایی و ساخت این مکان ها، افراد می توانند شب را سپری کنند اما درمان اصلی این وضعیت ،راه اندازی همان مرکز نگهداری و بهداشت و درمانی در دهکده سلامی است.
وی می گوید: با همت مسئولان و انجام وظیفه هر نهاد و قبول مسئولیت،ساماندهی میتواند صورت گیرد. بخش اصلی بیمارستان که درمان مواد مخدر است تقریبا مجهز است اما بحث بر سر مسائل حقوقی است که با فوت این افراد مسئولیت مرگ این افراد با توجه به وضعیت اعتیادشان به عهده چه کسی است و گریبانگیر چه کسی می شود. می توانم بیان کنم که ما جز اولین شهرها در کشور هستیم که چنین فضایی را برای درمان و نگهداری افراد کارتن خواب با چنین هزینه ای در نظر گرفته ایم.
حقدل اضافه می کند: افرادی که معضل جدی در شهر دارند حدودا کمتر از 1000 نفر هستند و این آمار ممکن است در سال جاری نوسان داشته باشد. از مردم و مسئولین تقاضا می شود که موجی برای راهاندازی این مرکز شکل دهند.
محمد رضا ابراهیمی دبیر شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر فارس هم درباره راه اندازی این مرکز می گوید: خوشبختانه امسال حدود 200 نفر در مرکز ماده 16 اسکان یافته اند. این در حالی است که برای انتقال این افراد به مرکز ماده 16 نیاز به مجوز دانشگاه علوم پزشکی است.
وی ادامه می دهد: خوشبختانه دکتر ایمانیه رئیس دانشگاه علوم پزشکی شیراز مجوز 300 نفر را صادر کردهاند ما برای 200 نفر برنامه ریزی کرده ایم و قرار است که شهرداری اعتبار 100 نفر دیگر هم متقبل شود،که با یاری خداوند کارتن خواب ها را در سطح شهر جمع آوری و ساماندهی می کنیم. درمورد بخش زنان هم بعید می دانم که تعداد زنان کارتن خواب پرخطر و تزریقی بیشتر از 50 تا 100 نفر باشد اما با این حال پیگیریهای لازم انجام شده است و امیدواریم نتیجه بخش باشد.
ابراهیمی اضافه می کند: متاسفانه درسال های گذشته برای جمع آوری و ساماندهی افراد معتاد و پرخطر زیرساختهای لازم فراهم نبود که خوشبختانه در 3 سال گذشته با همت شهرداری ساخت مرکزماده 16 با ظرفیت 500 الی 600 نفر، 200 نفر معتادکارتن خواب حاد و پر خطر و تزریقی اسکان داده شدند. خوشبختانه ظرف 15 روز آینده این آمار به 300 نفر می رسد، می توان گفت یکی از موفق ترین استانها در کشور در این زمینه استان فارس است. خوشبختانه درمورد وضعیت مرگ و میر بر اثر سرما در سال گذشته وسال جاری گزارشی دریافت نکرده ایم.
وی می گوید: کمپ ترک اعتیادهای ما با همت همه دستگاهها از جمله بهزیستی برای ترک افراد معتاد راه اندازی شد. هم اکنون زیر ساخت های لازم مهیا است. و این مهمترین کار است که در صورت تامین اعتبار در کل مرکز ماده 16 تعداد ذکر شده اسکان داده می شوند.
ابراهیمی ادامه می دهد: خوشبختانه هر روزه گشت های نیروی انتظامی و آسیب های اجتماعی شهرداری در سطح شهر برای جمع آوری افراد در حال گشت زنی هستند.
آمار ما از ابتدای طرح جمعآوری معتادان پر خطر از 2900 تا 3100 می رسد.
ابراهیمی درمورد بیماری اعتیاد می گوید: در حوزه بیماری اعتیاد باید بیان کنم که اعتیاد یک بیماری چند وجهی است که کسی نمی تواند تعهد دهد که می تواند فرد و یا افراد معتاد را درمان کند. حدود 15-20 درصد افراد درمان می شوند و یا به اصطلاح پاک می شوند اما بقیه افراد پس از درمان امکان بازگشت دارند و باز به مصرف دوباره روی می آورند. با این حال ما پیگیری های لازم را انجام می دهیم تا در سازماندهی این امر موفق تر عمل کنیم.
اداره پشتیبانی هوا شناسی وضعیت هوا در سطح شهر شیراز را در چند روز آینده با کاهش نسبی دما برای استان پیش بینی می کند؛ به خصوص یخبندان در نقاط مرتفع؛ این است که در این زمستان سرد، مردم خود باید به کمک همنوعانشان بر آیند؛ چه اینکه اگر کارتنخوابی را دیدید می توانید با شماره 137 شهرداری تماس بگیرید.