رضا هاکان تکین، سفیر ترکیه در ایران سفیری است که توانسته رویدادهای تنش‌زا را در مناسبات کشورش با ایران بخوبی مدیریت کند.
با او درباره دورنمای روابط ایران و ترکیه و احتمال پدید آمدن یک اتحاد راهبردی گفت وگو کردیم؛ مسیری که هاکان تکین سعی کرد درباره آن واقع بینانه اظهارنظر کند.
همکاری‌های مشترک ایران و ترکیه مانند آنچه در آستانه پیگیری می‌شود، تا چه حد به کم شدن اختلافات دو کشور و حرکت‌شان به سمت همکاری‌های راهبردی کمک کرده است؟
همکاری راهبردی مفهوم بسیار پر مدعایی است و ما نباید در چنین مفاهیمی متمرکز باشیم. چه بسیار کشورهایی که با یکدیگر قراردادهای روابط استراتژیک امضا کردند، اما بعد با یکدیگر درگیر شدند. ما بیشتر از اینکه ظرف را ببینیم داریم با مظروف کار می‌کنیم. روابط ایران و ترکیه وقتی با هم کار می‌کنیم دارای ظرفیتی است که می‌توان خیلی کارها را در قالب آن به انجام رساند. در منطقه هم همین گونه است، چنان که این همکاری را در مورد سوریه در روند آستانه دیدیم و هم در روابط دوجانبه ما در همه زمینه ها. همین طور که می‌دانید میان دو کشور کمیسیون همکاری مشترکی در سطح رؤسای جمهوری وجود دارد. در آنجا در بالاترین سطح با مشارکت وزیران دو کشور بسیاری از مسائل حل و فصل می‌شود. بنا براین بسیاری از چیزها حتی اگر تعریف نشود هم ممکن است در واقعیت اتفاق بیفتد.
درباره انتقادات ایران به پروژه سدسازی در ترکیه و تأثیر این سدها بر شیوع پدیده گرد و غبار در مناطق جنوبی ایران گفتید که ترکیه برای مذاکره اعلام آمادگی کرده است. البته مذاکره‌ای که نهادهای بین‌المللی مرتبط نیز در آن حضور داشته باشند. آخرین تحولی که در این زمینه اتفاق افتاده است، چیست و اگر نهادهای بین المللی سدسازی در ترکیه را برای محیط زیست منطقه مشکل‌ساز بدانند، چه واکنشی خواهید داشت؟
ما اعلام کرده‌ایم که آماده‌ایم هم با ایران و هم با هر نوع نهاد بین‌المللی درباره این موضوع گفت‌وگو کنیم. طبیعتاً ایران در سال‌های اخیر مقصد بسیاری از طوفان‌های گرد و غبار بوده است و ما هم از این موضوع ناراحتیم. اما در این رابطه فکر می‌کنیم که ترکیه به ناحق متهم و مقصر معرفی می‌شود. ما تزهای خودمان را بر اساس مبانی علمی بیان می‌کنیم. در همین زمینه با مقامات و کارشناسان ایرانی آماده مذاکره هستیم. اما اینکه به نوعی برخورد شود که گویی سدهای ترکیه و اقدامات ترکیه موجب این مشکلات است را بسیار ناراحت کننده می‌دانیم. چون سهم ما از گرد و غباری که از بین‌النهرین به سمت ایران می‌آید، حتی دو درصد هم نیست. بلکه قسمت بزرگی از این گرد و غبار از سمت صحرا و عربستان می‌آید. این اطلاعاتی هست که مراکز بین‌المللی گزارش داده‌اند. من در ایران با خانم ابتکار و معاون ایشان چندین بار دیدار داشتم. این دیدارها در جو مثبت و کارسازی بود. دیدگاه خانم ابتکار را به مسائل محیط زیستی با دیده احترام می‌نگریم. اما مصاحبه‌هایی که در برخی رسانه‌ها منتشر شده است، قابل درک نیست. در دیدارها به مقامات ایرانی گفتیم که در سطوح کارشناسی درباره این مسائل گفت‌وگو کنیم و به سمت گفت‌وگو میان مقامات بالاتر برویم و این مسأله را از شکل یک مسأله مشکل‌ساز خارج کنیم. در آوریل 2015 در سفر آقای اردوغان به ایران یک توافقنامه همکاری در حوزه محیط زیست امضا شد. برای اینکه بتوانیم این توافقنامه را عملیاتی کنیم، یک برنامه اقدام پیشفرضی را یک سال بعد به مقامات ایران ارائه کردیم. الان 16 ماه از ارائه آن برنامه گذشته است و ما منتظر آن هستیم که پاسخی دریافت کنیم. با این نگاه ما آماده مذاکره هستیم. اما اطلاعات غیر مستندی که به افکار عمومی ایران داده می‌شود را برای روابط دو کشور مضر می‌دانیم.
۴۷۲۳۵
نظر شما