ادبیات کودک و نوجوان پس از انقلاب با ویژگی‌های بارزی از ادبیات ماقبل خودش قابل بازشناسی است که از عمده‌ترین آنها می‌توان به گسترش دامنه این ادبیات و پرشمار شدن عناوین و شمارگان کتاب‌ها و همچنین زیاد شدن نویسندگان تخصصی کودک و نوجوان اشاره کرد.
در عرصه شعر کودک و نوجوان پیش از انقلاب به جز عباس یمینی شریف، پروین دولت‌آبادی و محمود کیانوش چهره شاخص و شناخته شده دیگری به چشم نمی‌خورد و مجموع آثار منتشر شده آنها به 50 جلد هم نمی‌رسد.
امروز این تعداد تنها با کتاب‌های منتشر شده یکی از شاعران کودک و نوجوان که تعدادشان به بیش از 30 چهره فعال و ده‌ها چهره نیمه فعال می‌رسد، برابری می‌کند. تحول کمی و کیفی در این زمینه نیز به خوبی مشهود است به ویژه آنکه ما در این سال‌ها با پدیده‌ای به نام رمان کودک و نوجوان مواجه می‌شویم که در سال‌های پیش از انقلاب تقریبا خبری از آن نبود.
ادبیات شاعرانه و منظوم، زبان فرهیختگان اهل مطالعه جامعه است و چه در حوزه کودک و نوجوان و چه بزرگسال به نسبت داستان کوتاه و رمان مخاطبان محدودتری دارد. همچنین کمیت آثاری که در حوزه ادبیات دفاع مقدس خلق شده به مراتب بیشتر از آثاری است که در حوزه انقلاب خلق شده است.
زمانی که انقلاب رخ داد ما تقریبا چیزی به اسم ادبیات کودک و نوجوان نداشتیم و معدود چهره هایی که در این حوزه فعالیت می کردند یا مثل صمد بهرنگی از دنیا رفته بودند یا مثل محمود کیانوش در خارج از کشور زندگی می کردند و یا ادبیات کودک و نوجوان نزد آنها محملی برای تبلیغ اندیشه های مارکسیستی بود که طبیعتا آنها نمی توانستند اثری در رابطه با انقلاب خلق کنند.
به هر حال ادبیات کودک و نوجوان انقلاب دوران جنینی خودش را می‌گذراند و هنوز زبان باز نکرده بود اما در سال‌های بعد با تثبیت اوضاع اداری کشور و انقلاب چون جنگ زمان طولانی تری تداوم پیدا کرده بود، چهره‌هایی که هم در این حوزه وارد شدند فرصت بیشتری برای ارایه آثار پیدا کردند. اساسا هر کیفیتی از دالان کمیت می‌گذرد. اگر شما 10 داستان نوشتید ممکن است یکی از آن میان خوب دربیاید چون علاوه بر تأثیر ممارست و تجربه‌اندوزی و تجربه‌آموزی امکان وقوع آثار برتر هم از همین جا به دست می‌آید.
وقتی کل کتاب‌های آخرین سال‌های پیش از انقلاب با تیراژ 2 هزار نسخه از 2 هزار و 500 عنوان فراتر نمی‌رود طبیعی است که به همین نسبت درصد آثار شاخص پایین باشد اما امروز که عناوین کتاب‌های منتشر شده در سال به حدود 55 هزار عنوان می‌رسد به صورت طبیعی از این رشد کمی می‌توان رشد کیفی را هم نتیجه گرفت.
ممکن است در طول این 30 سال ادبیات کودک و نوجوان با افت و خیزهایی مواجه شده باشد چرا که اصولا تولید ادبیات با تولید محصولات کشاورزی فرق دارد اگرچه آن هم در تمام این سال‌ها همین افت و خیز را داشته است اما در مجموع به اعتقاد من ادبیات کودک و نوجوان رشد کاملا تکمیلی و تکاملی داشته است چرا که شاعران و نویسندگان نیز به مرور زمان پخته‌تر شده و می‌شوند.
نظر شما