علی پاکزاد: لایحه سال 90 فارغ از مباحث هر ساله به عنوان اولین بودجه ای که بر اساس قانون هدفمندسازی یارانه ها تنظیم می شود از حساسیت بالایی برخوردار است.
دولت در این لایحه به غیر از تدیون برنامه های خود مسئولیت جمع آوری بالغ بر 63 هزار و 500 میلیارد تومان یارانه حاصل از این طرح را نیز عهده دار خواهد شد و بر همین اساس در بودجه سال 90 تقسیم یارانه ها از حساسیتهای فراوانی برخوردار است.
بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته دولت از 63 هزار و 500 میلیارد تومان یارانه تجهیز شده از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی و یارانه نان متعهد شده است و بر اساس قانون هدفمندسازی در مورد 60 مهزار میلایدر تومان یارانه حاصل از افزایش قیمت حاملهای انرژی باید 50 درصد را به صورت نقدی بین خانوارهای متقاضی توزیع کند که موفق به ثبت نام در طرح جمع اوری اطلاعات اقتصادی خانوارها شده اند. از محل همین یارانه ها 30 درصد به عنوان تسهیلات به بخش تولید و صنعت پرداخت شود و در نهایت 20 درصد نیز در اختیار خود دولت قرار دارد تا برای جبران هزینه هایی صرف شود که از محل افزایش قیمت حاملها اتفاق می افتد.
اما شنیده ها حکایت از آن دارد که دولت سهم خود را از 20 درصد به 10 درصد کاهش و درنهایت دولت برا افزایش سهم یارانه نقدی به 6 هزار میلیارد تومان قناعت کرده است. که البته این موضوع بر اساس رقم 6 هزار میلیارد تومانی اظهار شده که در برآورد اعتبار ردیف های متفرقه در بین اعتبارات یارانه ای ذکر شده است.
حجم یارانه نقدی
به این ترتیب می توان گفت دولت در سال 90 در نظر دارد بالغ بر 39 هزار و500 میلیارد تومان یارانه نقدی توزیع کرده و معادل 18 هزار میلیارد تومان تسهیلات یارانه ای در اختیار صنایع قرار دهد که سر جمع این ارقم معادل همان 63 هزار و 500 میلیارد تومان خواهد شد.
بر همین اساس اگر در دور دوم ثبت نام اطلاعات خانوار که از 15 اسفند آغاز می شود تعداد افراد یارانه بگیر از 60 میلیون 500 هزار نفر افزایش پیدا نکند درنهایت سهم هر نفر از یارانه نقدی پرداختی طی سال 90 معادل 54هزار و 400 تومان خواهد بود و تنها در صورتی که یارانه نقدی افزایش پیدا نمی کند که تعداد افراد متقاضی از مرز 74 میلیون نفر بگذرد، بنابراین می توان گفت دولت در سال اینده به هر حال در صدی یارانه نقدی پرداختی به خانوارها را نسبت به سال جاری افزایش داده است ولی باید دید این افزایش از نظر منابع مندرج در بودجه منطقی است و ایا نمایندگان مجلس عملکرد دولت را در قبال افزایش میزان یارانه نقدی عملی دانسته وبه ان رای خواهند داد یا خیر.
اما نگاهی دقیق تر به اعتبارات هزینه ای مندرج در بخش ردیف های متفرقه لایحه بودجه سال 90 نشان می دهد دولت به غیر از آنکه سهم خود را از طرح هدفمندسازی یارانه ها کاهش داده است در مورد باقی ردیف های یارانه ای افزایش های قابل ملاحظه ای صورت گرفته است.
یارانه بلیط مترو
تخصیص یارانه به بلیط متروی تهران و دیگر شهرهای کشور به نظر می رسد برای نخسیتن بار در ردیف پرداخت های یارانه ای بودجه دولت طی سال 90 لحاظ شده است و این مسئله می تواند تا حدی به مشکلات ناشی از کمبود بودجه این طرح حساس کمک کند.
هم چنین اعلام رقم 3 هزار و 500 میلیارد تمان یارانه نقدی نان در این مجموعه نیز از جمله اقداماتی است که دولت برای افزایش یارانه نقدی سال 90 از آن کمک گرفته است و البته با توجه به انکه در دور دوم پردخت یارانه های نقدی سال 89 به ازای هر نفر 4 هزار تومان در ماه یارانه نقدی اختصاص داده بود با توجه به رقم 3500 میلیارد تومان لایحه بودجه 90 این یارانه را معادل 20 درصد افزایش پیدا کرده است و در صورت تصویب مجلس و عدم افزایش تعداد افراد مشمول دریافت یارانه در سال 90 سهم ماهیانه هر نفر از یارانه نان معادل 4800 تومان خواهد بود.
افزایش یارانه نیروگاه ها
افزایش یارانه نیروگاههای برق یکی از بیشترین افزایش های ذکر شده در میان ردیف های یارانه ای این بخش از لایحه است که نشان از رشدی 25 درصدی دارد. بر اساس پیشنهاد دولت قرار است در سال 90 معادل 4هزار و66 میلیارد تومان به عنوان مابع التفاوت قیمت برق و سوخت نیروگاه ها پرداخت خواهد شد این در حالی است رقم مندرج در همین ردیف در لایحه سال 89 (تحت عنوان یارانه انرژی برق) معادل 3 هزار و244 میلیارد تومان بوده است و مقایسه این دو رقم نشان از رشد 25 درصدی یارانه ای است که قرار است در اختیار نیروگاههای برق کشور قرار گیرد، اگرچه این افزایش می تواند صرف بدهی های وزارت نیرو به پیمانکاران بخش خصوصی صنعت برق شود ولی این افزایش با توجه به افزایش قیمت برق این سئوال را پیش می رود که با توجه به افزایش قیمت برق چرا باید یارانه برای جبران مابع التفاوت قیمت برق و سوخت هم افزایش پیدا کند در حالی که قیمت عرضه سوخت به نیروگاههای تغییر پیدا نکرده است؟
البته از نکات مثبت تغییرات اتفاق افتاده بر بخش پرداخت های یارانه ای می توان به افزایش 81 درصدی یارانه های حمایت از بیمارن خاص اشاره کرد که در لایحه 90 به 110 میلیارد تومان رسیده است. اما در مورد یارانه« شیر و نان دانش آموزان» و یارانه « دارو و شیر خشک» افزایش به 5 درصد محدود شده است که این موضوعجای سئوال دارد که ایا این یارانه می تواند با توجه به افزایش قیمت هایی که در سال اینده در مورد اقلامی مانند شیر و نان اتفاق می افتد تکافوی اقشار اسیب پذیری مشمول این یارانه ها را خواهد داد یا خیر؟
نظر شما