اشکان نعمتپور / کیکو فوکودا در 98 سالگی توانست «دان 10» جودو را بگیرد و اولین زنی شود که به بالاترین سطح ممکن در ورزش جودو میرسد. حالا فقط 4 نفر در دنیا هستند که دان 10 دارند.
اشک توی چشمش حلقه میزند.« فقط جودو کار کردم... با اون عروسی کردم. از اینجا بود که سرنوشت زندگیام تعیین شد... اما هیچ وقت فکر نمیکردم مسیرش اینقدر طولانی باشد.»
توی سالن فقط یک صندلی کوچک گذاشتهاند که فوکودا با اندامی نحیف روی آن نشسته. بقیه روی زمین دورش حلقه زدهاند و با احترام، کوچکترین حرکات او را با چشم دنبال میکنند؛ هر حرکت دست یا سرش را زیر نظر دارند و با نگاههای جدی به حرفهای «استاد» بزرگ گوش میکنند، اگرچه به کار بردن واژه استاد بزرگ برای یک زن در ورزشهای رزمی کمی عجیب و غریب است...
زنی در میان مردها
در تاریخ جودو فقط 15 نفر توانسته بودند به دان 10 - یعنی بالاترین درجه- برسند و همه مرد. از بین آنها فقط 3 نفر زندهاند و همه در ژاپن. به این ترتیب «استادان بزرگ» همه مرد بودهاند و بهطور سنتی اغلب در ژاپن زندگی میکنند.
فوکودا جودو را در 1935 (22 سالگی) شروع کرد و در روزگاری که زنها باید عروسی میکردند، خانه مینشستند و بچههایشان را بزرگ میکردند، به رسوم اجتماعی پشت کرد و ترجیح داد دنبال جودو برود؛ اما هیچکس نمیتواند تنها و دست خالی جامعه را شکست دهد، بهخصوص اگر زن باشد. یک قانون نانوشته وجود داشت که میگفت زنها نباید از دان 5 بالاتر بروند و این زن ژاپنی هم 30 سال، تا 1972، منتظر ماند تا سرانجام این «تابو» شکسته شد و دان 6 را گرفت. میشود حدس زد که همه زندگی او، مبارزه بوده، هم در زمین و هم بیرون از آن.
خون
47/1 متر قد دارد و 45 کیلوگرم وزن. این پیرزن ریزاندام در دنیای هنرهای رزمی برای خودش یک غول است. اگرچه گاهی اوقات از ویلچر استفاده میکند ولی هنوز 3 روز در هفته به دخترها در باشگاهش در «سنفرانسیسکو»ی آمریکا درس میدهد. او حتی یک بورس هم راه انداخته تا به آموزش جودو به زنان کمک کند.
اما این علاقه از کجا میآید؟ هنر رزمی در خون فوکودا است. پدر بزرگش یکی از آخرین ساموراییهای معروف ژاپن بود که ورزش «جیو جوتسو» را به «جیگورو کانو» آموخت. کانو هم در 1882 جودو - هنر مقدس ذهن، بدن و روح - را خلق کرد و فوکودا این ورزش را زیرنظر خود کانو یاد گرفت. گری گوتنر، رئیس فدراسیون جودوی آمریکا در این باره میگوید: «استاد فوکودا یک میراث زنده است، او بیواسطه در سرمنشأ جودو ریشه دارد، او تنها شاگرد زنده استاد کانو است.»
سایتو شپرد، شاگردش هم میگوید: «او 51 سال که دارد جودو درس میدهد. وقتی میروم مسافرت، حتی در خارج از آمریکا هم درباره استاد فوکودا حرف میزنند... وقتی او را میبینی یا با او حرف میزنی، غرقش میشوی... آدم گرم و خوشبرخورد و خوشفکری است. در اولین برخورد، نظری که راجع به او پیدا کنی همین است.»
سفر به آمریکا
فوکودا در دهه 1950 برای آموزش جودو به آمریکا سفر کرد و همانجا ماندگار شد و دور از محیط مردسالار ژاپن، پیشرفت کرد تا اینکه فدراسیون جودوی آمریکا تصمیم گرفت سرانجام دان 10 را به او اعطا کند تا شانزدهمین استاد بزرگ تاریخ این ورزش و چهارمین فرد زندهای شود که به این درجه میرسد.
شلی فرناندز که 45 سال است با فوکودا زندگی میکند و پرستار اوست، میگوید فوکودا وقتی این خبر را شنیده: «اولش کاملاً غافلگیر شد، باورش نمیشد! خوشحال شد چون این اتفاق به زنها کمک میکن. به این فکر کرد که بالاخره رؤیایش به واقعیت پیوست. فکر میکرد دیگر غیرممکن است.»
استاد فوکودا در گفتوگو با روزنامه «سنفرانسیسکو کرونیکل» از نگاهش به زندگی و جودو میگوید: «...که فروتن باشم، مهربان و زیبا و در عین حال، محکم و قوی؛ چه از نظر جسمی و چه از نظر ذهنی... زیبایی ابدی نیست. داشتن یک روح مهربان به آدم زیبایی درونی میبخشد. معتقدم زیبایی واقعی، همین است.» و درباره دان 10: «در تمام زندگی آرزوی این را داشتم.»
43 43
نظر شما