در شرایطی که رومن پولانسکی در خطر استرداد به ایالات متحده قرار دارد، فرانسه از هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه این کشور خواست هر چه سریع‌تر فیلمساز 76 ساله را آزاد کند. پولانسکی شهروند فرانسه است. مخمصه قانونی غیرمنتظره پولانسکی در عین حال نمایش «روح» جدیدترین فیلم او را در هاله‌ای از ابهام فروبرده که فیلمبرداری آن به پایان رسیده، اما هنوز ناتمام است.
سیاستمداران و برگزارکنندگان جشنواره‌های سینمایی در سوئیس، فرانسه، آلمان، لهستان همین طور حامیان پرقدرت پولانسکی در هالیوود خواستار آزادی او شده‌اند. اروی تمم وکیل فرانسوی پولانسکی روز دوشنبه گفت: «او در حال و هوای مبارزه است و مصمم است از خود دفاع کند.» او در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما کار خود را با تقاضا برای آزادی پولانسکی آغاز کرده‌ایم. پس از آن تیم وکلای مدافع او ماهیت غیرقانونی درخواست استرداد وی را ثابت می‌کنند.»
تمم ادامه داد: «هیچ دلیل قانونی‌ای بر مبنای داده‌ها یا ابتدایی‌ترین اصول کیفری وجود ندارد که رومن پولانسکی را حتی یک روز در زندان نگه دارد.» با این حال، دفتر دادستانی لس آنجلس از سال 1978 و پس از محکومیت پولانسکی به جرم ارتباط غیرقانونی با یک دختر 13 ساله و فرار او از آمریکا، وی را یک فراری می‌داند. او روز یکشنبه در فرودگاه زوریخ دستگیر شد. پولانسکی برای دریافت جایزه یک عمر دستاورد از جشنواره فیلم زوریخ به این کشور سفر کرده بود. اکنون آمریکا نهایتاً 60 روز فرصت دارد که به طور رسمی خواهان استرداد او شود.
پولانسکی می‌تواند از دادگاه کیفری فدرال سوئیس تقاضای استیناف کند. او می‌تواند تا زمانی که از کشور خارج نشده با سپردن وثیقه آزاد باشد هرچند این احتمال بعید به نظر می‌رسد. یک سخنگوی دادگاه سوئیس روز دوشنبه گفت این دادگاه هنوز در مورد پرونده پولانسکی درخواستی دریافت نکرده است. با این حال سوئیس با بمباران تقاضاها برای آزادی او روبه‌رو شده است.
برنار کوشنر وزیر امور خارجه فرانسه و همتای لهستانی او رادوسلاو سیکورسکی گفتند در نامه‌ای به کلینتون خواستار آزادی پولانسکی شده‌اند. یک سخنگوی وزارت امور خارجه سوئیس اعلام کرد کوشنر نامه‌ای هم از طرف پولانسکی به همتای سوئیسی خود میشلین کالمی-ری ارسال کرده است. دوریس لوتار وزیر اقتصاد سوئیس هم گفت کشور او جز اجرای حکم بازداشت بین‌المللی پولانسکی انتخاب دیگری نداشت. او در پاریس به خبرنگاران گفت: «آمریکایی‌ها عمیقا بر این باور هستند که بازداشت آقای پولانسکی ضروری است.»
به گفته دفتر دادستانی لس آنجلس، پولانسکی تابستان سال 2007 یک بار دیگر در آستانه بازداشت قرار داشت و این زمانی بود که این دفتر مطلع شد او قصد سفر به اسرائیل را دارد. دفتر دادستانی از مقامات اسرائیلی خواست او را دستگیر کنند، اما پیش از انجام روند قانونی پولانسکی از کشور خارج شد.
پولانسکی که در فرانسه به دنیا آمده و در لهستان بزرگ شده، از زمان فرار از آمریکا در پاریس زندگی می‌کرد. فردریک میتران، وزیر فرهنگ فرانسه یکی از نخستین کسانی بود که ایالات متحده را برای تاکتیک‌های خود در پیگیری یک پرونده قدیمی، مورد انتقاد قرار داد. او گفت: «پولانسکی زمانی به زندان افتاد که راهی یک رویداد سینمایی بود که قرار بود از او تقدیر کند. این مسئله ترسناک است.» میتران افزود: «او به دام افتاد. همان طور که یک آمریکای سخاوتمند هست، یک آمریکای ترسناک هم هست و این آمریکای ترسناک، تازه چهره خود را نشان داده است.»
دبرا وینگر، بازیگر آمریکایی و رئیس هیأت داوران جشنواره زوریخ، روز دوشنبه خواستار آزادی پولانسکی شد و مقامات سوئیسی را برای «همدستی ضدهنری» آنها در بازداشت پولانسکی هنگام ورود به کشور، مورد انتقاد قرار داد.
وینگر در بیانیه‌ای گفت: «این جشنواره نوپا به شکلی ناعادلانه مورد سوءاستفاده قرار گرفت و وقتی چنین اتفاقی می‌افتد، تمام دنیای هنر لطمه می‌بیند.» او و چهار داور بین‌المللی دیگر آرم‌هایی به همراه داشتند که روی آن نوشته شده بود، «پولانسکی را آزاد کنید». داوران جشنواره همچنین اعلام کردند به کار خود را در جشنواره ادامه می‌دهند.
پولانسکی پیش از بازداشت، مراحل پس از تولید تریلر «روح» با بازی یوان مگرگور و پیرس برازنان را انجام می‌داد که قرار بود فوریه 2010 اکران شود. شرکت سامیت حقوق پخش بین‌المللی را در اختیار دارد و جف برگ رئیس ICM هم برای پخش «روح» در بازار آمریکای شمالی با تهیه‌کنندگان فیلم همکاری نزدیک دارد. در حالت عادی تا پیش از نمایش نسخه نهایی فیلم‌های پولانسکی هیچ نوع معامله‌ای روی آن انجام نمی‌شود اما با توجه به بازداشت او مشخص نیست فیلم جدید او چه زمان به پایان می‌رسد.
«روح» بر اساس رمانی به همین نام نوشته رابرت هریس ساخته شده و درباره یک نویسنده پشت پرده یا Ghost-Writer است که استخدام می‌شود تا خاطرات نخست‌وزیر پیشین بریتانیا را کامل کند؛ کاری که زندگی او را به مخاطره می‌اندازد. پولانسکی ژوئیه و آگوست امسال در سوئیس بود و «روح» را تدوین کرد، اما ساخت موسیقی و تدوین صدای فیلم هنوز تمام نشده است. در همین حال هواداران پولانسکی خشم خود را از بازداشت کارگردان برنده اسکار به طور علنی ابراز کرده‌اند.
برگزارکنندگان جشنواره کن با امضای یک نامه خواهان آزادی پولانسکی شده‌اند. از امضاکنندگان این نامه می‌توان به ژیل ژاکوب رئیس جشنواره، تی‌یری فرمو مدیر عامل جشنواره، وونگ کار وای فیلمساز و مونیکا بلوچی بازیگر اشاره کرد. در آمریکا، هاروی واینستین به درخواست فرمو می‌کوشد با استرداد پولانسکی مخالفت کند. او گفت: «ما با هر فیلمسازی که بتواند به حل این مشکل هولناک کمک کند، تماس می‌گیریم.»
انجمن فیلمسازان لهستان از مقامات آمریکایی خواسته‌اند پرونده پولانسکی را بار دیگر بررسی کنند و در آلمان هم جشنواره فیلم برلین خواستار آزادی او شد. برگزارکنندگان جشنواره در بیانیه‌ای گفتند: «برلیناله به این برخورد مستبدانه با یکی از مطرح‌ترین فیلمسازان جهان اعتراض دارد. ما احترام عمیق خود را به رومن پولانسکی ابراز می‌کنیم و خواهان آزادی سریع او هستیم.»
آکادمی فیلم آلمان هم بازداشت پولانسکی را محکوم کرد. سنتا برگر و گونتر رورباخ رؤسای آکادمی در بیانیه‌ای مشترک گفتند: «به اعتقاد آکادمی فیلم آلمان بازداشت رومن پولانسکی به خاطر کاری که بیش از 30 سال پیش انجام داده، نفرت‌انگیز است.»
پولانسکی در سال‌های اخیر به دفعات تلاش کرده پرونده خود در زمینه آزار و اذیت را مختومه کند. او سال 2002 برای فیلم «پیانیست» برنده اسکار کارگردانی شد، اما هریسن فورد به جای او جایزه را گرفت.
او سال 1965 با فیلم «تنفر» جایزه ویژه هیأت داوران جشنواره برلین را برد و سال 1966 با «بن‌بست» برنده جایزه خرس طلای این جشنواره شد. پولانسکی همچنین برای «پیانیست» جایزه نخل طلای جشنواره کن را گرفت. او برای فیلم‌های «بچه رزماری»، «محله چینی‌ها» و «تس» هم نامزد اسکار بوده است.
اینجا بخوانید.
نظر شما