سید ابراهیم علیزاده : در چند سال اخیر که اجلاس سالانه سازمان بین المللی کار(ILO) برگزار می شد هرچند ایران به دلایلی از جمله شکایت کردن گروه های کارگری و کارفرمایی در مورد موضوعاتی مورد سوال قرار می گرفت اما دولت و به صورت خاص تر وزارت کار و امور اجتماعی کمتر در این مورد اخباری منتشر می کرد که حداقل در داخل کشور این موضوع توجیه شده باشد، اما امسال که پرونده ایران بعد از چند سال از پاراگراف ویژه این سازمان بین المللی خارج شد حتی این خبر بر روی سایت رسمی وزارت کار و امور اجتماعی قرار گرفت. با وجود این، در چند روز اخیر نیز کمتر در مورد چرایی قرار گرفتن ایران در پاراگراف ویژه صحبت شده و حداقل از سوی مقامات دولتی کسی در این مورد توضیحی نداده است. محمد سپهری در کسوت رییس موسسه کار و تامین اجتماعی در گفت وگو با خبرآنلاین شاید اولین مسئول وزارت کار باشد که بی پرده در مورد این پرونده ایران توضیحاتی می دهد.
*نحوه ارتباط موسسه کار و تامین اجتماعی با سازمان بین المللی کار چگونه است؟
موسسه کار و تامین اجتماعی با الهام از موسسه مطالعات بین المللی کار که در سازمان بین المللی کار مستقر است تاسیس شده است و ارتباطی دائمی با موسسه مطالعات بین المللی کار و سازمان بین المللی کار دارد. ما از دوره های آموزشی و بسته های آموزشی آن ها استفاده می کنیم و در اجلاس های منطقه ای و بین المللی آن ها نیز شرکت می کنیم.
*ویژگی های اجلاس امسال سازمان بین الملی کار چه بود؟
کنفرانس بین المللی کار که هر ساله در خرداد ماه در ژنو سوییس برگزار می شود کنفرانس های سه جانبه ای است که نمایندگان دولت، کارگران و کارفرمایان شرکت می کنند و ما هم در اجلاس مجمع عمومی و کمیته های آن شرکت می کنیم. کمیته هایی که در سازمان بین المللی کار فعال هستند، کمیته اشتغال و سیاست های اجتماعی، استانداردهای کار، آزادی انجمن و برنامه ریزی و بودجه است که البته علاوه بر این ها، کمیته های مختلف دیگری نیز در سازمان ILO وجود دارد.
*این کمیته هایی که به آن ها اشاره کردید کمیته های ثابت و دائمی سازمان ILO هستند؟
بله. این کمیته ها ثابت هستند که ما هم پروژه های مشترک آموزشی و پژوهشی با آن ها داریم و هم اینکه سعی می کنیم از اعضای فعال این سازمان باشیم. ایران ریاست کمیته اجتماعی و اشتغال سازمان بین المللی کار را نیز برعهده دارد.
*این برای امسال بوده است؟
بله. علاوه بر این، ایران ریاست کمیته برنامه ریزی را هم برعهده داشته است و ما امسال توانستیم از پاراگراف ویژه خارج شویم.
* توضیحی در مورد معنای پاراگراف ویژه بدهید و بگویید چرا ایران داخل پاراگراف ویژه بوده است؟
معنای پاراگراف ویژه این است که کشورهایی که در مورد برخی از مقاوله نامه های بین المللی کار تذکرهایی را دریافت می کنند در این پاراگراف ویژه قرار می گیرند. امسال با تلاشی که شد و فعالیت های مثبتی که جمهوری اسلامی ایران انجام داد نام ایران از این پاراگراف حذف شد و کشور ما توانست با همدلی و همفکری که بین کارگران و کارفرمایان به عنوان شرکای اجتماعی دولت ایجاد کرده بود و با دفاع خوبی که از فعالیت های جمهوری اسلامی صورت گرفت از این پاراگراف خارج شود.
*چند سال بود که ایران در این پاراگراف ویژه قرار داشت؟
این تناوب داشته و در برخی از سال ها بوده و در برخی از سال ها نبوده است.
*علت حضور ایران در پاراگراف ویژه به دلیل نقض کدام مقاوله نامه بوده است؟
نقض نبوده است. قرار گرفتن ایران در پاراگراف ویژه در ارتباط با مقاوله نامه 111 که مقاوله نامه ای تحت عنوان منع تبعیض است بود. سالانه کشورها به سازمان بین المللی کار گزارش می دهند که این مقاوله نامه ها چطور اجرا می شوند.
*همه کشورهایی عضو ILO این گزارش را باید ارائه کنند یا فقط آن هایی که به این مقاوله نامه ها پیوسته اند؟
کشورهایی که به این مقاوله نامه ها پیوستند گزارش های خود را ارائه می دهند. همچنین مجموع مقاوله نامه های با اهمیت سازمان بین المللی کار هشت مقاوله نامه است که به آن ها مقاوله نامه های حقوق بنیادین کار می گویند و مقاوله نامه 111 یکی از آن هاست. جمهوری اسلامی ایران هم از هشت مقاوله نامه حقوق بنیادین کار به پنج مقاوله نامه پیوسته است. البته پیوستن به این مقاوله نامه ها اجباری نیست بلکه این مقاوله نامه ها، مقاوله نامه هایی هستند که کشورها باید به آن ها احترام بگذارند. چرا که این مقاوله نامه ها به نحوی با حقوق انسان ها مرتبط است. در مجموع فکر می کنم در امسال زمینه خوبی برای مشارکت ایران و فعالیت ایران در برنامه های سازمان بین المللی کار فراهم شد.
*نگفتید علت قرار گرفتن ایران در پاراگراف ویژه در مورد مقاوله نامه 111 چه بود ؟ آیا کسی از ایران شکایتی کرده بود یا ایران تخلفی در این مورد داشت که کسی گزارش داده بود؟
نه. تخلفی نبوده است. ببینید نکته ای در این مورد وجود دارد و آن هم این است که تشکلات کارگری و کارفرمایی همه کشورها در آنجا فعال هستند و نظرات خود را آزادانه در یک محیط باز بیان می کنند و بعد سازمان از آن ها سوالاتی می کند و آن ها هم به سوالات سازمان پاسخ می دهند و بعد در سال بعد یا سال های بعد اگر این مسئله حل شود، دیگر از آن پاراگراف ویژه خارج شده است.
*پس از اجلاس امسال خبری مبنی بر کمک مالی سازمان بین المللی کار به ایران منتشر شد. آیا واقعا این گونه است؟
از این موضوع اطلاعی ندارم. چون همکاری های آن ها در حد کمک مالی به هیچ کشوری نیست بلکه همکاری های فنی و آموزشی است.
*در مورد بحث بحران اقتصادی که سال گذشته هم در سازمان بین المللی کار با موضوع شرایط اخراج مسائلی مطرح شده بود، امسال در اجلاس سازمان بین المللی کار الگوهایی مطرح شد؟
ببینید وزیر کار در سخنرانی که در مجمع عمومی اجلاس و در جمع کشورهای آسیایی و اقیانوسیه و کشور های عضو جنبش عدم تعهد داشت، بحث بحران جهانی مالی را مطرح و عنوان کرد که نهادهای مالی جهانی که باعث این بحران ها شدند و به این بحران ها دامن زدند باید روش های خود را تغییر دهند و باید مدیریت جهانی متحول شود، به خصوص در این نهادهایی که تاثیرگذار هستند. این بحران از خود غرب سرچشمه گرفته و خود کشورهای غربی هم باید برای رفع این بحران پیشگام باشند. این بحران مثل موجی بوده که از مسکن در کشورهایی مثل آمریکا و کشورهای اروپایی شروع شد و بعد به کشورهای دیگر سرایت پیدا کرد. به هر ترتیب در آنجا این بحث مطرح بود که کشورها باید بر روی پیامدهای سوء بحران جهانی بر اشتغال همه کشورها بحث کنند و در مورد آن موضع متحدی بگیرند و این پیامدهای سوء بحران جهانی را روی اشتغال کشورهای جهان سوم نیز کاهش بدهیم.
نظر شما