حسین ذوقی:
از طرف دیگر، ایرج اسکندری طراح مجسمه قدیمی میدان انقلاب بارها اعلام آمادگی کرده است که توانایی بازسازی و تغییر شکل مجسمه قدیمی را دارد.
اسکندری که در سال 61 این سازه را طراحی کرده است می‌گوید: «طرحی را برای نقش برجسته دیواری یکصدمتری ارائه داده بودم. این طرح قرار بود در حاشیه مصلای تهران نصب شود. سال 61 معاونت وقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصمیم گرفت که این طرح را به صورت مدور در میدان انقلاب اجرا کند.»
وی می‌افزاید: «طرح من به دلیل داشتن خط روایی نمی‌بایست به صورت مدور نصب می‌شد. حرف من هم این است که در این فرصت این سازه مجدداً به صورت مسطح دوباره‌سازی شود و در محلی مناسب نصب شود.» البته در این مدت که مجسمه از میدان انقلاب برداشته شد، فشار بسیار زیادی بر مدیران شهرداری و مترو وارد شد. از ماجرای مفقود شدن مجسمه که تکذیب شد تا هم‌اکنون که میدان انقلاب در حال رونمایی مجدد است.
چندی پیش که مراسم افتتاح خط 4 مترو در میدان انقلاب برگزار شد، از طرف مدیران اعلام شد که وضعیت مجسمه مشخص شده است.
حجت‌الله ملاصالحی، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران در این ارتباط به خبر گفت: «سازه قدیمی در حال‌حاضر محفوظ است و هیچ تغییری در شکل آن صورت نگرفته است. قصد بر این است که مجسمه در جای قبلی خود رونمایی شود. ما منتظر اتمام کار فضای میدان انقلاب هستیم تا نصب انجام شود.»
البته ملاصالحی خبر اعلام فراخوان را نیز تأیید می‌کند: «از طرف سازمان زیباسازی فراخوانی اعلام شده تا طرح‌های پیشنهادی را برای میدان انقلاب ارائه دهند، از میان آنها بهترین طرح انتخاب و اجرا خواهد شد. اگر بشود هم سازه قدیمی را روی سازه گنبدی شکل یا جای دیگری در میدان نصب خواهیم کرد.»
با توجه به حرف‌های ملاصالحی پس باید انتظار داشت که سازه جدیدی در میدان انقلاب قرار بگیرد و سازه قدیمی به محل دیگری منتقل شود و مصلای تهران، محتمل‌ترین گزینه برای محل جدید مجسمه خواهد بود. اسکندری هم به عنوان طراح سازه آمادگی خود برای بازسازی به صورت مسطح را بارها اعلام کرده است.
سرنوشت نامعلوم
در حال حاضر حرف‌های محسن هاشمی مدیرعامل مترو و ملاصالحی، مدیرعامل سازمان زیباسازی تقریباً دارای تناقض است. محسن هاشمی خبر از نصب مجدد داده و ملاصالحی از فراخوان برای طرح بهتر می‌گوید.
خط 4 مترو به زودی راه‌اندازی خواهد شد و وجود یا عدم‌وجود مجسمه قدیمی روشن خواهد شد. در تمام طول بحث‌های مطرح شده هم اختلافاتی بین مترو و سازمان زیباسازی در جریان بوده است. همواره سازمان زیباسازی خود را از محل نگهداری مجسمه بی‌خبر اعلام می‌کرد. اهمیت این مجسمه نه به خاطر بودن آن در میدان اصلی شهر که به خاطر خود سازه است.
طبق شنیده‌ها مجسمه به مکان دیگر انتقال خواهد یافت؛ مکانی به غیر از میدان انقلاب. طرح جدید برای جاگذاری در میدان انقلاب هم در حال پیگیری و بررسی است. ایرج اسکندری به عنوان طراح این مجسمه هم معتقد است که سازه قبلی تناسبی با میدان انقلاب نداشته و باور دارد که ضرورت بر یک نماد کاملاً انقلابی است که سریع و خلاصه بتواند مفهوم انقلاب را به کسانی که از آنجا عبور می‌کنند، منتقل کند.
نقش برجسته‌ای به روایت انقلاب
سال 61 به سفارش معاونت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که آن دوره برعهده سیدکمال حاج‌سیدجوادی بوده است، طرحی توسط ایرج اسکندری ارائه می‌شود. «فریدون صدیقی» مجسمه‌ساز، در یک مناقصه به عنوان مجری طرح معرفی می‌شود.
طرح به صورت مسطح ارائه می‌شود و به این صورت که از میدان فعلی تا بلوار کشاورز گستردگی خطی داشته باشد. نتیجه اما صورت دیگری پیدا می‌کند. طرح تخریب ضلع شمالی میدان انقلاب پذیرفته نمی‌شود. صدیقی طرح را از حالت خطی به حلزونی تغییر می‌دهد و نتیجه آن می‌شود که از سال 61 تا زمان انتقال شاهدش بودیم. مدور بودن میدان و همچنین مجسمه میان آن باعث شده بخشی از روایت طراح پنهان بماند. مقداری از آن هم به خاطر فضای کوچک از طرح خارج می‌شود. از قرار طرح اولیه اسکندری برای یک سازه یکصدمتری ارائه شده بود.
نماد انقلاب
مدتی پیش یکی از مدیران سازمان زیباسازی اعلام کرده بود به دلیل بتنی بودن سازه میدان انقلاب، در صورت نصب مجدد به صورت مدور این سازه با خسارات زیادی همراه خواهد شد به همین دلیل انتقال آن به مکانی دیگر بهترین انتخاب است.
این مدیر افزوده بود: «زمان آن است که نگاهی دوباره به یادمان انقلاب داشته باشیم.»
به هر تقدیر آخرین اظهارنظر درباره نماد انقلاب متعلق به محسن هاشمی است. او اعلام کرده که قصد بر نصب مجدد است. نکته‌ای که اگر چه توسط ملاصالحی در سازمان زیباسازی تکذیب نشده اما تأیید کامل هم نگرفته است.
حال باید انتظار کشید و دید که میدان انقلاب چه سازه و مجسمه‌ای را در خود جای خواهد داد. آیا گنبد فعلی تنها خواهد بود یا دو مجسمه را در خود جای خواهد داد. شاید هم میدان انقلاب نماد جدیدی را به خود ببیند.
نظر شما