بعد از یازده سپتامبر همه فرق کردیم !

سیمور هرش روزنامه نگار برجسته نیویورکر همه شهرت جهانی خود را 4 سال پیش با افشای رسوایی زندان ابوغریب در عراق به دست آورد. او که در سال 1969 از مساله قتل عام مردم مای لای ویتنام از سوی نظامیان آمریکا پرده برداشته بود توانست در سال 1970 میلادی جایزه بین المللی پولیتزر را از آن خود کند. هرش به سبب گزارش های جنجالی خود همواره در معرض واکنش های متفاوت مردم و سیاستمداران جهان قرار داشته است. در حالی که عده بسیاری با تقدیر از مهارت حرفه ای اش او را آخرین گزارشگر آمریکا نام می برند برخی دیگر او را وطن فروشی می نامند که با تروریست ها دست دارد. هرش در گفت و گو با الشرق الاوسط در واپسین روزهای سال جاری از جامعه روز آمریکا و بازخورد رفتار سیاستمداران  آمریکایی صحبت کرده است.

 امروز بسیاری از روزنامه نگاران عرب از این که مساله جنایات ابوغریب از سوی روزنامه نگاری غربی افشا شد ابراز شرمندگی می کنند. به عقیده آنها مساله ابوغریب موضوعی بود که باید از سوی رسانه های عربی پیگیری می شد نه روزنامه ای آمریکایی. شما در این باره چه نظری دارید؟
هیچ وقت نمی توانم درباره این که چرا کسی نتوانست کاری را انجام دهد قضاوتی داشته باشم اما فقط می توانم بگویم که کار خدا بود که این گزارش از سوی یک تبعه غربی افشا شد حالا چه  آن فرد من باشم چه هر کس دیگری. تصور کنید. اگر رسانه های عربی پی به ماجرای زندان ابوغریب می بردند آن وقت برای آمریکایی خیلی بد می شد. من خودم به عنوان یک تبعه آمریکایی این طور می توانم تعبیر کنم که افشای این قضیه توسط خود رسانه های آمریکایی نشان داد که هنوز ذره ای انصاف و درستی در نظام ما هست. اصلا قصد ندارم که از روزنامه های آمریکایی به سبب توجه به رویکردهای جرج بوش در سالهای گذشته تقدیر کنم اما باید بگویم کاری که ما درباره مساله سلاح حهای کشتار جمعی انجام دادیم کار پرخطر و حساسی بود. در باره ابوغریب هم نباید زیاد کشورهای عربی را سرزنش کرد چون من هر عکس و اطلاعاتی که در اختیار داشتم از داخل آمریکا به دست آورده بودم و هیچ کدام از خاورمیانه نرسیده بودند. چیزی که در رابطه با ابوغریب برای همه تازگی داشت فقط عکس های آن بود که به دست آوردن آنها هم صرفا در داخل سیستم آمریکا میسر بود. تنها مساله ای که در این میان تا سر حد جنون من را از دست کشورم و گزارشگران آن عصبی می کند این که ما هیچ گاه سعی نکردیم به رسانه های عربی توجه کنیم در حالی که آنها گزارشگرانی بسیار حرفه ای تر از ما در سرتاسر دنیا و مهارت های زبانی قدرتمندی دارند.

شما در میان مردم آمریکا در حال حاضر دارای جایگاه ویژه ای هستید. بعد از افشای جنایت و شکنجه هایی که زندانیان ابوغریب با آن سر می کنند شما در میان مردم جهان به نام قهرمانی بین المللی جای گرفتید. اما در همان زمان عده ای از مردم آمریکا نیز شما را به سبب افشای این موضوع به درونمایه های ضد میهنی متهم کردند. درهمه این سالها با این احساسات متفاوت چه طور برخورد کردید؟
مهم این است که خودم چنین احساس متفاوتی ندارم. به نظرم همه چیز خیلی ساده است. کار من این است که عموم مردم را مانند اعضای خانواده ام بدانم و با آنها تا سرحد ممکن صادق باشم. مردم مثل خانواده خودم هستند. همان طور که دوست ندارم فرزندانم به من دروغ بگویند خودم هم هیچ گاه به آنها دروغ نمی گویم. البته من برخلاف بیشتر مردم آمریکا اصلا دوست ندارم که بگویم رییس جمهور کشورم هیچ وقت راست نمی گوید. دوست ندارم که همیشه بگویم کسینجر یا مک جرج بوندی یا کاندولیزا رایس دروغ می گویند. من فکر می کنم ما فقط باید به آنها یادآوری کنیم که همیشه در بالاترین درجه معیارهای ممکن باشند همین! این روزها خیلی از مردم از دست من ناراضی هستند چرا که من از اسراییل نقد می نویسم و از آن جا که خودم هم یک یهودی هستم این موضوع با واکنش های مختلف مردم مواجه می شود. اما همه اینها فقط قسمتی از شغل من هستند.

 به نظر شما آیا موضوع  ابوغریب با قتل عام مردم مای لای قابل قیاس است؟
این یک قیاس مع الفارق است. آمریکایی ها هر کسی را که در ویتنام برسر راه خود می دیدند از سر راه بر می داشتند اما این مساله در عراق روی نداد. جنگ ویتنام یک اشتباه تاکتیکی محض بود.  به عبارت دیگر ما جنگی را در پیش گرفته بودیم که در نهایت فقط به جنایت و قتل عام ختم می شد. ما عده بسیاری از مردم را از میان برداشتیم. کشتن این همه انسان بی گناه احمقانه بود. اما عراق جنگی استراتژیک است که ما ناخواسته در شرایطی قرار گرفتیم که مسلمانان و مردمان منطقه این حق را برای خود قائل می شوند که از ما متفر باشند. با این حساب مساله ابوغریب خیلی حساس بود. من حتی نمی توانم بگویم که چه طورابوغریب، گوانتانامو و رفتار با زندانی ها طالبان افغانستان یا القاعده عراق را به دشمنی بیشتر با ما سوق داد. تا زمانی که ما چنین بیرحمانه با زندانیان عربی خود رفتار می کنیم باید توقع داشته باشیم که جوانان عرب و مسلمان نیز هر گونه اقدامی انتحاری برابر ما انجام دهند. الان هم خیلی از آمریکایی ها از فاجعه ابوغریب در هراسند. برای آنها باور نکردن فاجعه ابوغریب راحت تر است. اما مردم عرب به خوبی این باور را پذیرفته اند و خیلی راحت تر از این که من با شما از حقایق ابوغریب صحبت می کنم آنها می توانند جنایات آمریکایی ها را تصور کنند.

 در حال حاضر بسیاری از مردم تصور می کنند که شما به زودی و پیش از خروج جرج بوش  از کاخ سفید با او به صحبت می نشینید. آیا این حرف درست است و اگر چنین است قصد دارید به او چه بگویید؟
من این روزها فقط به این موضوع فکر می کنم که بعد از روی کار آمدن باراک اوباما با چه کسی می توان راحت تر از بقیه از روزهای گذشته کاخ سفید صحبت کرد. البته قصد دارم مجموعه صحبت های اشخاصی را که انتخاب کردم در مجموعه یک کتاب به چاپ کنم. من واقعا فکر می کنم که بعد از واقعه یازده سپتامبر آمریکا دچار تغییرات عمیقی شد. ما از صبح روز بعد یازده سپتامبر مردمان دیگری شده بودیم. شاید خیلی رییس جمهورهای دیگری هم باشند که در گوشه و کنار دنیا هر اقدامی را انجام دهند اما من فقط می خواهم بدانم که بوش چه کار کرده است؟ بدانم که او چه طور با رسانه ها روبه رو شد؟ او چه طور با کنگره و ارتش مقابله کرد و از همه افرادی ترسو و بزدل ساخت؟ چرا هیچ وقت مردم سعی نکردند در برابر خواسته های نامعقول او ایستادگی کنند؟

شما به تازگی سفری هم به سوریه داشته اید. آیا نمی خواهید انتقادهایی که متوجه بشار اسد رییس جمهوری سوریه است مانند نقدی که از بوش داشتید منتشر کنید؟
شما به من بگویید آیا همه چیز در سوریه روبه راه است؟

 خب مسلم است که نه.
پس برای چه نباید بنویسم.

 برای این که ممکن است با این کار دیگر نتوانید به سوریه برگردید.
من نمی خواهم این سوال شما را بی پاسخ بگذارم اما نمی توانم درباره مساله ای که هنوز ننوشته ام نظر بدهم. اما فقط می گویم که سوریه این روزها چالش های بسیاری دارد که به طور حتم روزی بیان می شوند. 

 ترجمه: لیدا هادی