اشتراک منافع آمریکا و القاعده در سوریه

باز شدن پای القاعده به بحران سوریه بر پیچیدگی تحولات این کشور به شکل چشمگیری خواهد افزود.

حمایت آشکار این سازمان تروریستی از مخالفان اسد که آبشخور ایدئولوژیک مشترکی با آنان و اصلی ترین حامی سناریوی ضد سوری در منطقه یعنی عربستان دارد صحنه جدیدی را در مناسبات داخلی این کشور و حتی در مناسبات خارجی آن رقم خواهد زد.

دعوت عام ایمن الظواهری، مرد شماره یک القاعده از جهادیون مسلمان برای پیوستن به مخالفان اسد و اعطای لقب شیران شام از سوی سایت های همسو با القاعده به مخالفان اسد، نشان دهنده این حقیقت است که جنگ طائفی در منطقه، از مدت ها پیش آغاز شده است و بدون تردید کشورهای غربی نیز آتش بیار پیدا و پنهان آن شده اند.

در مدت زمانی که از انتشار ویدیوی حمایت ایمن الظواهری از مخالفان اسد گذشته است می توان به این درک رسید که ادعاهای دولت اسد مبنی بر دست داشتن القاعده در ناآرامی های این کشور از جمله چند انفجار بزرگی که در دمشق رخ داد گزاف نبوده است و حالا می توان با قطعیت و جزمیت بیشتری این ادعاها را تایید کرد.

برای تحلیلگران و ناظرانی که حوادث و رویدادهای عراق را در سال های گذشته دنبال می کرده اند، حرف درست این است که دست کم در سه ماه گذشته وضعیت شهرهای حمص، حماء و انفجارهای انتحاری که در دمشق رویداده به شدت در حال شبیه شدن به وضعیت شهرهای مختلف عراق در سال های بعد از اشغال عراق توسط آمریکا خصوصا از سال 2006 به این سو است.
اخبار جسته و گریخته منسوب به سایت های القاعده و سلفی ها نشان می دهد که حتی پیش از دعوت عام صورت گرفته از سوی ایمن الظواهری، دسته های مختلفی از جنگجویان عربی با گرایش های افراطی از کشورهای مختلف در حال رساندن خود به سوریه به منظور مبارزه با بشار اسد بوده اند و احتمال اینکه این موج پس از دعوت الظواهری شدت و حدت بیشتری به خود بگیرد بسیار زیاد است.
سایت انصار المجاهدین منسوب به القاعده صفحه ای را با نام شیران شام به اخبار مربوط به مبارزان ضد اسد اختصاص داده و از همه جهادگران خواسته است تا به پیروی از ایمن الظواهری خود را برای سرنگون کردن حکومت کفر و الحاد بشار اسد به این کشور برسانند.
باید از این سایت ممنون بود که دست کم با انتشار اسامی برخی از کشته شدگان در نا آرامی های سوریه و تجلیل از آنها به عنوان رهبران گروه های افراطی سلفی و منسوب به القاعده نمای دقیق تری اوضاع به ناظران بیرونی ارائه می دهد. یکی از این افراد که از او با عنوان ابوحمزه الشامی یاد شده توسط نیروهای امنیتی بشار اسد در نزدیک دمشق کشته شده است. او احتمالا در حال ترتیب دادن یک حمله انتحاری دیگر در پایتخت سوریه بوده است.

یکی دیگر از وب سایت های منسوب به این گروه از کشته شدن امیر ابو اسامه المهاجر در مرز عراق و سوریه خبر داده است که در حین انتقال مقادیر زیادی از مهمات و ادوات جنگی برای مخالفان سوری جان خود را از دست داده است. از این خبر می توان به خوبی استنباط کرد که نوعی وحدت عمل و اتحاد ایدئولوژیک میان القاعده، سلفی ها و افراطیون حاضر در منطقه علیه بشار اسد که در حوزه و بلوک ایدئولوژیک ایران شیعی قرار دارد به وجود آمده است که با استناد به موضع گیری های یکسان غربی ها در این موضوع ، سر بیرونی آن نیز در دامن آنها قرار دارد.

ابو البراع السلطی یکی دیگر از مخالفان مسلح فعال در سوریه بوده که مرگ او در یکی از سایت های منسوب به القاعده با عنوان اولین شهید اردنی در راه براندازی حکومت اسد اعلام شده است. با این همه عنوان اولین شهید جهادی در راه مبارزه با اسد متعلق به یک سنی افراطی متعلق به قبیله دلیم ( به ضم دال) است که از او با نام عبدالله الدلیمی یا ابوتبریک یاد شده است.

نیروهای امنیتی سوریه مدت هاست که ادعا می کنند نیروهای خارجی، دیگر به ارسال کمک های مالی و تسلیحاتی به مخالفان سوریه اکتفا نمی کنند و عملا برای مبارزه با حکومت مرکزی اقدام به اعزام نیرو کرده اند. این ادعا با حمایت گسترده کشورهای غربی از طرح تجهیز و مسلح کردن مخالفان سوریه ونیز حمایت های روشنی که القاعده از مخالفان بشار اسد به عمل آورده کاملا همخوانی دارد.
خبرهای منتشر شده در وب سایت های متعلق یا منسوب به سلفی ها و القاعده که عمدتا ریشه در دلارهای نفتی عربستان سعودی دارند از اعزام گسترده مبارزین جهادی از سراسر خاور میانه عربی و حتی کشورهای آفریقایی از جمله سومالی، سودان، مصر و مراکش به سوریه سخن می گویند. در این بین حتی گفته می شود که جهادگرانی از کویت، عربستان سعودی و عراق خود را برای پیوستن به مخالفان بشار اسد آماده می کنند. برخی از منابع خبری عربی نیز از احیاء مجدد گروه خشن و تندروی سلفی بازمانده از  ابومصعب الزرقاوی تروریست معروف عراقی و اعزام این نیروها به سوریه برای جنگ با اسد خبر داده اند. این گروه هدف خود را ایجاد خلافت اسلامی در  عراق و شام اعلام کرده اند.

در چنین شرایطی به نظر می رسد که آمریکایی ها یک بار دیگر مانند دهه 1980 با گروه های افراطی اعم از سازمان تروریستی القاعده، جهادگران مسلمان سنی و سلفی های افراطی اشتراک منافع پیدا کرده اند. اکنون برهه ای از زمان را شاهدیم که آمریکا با القاعده ای که به بهانه نابودی آن جنگ علیه تروریسم را به راه انداخت و دو کشور مسلمان منطقه را اشغال کرد به یک اشتراک منافع عجیب رسیده اند و دست کم در سوریه یک هدف را دنبال می کنند. آمریکایی ها قبلا نیز چنین تجربه همکاری با تروریست ها و افراط گراها را داشته اند که تفاوت آنها صرفا در نوع هدف بوده است.

در سال های دهه 80 هدف همکاری مشترک آمریکایی ها و گروه های افراطی، تروریستی و جهادی از جمله القاعده ایجاد سدی دربرابر گسترش نفوذ کمونیسم بود. اما این بار هدف همکاری مشترک و وحدت استراتژیک پدید آمده میان آمریکا و القاعده  سرنگونی اسد، ایجاد مانع در برابر گسترش نفوذ ایران شیعی و نهایتا نابودی محور مقاومت است.