محمدحسین جهان‌پناه: این روزها ناسا علاقه زیادی به توسعه فناوری هواپیماهای مسافربری فراصوت پیدا کرده است و این علاقه روز به روز هم بیشتر میشود. تصویری هم که مشاهده می‌کنید مربوط به یکی از تازه‌ترین طرح‌های پژوهشی است که توجه ناسا را جلب کرده و با طراحی متفاوت خود می‌تواند هم با سرعت فراصوت و هم فروصوت پرواز کند. (برای مشاهده عکس در ابعاد بزرگ، اینجا را کلیک کنید)
ناسا به تازگی مبلغ 100 هزار دلار روی پژوهش‌های این طرح مفهومی هواپیمای فراصوت سرمایه‌گذاری کرده است. طراحی این هواپیما که SBiDir-FW نام گرفته (مخفف عبارت Supersonic Bi-Directional Flying Wing به معنی بال‌پرنده فراصوتی دو جهته ) در حقیقت بخشی از برنامه‌ای پژوهشی در دانشگاه میامی به شمار می‌رود که با هدف آزمایش ایده هواپیماهای چندمنظوره مسافربری ایجاد شده است.
این هواپیما قرار است 70 مسافر را با سرعت 2 ماخ (هر ماخ یک برابر سرعت صوت یا 340 متر بر ثانیه است، بنابراین 2 ماخ معادل 2450 کیلومتر بر ساعت است) جابجا کند و با سوخت کامل تا 6400 کیلومتر پرواز کند. همان‌طور که می‌بینید، تمامی بدنه هواپیما به‌شکل ساده‌ای بخشی از بال‌های آن به شمار می‌روند و در نتیجه بر اساس اینکه هواپیما می‌خواهد با چه سرعتی پرواز کند، میتوان پیکره‌بندی آن را عوض کرد. برای پرواز با سرعت متعارف (فروصوت، کمتر از 1 ماخ یا 340 متر بر ثانیه)، هواپیما نیاز به طول بال‌های بیشتری دارد تا نیروی برای کافی در طول پرواز را در سرعت‌های پایین‌تر فراهم کند؛ اما زمانی که هواپیما با سرعت فراصوت پرواز می‌کند، بال‌های بزرگ باعث افزایش اصطکاک هوا می‌شوند.
در طراحی جدید، کافی است که هواپیما را 90 درجه بچرخانید تا هواپیمایی با پهنای بالی نصف شکل پیشین آن داشته باشید که به لطف بال‌های کوچک‌ترش برای پروازهای فراصوت مناسب است. به‌نظر می‌رسد که این دوران با چرخاندن موتورهای توربوفن این هواپیما انجام میشود و کل مراحل آن بیش از 5 ثانیه طول نمی‌کشد. در طول این مدت، مسافران در بدترین شرایط شتاب جانبی 0.01 شتاب گرانش زمین (نیرویی معادل یک درصد وزن خود) را احساس خواهند کرد. (برای مشاهده عکس در ابعاد بزرگ، اینجا را کلیک کنید)
علاوه بر این به گفته دکتر گیچنگ ژا (GeCheng Zha) - سرپرست لابراتوار آیرودینامیک دانشگاه میامی – خصوصیات آیرودینامیکی این طرح مشکل صدای آزاردهنده شکستن دیوار صوتی را هم مرتفع می‌کند. البته شاید پرواز با این هواپیما چندان باب طبع خلبانان نباشد، چراکه کابین آنها فقط در پروازهای فروصوت در جلوی هواپیما قرار دارد و در پروازهای فراصوت، آنها به در انتهای یکی از بال‌ها قرار می‌گیرند؛ به همین دلیل برای هدایت هواپیما در پروازهای فراصوت مجبورند به ابزارهای تصویربرداری که در انتهای بال‌ها نصب شده اتکا کنند. همین عامل موجب شده که استفاده از این هواپیما برای پروازهای بدون‌سرنشین محتمل‌تر به نظر برسد.
البته هنوز اطلاعات زیادی از چند و چون این برنامه تحقیقاتی منتشر نشده و در نتیجه نمی‌شود تنها بر اساس این تصاویر ادعاهای مطرح شده را تایید کرد. اما سرمایه‌گذاری اخیر ناسا روی این برنامه این امیدواری را فراهم آورده که با شروع آزمایش در شرایط شبیه سازی شده و مدل‌های مفهومی در تونل باد، به‌زودی شاهد انتشار اطلاعات بیشتر و شاید فراهم شدن زمینه‌های لازم برای سرمایه‌گذاری گسترده‌تر باشیم. اما به هر حال چه این طرح و چه طرح‌های مشابه برای ساخت هواپیماهای مسافربری فراصوت دست‌کم چندین دهه زمان می‌خواهند تا به واقعیتی دست‌یافتنی بدل شوند.
5353
نظر شما