فاصله میان دمشق تا ژنو

متاسفانه بسیاری از طرف های عرب درگیر در بحران سوریه و،ترکیه وگروه های مسلح حاضر در جنگ این کشور مخالفت خود با طرح ژنوو متقابلا وفاداری به تداوم نبردها را اعلام و به آن متعهد شده اند. از این طرف هم لاروف و کری به طرفین نگفتند جنگ را کنید ،بلکه صرفا گفتند بچه های بد، اینطوری نجنگید!!!.
در بحران اخیراینکه حکومت اسد یا مخالفان به راستی کدامیک متهم اصلی دربکار گیری این سلاح علیه شهروندان سوری هستند؟ هنوز منبع یا نهاد مستقلی اعلام نظر نکرده است. گزارش بازرسان سازمان ملل نیز اگر چه استفاده از سلاح شیمیایی را تایید و آقای آقای بان کی مون استفاده از آن تایید شد ،اما مشخص نکرد کدامیک از طرفهای درگیری متهم به ارتکاب آنست. البته آقای دبیر کل چند روز پیش از انتشار گزارش بازرسان ، نه به صرف عدم مشخص شدن نقش دولت سوریه در استفاده از سلاح شیمیایی ،بلکه به دلیل آنچه وقوع جنایات متعدد در سوریه توصیف کرد به طرز بی سابقه ای رئیس جمهور اسد را مورد حملات شدید لفظی خود قرار دادو گفت اسد باید پاسخگو باشد. این نشان میدهد از دید آقای دبیرکل آنچه در سوریه میگذرد نباید صرفا در جنایات جنگی شیمیایی خلاصه شده و دیده شود. .اما همین عدم موضع گیری صریح سازمان ملل دراعلام مقصراصلی و کوتاه آمدن ایالات متحده و توافق با روسیه تا حدودی نشان میدهد دراستفاده از جنگ افزارهای شیمیایی دولت اسد فعلا متهم نیست .اما از به کار بردن نام مخالفان به عنوان یکی از مضنونان خودداری شده است. از همین نبود بندی در توافق ژنو در مورد مخالفان اسد قدری تعجب آوربود .این به خودی خود خطری بالقوه در تحولات آینده محسوب میشود،که بیشتر از آن جهت که اولا مخالفان اسد مصونیتی برای خود احساس میکنند(حالا یا در مورد سلاح های شیمیایی یا هر مورد دیگر که جنایت جنگی خوانده شود) دوم، دولت سوریه که هیچگاه گزارشی از وجود و یا در اختیار داشتن اینگونه سلاح ها منتشر و افشا نکرد. گرچه در شرایط فعلی مجبور به این کارشده و باید تاوان بسیار سنگینی آنرا بپردازد. تا اینجا به لحاظ آنچه دولت اسد خود امنیت و اسرار نظامی خوانده موضوع قابل درک باشد.(البته از دید دمشق) اما اتفاقا مشکل همینجا و ناشی از همین عدم شفافیت بروز کرده است. از آنجا که صحنه های نبرد وتسلط بر اراضی معمولا به نفع دمشق نبوده و در موارد متعدد مخالفان موفق به پیروزی بر ارتش سوریه و تسخیر شهرها، پادگانها و زاغه های مهمات در مناطق مختلف شده اند نمیتوان وقوع این احتمال را منتفی دانست گروههای شبه نظامی و میلیشای مسلح به این انبار های ویژه و منابع شیمیایی دست یافته و آنها را به نفع خود ضبط کرده اند. در آنزمان هر دو طرف بنا به دلایلی ترجیح دادند نسبت به آن سکوت کنند.مخالفان شاید به منظور استفاده در جنگ به نحوی که متهم به آن نشوند،از آنطرف حکومت سوریه نگران ازافشا و اعلام وجود چنین ذخائری وپذیرش مجازات های تبعی آن . به ویژه آنکه دمشق تا پیش از این دمشق وجود جنگ افزارهای غیر متعارف را منکرشده یا حداقل تایید نمیکرد.البته این صرفا یک احتمال است.
در عدم اعلام یا شفاف سازی ، از جنبه منطق نظامی نه میتوان گفت دمشق کاری درست و از جنبه سیاسی نه میتوان مدعی شد کاری غلط انجام است.نمیدانم، اما دلیل هرچه باشد دولت سوریه اینک در وضعیتی گریز ناپذیر قرار گرفته که بعضی آنرا اشتباه عجیب حکومت در محاسبات وارزیابی های میدان نبرد توصیف میکنند به نحوی که آقای اسد باید به انتظار تبعات آن بنشیند. انتهای قضیه آیا سوریه حتما باید در انتظار حمله ای نظامی باشد؟ با توجه به موضع فعلی روسها این قدری دور از انتظار است(دستکم در آینده ای نزدیک)چراکه آقای لاروف نسبت به هرگونه حمله ولو با مجوز شورای امنیت هشدار و اعلام کردروسیه با آن مخالفت خواهد کرد. اما قاطعانه میتوان گفت عدم توافق برای پایان جنگ،وخاتمه آن به منزله ادامه نبردها تا اطلاع ثانویست . (این مطلب به صورت تفصیلی تری با عنوان بسیار خب اسد پذیرفت در روزنامه بهار 26-6-92چاپ و منتشر شده است)matinmos@gmail.com