تزریق پول به بازار مسکن و بخش تولید در دستور کار بانکها

علی پاکزاد: بسته سیاستی نظارتی بانک مرکزی برای سال 89 نشان دهنده تغییر جریان سایستهای انقباضی بانک مرکزی به سمت سیاستهای انبساطی است و البته این اقدام با امید به ایجاد تحرک در اقتصاد راکد کشور در دستور کار سیستم بانکی قرار گرفته است.

براساس جزئیات منتشر شده از بسته سیاستی نظارتی بانک مرکزی در سال 89 نرخ سپرده قانونی از 14 درصد کاهش پیداخواهد کرد بطوریکه در عمل 4 هزار میلیارد تومان از منابع محدود شده سیستم بانکی برای ارایه تسهیلات به متقاضیان آزاد خواهد شد.

در این بسته همچنین پیش بینی شده است که سختگیری های مربوط به تسهیلات خرید مسکن نیز کاهش پیدا کند تا از این طریق بازار مسکن نیز که از رکود دو ساله خود خارج شود.البته این بسته سیاستی که از سوی بانک مرکزی پیشنهاد شده است باید توسط شورای پول و اعتبار نیز به تصویب نهایی برسد تا قابلیت اجرایی پیدا کند.

فضای ترسیم شده در این بسته سیاستی نشان دهنده تغییر سیاستهای پولی کشور است که همزمان با اجرای سیاست هدفمند سازی یارانه ا به اجرا گذاشته خواهد شد و البته یکی از سیاستهایی که برای نخستین با قرار است توسط بانک مرکزی به اجرا گذاشته شود حذف دوره یک ساله برای تعیین نرخ سود بانکی است و بر اساس پیشنهاد بانک مرکزی شورای پول واعتبار موظف خواهد بود بر اساس شرایط اقتصادی کشور در طول سال اقدام به تعیین نرخ سود بانکی بکند.

این اقدام به نوعی نرخ سود هدایت شده بر اساس نرخ تورم را در سیستم بانکی اجاد می کند که این تمهیدات با توجه به اینکه هنوز تبعات هدفمند سازی یارانه ها در میزان نرخ تورم مشخص نیست این ظرفیت را برای سیستم بانکی ایجاد خواهد کرد که متناسب با نرخ تورم به سپرده ها سود پرداخت کنند تا به این ترتیب از فرار منابع از سیستم بانکی جلوگیری کنند.

تجربه سالهای 86،87 و88 نشان میدهد با توجه به اینکه نرخ سود سپرده در بانکها وسیستم رسمی اعتباری کشور بر مبنای سود دستوری زیر نرخ تورم بوده است در عمل سپرده گزاران از محل کاهش ارزش پول تحمیل شده از طریق نرخ تورم با سپرده گذاری در سیستم بانکی متضرر شده اند و روند کاهش سچرده های بانکی نیز به همین مسئله باز می گردد.

شناور سازی سود بانکی و اعمال سیاستهای انبساطی در واقع به نوعی همراهی سیستم بانکی با سیاستهای هدفمند سازی یارانه ها از یک سو و از سوی دیگر تلاش برای عبور از بحرانی است که دامنگیر سیستم بانکی شده، یعنی بحران کاهش روز افزون توان مالی و سیر نزولی منابع سیستم بانکی.