موج کمپین «نخریدن خودرو داخلی» این بار به رسانه ملی رسید؛ به طوری که در برنامه دیشب پایش، با حضور کارشناسان مختلف به بررسی ابعاد ایجاد کمپین عدم خرید خودروهای داخلی در فضای مجازی که به‌شدت مناقشه انگیز شده، پرداخته شد.
به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، مرتضی قرایی و انوش رحام، دو تن از کارشناسان صنعت خودرو در برنامه پایش به واکاوی کمپین نخریدن خودرو پرداختند. قرایی در ابتدای سخنان خود با اشاره به نارضایتی‌های این روزهای مردم به موضوع قیمت و تعرفه اشاره کرد و گفت: «کشورهای دنیا عموما به دو دسته صاحبان صنعت خودرو و کشورهایی که این صنعت را ندارند، تقسیم می‌شوند.»
به گفته وی، «کشورهایی مانند آمریکا، انگلیس و فرانسه و... که صنایع رقابت‌پذیر دارند، عموما تعرفه پایین تری وضع میکنند، اما در موضوع مقایسه ما باید ببینیم با کجای دنیا در حال مقایسه هستیم. اقتصاد ایران اکنون رتبه 29 جهان را دارد و به طور مثال در کشورهای نزدیک به اقتصاد ما و مشخص‌تر تایلند تعرفه تا 80 درصد است. حتی مالزی هم تعرفه‌ای نزدیک به 30 درصد به علاوه 60 درصد مالیات اخذ می‌کند. ما باید توجه داشته باشیم که به نسبت کشورهای مشابه تعرفه کمتری داریم، اما نباید خودمان را با آمریکا مقایسه کنیم.»
انوش رحام، دیگر کارشناس برنامه نیز در این خصوص افزود: «اساسا ناراحتی مردم ما این‌جاست که خودروسازان ما به جای ارائه کیفیت بهتر، به سراغ عوض کردن ظواهر خودرو می‌روند و آن را در غالب جدید عرضه میکنند؛ بدون آنکه خودروی جدید با کیفیت تولید کنند. از طرفی به نظر من برخی از گسترش این کمپین‌ها سود می‌برند. من فکر می‌کنم وارد کنندگان خودرو و برخی سهامداران تلاش دارند از ایجاد این کمپین‌ها موج‌سواری مورد نظر خود را بکنند. چرا مردم آن زمان که در اوج تغییر ناگهانی قیمت دلار خودرو دو برابر شد، چنین کمپین‌هایی به راه نیانداختند؟»
وی تاکید کرد که «موضوع تیراژ بسیار موثر است و وقتی تیراژ بالا برود، قیمت‌ها هم پایین می‌آید، اما باید اشاره کرد که موضوع خدمات پس از فروش در همه دنیا بهتر از ایران است.»
رحام همچنین اشاره کرد: «موضوع شفافیت باید به فوریت در دستور کار خودروسازان داخلی ما قرار گیرد تا مردم بدانند با چه قیمتی و در کجا و به چه تعداد ما صادرات خودرو داریم و این تصور که ما در عراق ما می‌توانیم با نصف قیمت، یک خودرو ایرانی را تهیه کنیم، اصلاح شود.»
تفاوت قیمت جهانی خودروهای با سبک و کلاس تولید داخل
مرتضی قرایی، کارشناس خودرو که در بخشی از صحبت‌هایش نرخ رسمی فروش خودرو پراید در عراق را نزدیک به 30 میلیون تومان اعلام کرده بود، به بررسی برخی قیمت‌های جهانی خودروهای با سبک و کلاس تولید داخل پرداخت و سپس گفت: «ما داریم به سمت حذف تعرفه پیش می‌رویم و این در حالی است که دولت تعرفه را از 90 درصد به زیر 40 درصد رسانده است، اما به دلیل اینکه ما نرخ واقعی دلار را در کشور نداریم، در واقع تعرفه بخشی از کمبود نرخ واقعی را جبران می‌کند.»
وی افزود: «من رکود عجیب به وجود آمده در بازار داخل را بیشتر از تاثیر کمپین عدم خرید خودرو داخلی توسط مردم به بالا رفتن سطح انتظار مردم پس از مذاکرات ایران و کشورهای 5+1 می‌دانم، چراکه به دلیل اطلاع‌رسانی نامناسب مردم منتظر وقوع اتفاقات خارق‌العاده در عرصه اقتصاد هستند. به همین جهت نه در بخش خودرو که در دیگر صنایع هم با رکود مواجه هستیم.»
اما انوش رحام تصریح کرد: «یکی از مسائل مهم‌تر از تعرفه سود سرشار وارد کننده‌ها از این عرصه است. ما یک رانت و انحصار جدی در این بخش داریم و خانواده‌های گرامی، دیلمی، حدادزاده، نوریانی و ادیبی تنها کسانی هستند که خودروهای وارداتی را به کشور می‌آورند و اصل و اکثر پول توی جیب این افراد میرود. ما در ایران تعرفه بالایی نداریم و کشورهایی مانند برزیل و تایلند خیلی بالاتر از ما هستند.»
آنچه خودروسازان در تبلیغات می‌گویند، عمل نمی‌کنند
قرایی در ادامه متذکر شد: «قیمت پراید در بازارهای جهانی معمولا بین 7 هزار و 500 تا 8 هزار دلار است. در بازار عراق قیمت خودرو پراید نزدیک به 30 میلیون تومان بوده و در واقع قیمت پراید پلاک شده در این کشور 9 هزار و 500 دلار است.»
به گفته وی، «در بازار محصولات ارزان‌قیمت نیز مورد توجه خریداران قرار دارد. برای محصولات باید قیمت و خدمات پس از فروش را تعریف کنیم. شاید اگر در ارتباط با محصولات هیوندایی صحبت شده، این شرکت محصولات با قیمت کمتر از 14 یا 15 هزار دلار نداشته باشد.»
این کارشناس صنعت خودرو اضافه کرد: «دو مساله پرداخت پول پیش و همچنین قیمت خودرو را نباید با هم ادغام کرد. به عنوان نمونه قیمت برای مزدا در خارج از کشور چهار هزار دلار بوده، ولی این مبلغ فقط برای قیمت اولیه پرداخت توسط مشتری بوده و 80 درصد قیمت خودرو را نیز بانک‌ها و موسسات لیزینگی وام پرداخت میکنند.»
قرایی یادآور شد: «خیلی از اطلاعاتی که در تبلیغات برای مردم ارائه شده، در واقع مبلغ اولیه بوده و لیزینگی که از سوی بانک برای خرید آن خودرو پرداخت میشود، در ارائه اطلاعات اولیه لحاظ نمی‌شود.»
رحام نیز در ادامه بیان کرد: «بحث خدمات پس از فروش در هیچ جای دنیا شبیه به وضعیت موجود در کشور ایران که به مردم خدمات ارائه می‌دهند، نیست. قطعا ارائه خدمات پس از فروش در سایر کشورها بهتر است.»
قرایی بیان کرد: «در عراق براساس آپشن‌هایی که دارد، قیمت پراید از 7 هزار و 500 شروع شده و تا 9 هزار و 700 می‌رسد. منظور از آپشن‌ها ترمز ایربگ، ترمز ABS و غیره است.»
وی در واکنش به اظهارنظر یکی از مردم مبنی بر خرید پراید با قیمت 8 میلیون تومان در عراق گفت: «قیمت‌هایی که مردم اعلام کرده، اصلا صحیح نبوده و در واقع اطلاعاتی که مردم از قیمت محصولات در سایر کشورها ارائه می‌دهند، صحیح نیست. باید قیمت‌ها در بازار کشورهای عراق، مصر و سوریه را اعلام کرده تا مردم آگاهی لازم را پیدا کنند.»
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: «فروش خودروی ایرانی به کشورهای دیگر در حال انجام بوده و حجم صادرات نیز نسبت به سال‌های گذشته افزایش پیدا کرده است. همچنین در همین دوره‌ای که فروش خودرو در ایران کمتر شده، ولی فروش‌های خارجی بیش از دو برابر شده است.»
قرایی افزود: «خوشبختانه تفاهمات بین‌المللی ایران با کشورهای منطقه در حال شکل‌گیری بوده و روابط خوب بین المللی نیز در حال اجرا بوده و امیدوارم خودروسازان بهتر بتوانند عملیات صادرات را به سایر کشورها اجرا کنند.»
وضعیت بازار صادرات خودروهای ایرانی به عراق
رحام در ارتباط با بازار صادرات خودروهای ایرانی به عراق گفت: «تعداد خودروهای صادر شده به کشور عراق چندان بالا نبوده و اگر یک خودروساز دیگر وارد این کشور شده، ایران خودرو و سایپا باید به راحتی کنار بروند، چراکه تیراژ آنها آنقدر بالا و حتی قابل رقابت نیست.»
قرایی با اشاره به اینکه عموما هند و چین محصولات ارزان قیمت را تولید میکنند، متذکر شد: «در سال 89 تعرفه خودرو در ایران 90 درصد بوده، ولی آن را با شیب خوبی حتی بهتر از سایر کشورها به 45 درصد رسانده‌اند. در واقع دولت به سمتی در حرکت بوده که تعرفه خودرو را حذف کند. بخشی از این تعرفه اختلاف قیمت واقعی بوده که اگر قیمت ارز واقعی شود، قطعا مشکل تعرفه هم حل خواهد شد.»
این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: «مردم باید قیمت خودروهای خارج از کشور را به درستی محاسبه کرده و نباید برای مقایسه با محصولات ایرانی تنها قیمت اولیه را در نظر بگیرند. قطعا اگر خودرویی با قیمت پایین‌تر از پراید و همچنین کیفیت بالاتر از آن وجود داشت که واردکنندگان نسبت به وارد کردن آن اقدام می‌کردند.»
وی بیان کرد: «بحث قدرت خرید مردم برای دولت مهم بوده و برای همین نیز در حال حاضر قیمت خودرو را در کشور به اندازه مناسب‌تری نگه داشته شده است. بخشی از این قیمت خودرو در ایران تحت شعاع جبران نرخ واقعی پول قرار گرفته است.»
رحام در واکنش به صحبت‌های قرایی در ارتباط با تعرفه خودرو گفت: «شیب تعرفه به صورت عددی کاهش پیدا کرده و اگر تعرفه خودرو طبق اعلام جنابعالی از 90 درصد به 45 درصد کاهش یافته، متعلق به زمانی است که قیمت دلار در اظهارنامه یک‌هزار و 200 تومان بوده و بنابراین تعرفه خودرو 90 درصد محاسبه می‌شد.»
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: «بعد از اینکه قیمت ارز مبادلاتی شده و به دو هزار و 500 تومان افزایش پیدا کرد، دولت برای اینکه تثبیت بازار از بین نرود، به همان میزان که ارز افزایش پیدا کرد، تعرفه را نیز پایین آورد. یعنی اساسا تفاوتی ایجاد نشده و اگر تعرفه کاهش پیدا کرده به دلیل افزایش قیمت ارز است.»
منتظر اتفاق خارق‌العاده‌ای نباشید
قرایی نیز گفت: «در یک بازه زمانی به خارجی‌ها برای واردات به کشور یارانه ارائه داده‌ایم. صنایع داخلی مانند لوازم خانگی از بین رفته، ولی نباید صنایع دیگر از بین برود، برای همین هم به دنبال تقویت اقتصاد در کشور تحت عنوان مدلی به نام اقتصاد مقاومتی رفتیم.»
وی بیان کرد: «علت اصلی ایجاد رکود در کشور، شکل‌گیری این کمپین نخریدن خودروی ایرانی نیست، علتش این است که مسوولان سیاسی مقابل 6 کشور بزرگ دنیا نشسته و مذاکره کرده و در نهایت نیز مردم سطح انتظاراتشان بالا رفته است.»
این کارشناس صنعت خودرو عنوان کرد: «اگر مذاکرات تا دو ماه آینده به نتایج خوبی ختم شود، باز هم اتفاقات خوب در چند ماه اخیر رخ نداده و باید فرآیند تقریبا طولانی مدتی را پشت سر بگذارد. قاعدتا اگر کمپینی هم تشکیل نمی‌شد، همان‌طور که در سایر محصولات رکود ایجاد شده، در بازار خودرو نیز رکود ایجاد می‌شد.»
قرایی یادآور شد: «این رکود دلیلش این است که کشور به نقطه عطفی رسیده که این نقطه تاثیرات جدی می‌گذارد، قطعا هم همین‌طور خواهد بود، ولی بازه آن کوتاه‌مدت نبوده، بلکه درازمدت است.»
وی اضافه کرد: «صنعت خودروی ایران با دو میلیون پتانسیل ظرفیت تولید حتما برای مشارکت خارجی‌ها جذابیت دارد تا با ورود خود به افزایش توان صنعت ایران کمک کنند.»
واردات خودرو در دست چند خانواده است
رحام، کارشناس خودرو بیان کرد: «یکی از مسائل خودروهای وارداتی در کشور سود سرشار وارد کنندگان خودرو است. وارد کننده همیشه هم به منافع مردم فکر نمی‌کنند، بحث خودروهای وارداتی دارای رانت و انحصار بوده و عمدتا در دست چند خانواده هستند.»
وی اضافه کرد: «عمده خودروهایی که طی سال‌های گذشته و البته قبل از مسایل تحریم وارد کشور شده‌اند، خودروهای تولید کره و ژاپن بود. ظرف چند سال اخیر به ویژه سه سال گذشته که خودروسازان داخلی عملا اهمیتی به ذائقه مردم نداده و هیچ تغییری هم در تولیدات خود لحاظ نکردند، یک فضایی بین خودروی وارداتی و خودروی تولید داخل ایجاد شد.»
این کارشناس صنعت خودروسازی یادآور شد: «در گذشته مردم به خودروی تولید چین حتی نگاه هم نمی‌کردند، ولی اکنون آمار واردات نشان داده که 70 درصد واردات خودرو به ایران از خودروهای تولید کشور چین بوده است. این‌قدر این بازار جذابیت داشته که نماینده خودروهای وارداتی کشور کره هم اقدام به واردات یکی از برندهای چینی برای فروش به مردم کرده است.»
رحام عنوان کرد: «بازار خودروی ایران با محصولات چینی اشباع شده است. در تایلند، مالزی و برخی از کشورهای دیگر تعرفه براساس حمایت از تولید تنظیم شده، ولی در ایران اصلا تعرفه بالایی نداریم.»
وی اظهار کرد: «90 درصد مردم این تفکر را دارند که تعرفه واردات خودرو در حال حاضر 110 درصد است. در کتاب قانون تعرفه واردات برمبنای خرید خودرو با دلار معادله‌ای را 40 درصد اعلام کرده‌اند. من اعتقاد دارم که تعرفه در ایران تعدیل شده، ولی این واردات عمدتا در انحصار چند شرکت وارداتی است.»
این کارشناس صنعت خودرو گفت: «وقتی 70 درصد واردات خودرو به کشور ایران مربوط به محصولات چینی بوده، مردم باید یک پیامی را دریافت کرده که خودروسازان به دلیل عدم توان رقابت با واردات بازار را از دست داده‌اند.»
رحام ادامه داد: «در حال حاضر همه در باب مذاکرات رفته و مردم نیز متوجه رایزنی با شرکت‌های بزرگ خودروسازی برای همکاری در صنعت خودروسازی ایران شده‌اند. از کمپینی که ایجاد شده در واقع باعث شده که کالای چینی بازار را به دست گرفته است. همچنین سال 90 و 91 تقریبا خودروسازی تعطیل شده و تیراژ تولید به یک هزار دستگاه رسید.»
وی بیان کرد: «در آمریکا همین مشکل بین تولیدکننده‌ها و واردکننده‌ها چنین مشکلی پیش آمده و خودروهای کره‌ای بازار برخی از این نوع کشورها را فرا گرفته بود.»
قدرت خرید مردم را باید در نظر بگیریم
قرایی نیز در ادامه گفت: «قدرت خرید مردم هم باید در نظر گرفته شده و با کشورهایی که در یک سطح توان خرید داشته باید مورد مقایسه قرار بگیرند. قدرت خرید مردم ایران که معادل مردم آمریکا نبوده و باید در نظر داشت که بازار را قدرت خرید مردم تعیین‌تکلیف می‌کند.»
رحام بیان کرد: «باید این ضعف را پذیرفت که خودروسازی ایران نه مدل‌های جذابی را تولید کرده و نه کیفیت قابل قبولی دارد. علت چنین مساله‌ای هم این است که سرمایه‌گذاری وجود نداشته و خودروساز مقصر نیست. به عنوان نمونه، قطعه‌سازان اقدام به خرید کالای چینی کرده و این‌گونه خودروسازان زمینگیر می‌شوند. 113 درصد واردات خودرو از چین به کشور افزایش پیدا کرده و واردکننده خودرو نیز در نهایت بی‌انصافی ارزان‌ترین خودروی چینی را وارد می‌کند.»
قرایی نیز یادآور شد: «در سال گذشته کلا 102 هزار خودرو به کشور وارد شده و 70 درصد آن کیا و هیوندا بوده و واردات خودروی چینی بسیار کمتر از 90 هزار خودرو بوده است. در چین 9 میلیون خودروی چینی با برند داخلی این کشور و بیش از 10 میلیون خودرو با برند غیرچینی تولید میشود.»
وی ادامه داد: «خودروهای با برند چینی بیش از یک میلیون صادارت دارند. مردم چینی خودروی وارداتی استفاده نکرده، بلکه خودروهایی که به صورت مشترک محصول چین با کشور دیگری بوده را استفاده میکنند.»
رحام با اشاره به کامل بودن سبد مصرف خودرویی در کشور عنوان کرد: «در خود بازار چین پنج خودرویی که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد، غیرچینی است. تحریم باعث شد تا تولید خودروهای مورد علاقه مردم متوقف شده و همین امر نیز در نهایت منجر به غفلت خودروسازان از بازار و ورود خودروهای چینی به کشور شد.»
وی افزود: «اگر صنعت خودروسازی در کشور حذف شود، 20 بازار مختلف و صنف از بین میرود. یکی از بازخوردهای این کمپین باید حرکت به سمت ارتقای کیفیت باشد. متاسفانه از کمپین برخی‌ها سوءاستفاده کرده و سود سهام‌ها را نیز دستکاری کردند، بنابراین نباید دچار اشکال شده و در عین حال نیز مطالبه مردم برقرار خواهد بود.»
این کارشناس صنعت خودرو تاکید کرد: «مردم باید مطلع باشند که واردکنندگان و دلالان سهام نباید مطالبات آنها را جهت بدهند. حرف وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز همین بوده و حتی اعلام کرد که مردم ولی نعمت ما هستند. در شرایطی که امروز عده‌ای قصد کاهش قیمت سهام ایران‌خودرو و سایپا را دارند، نباید اجازه سواستفاده را به چنین افرادی داد.»
رحام بیان کرد: «باید به سمتی برویم که خودروسازان ما با خودروسازان مطرح جهان ارتباط گرفته و منبع‌یابی هم داشته باشند. باید با خواسته مردم ایران به تولید خودرو بپردازند.»
قرایی گفت: «مهم‌ترین عامل تصادفات ایران براساس آمار اعلام شده خطای انسانی است. در جهان تنها دو درصد از تصادفات به علت ایمنی خودرو رخ داده‌اند.»
رحام نیز یادآور شد: «استفاده از وسایل استوک نیز در ایران بسیار بالا بوده و بیشتر تصادفات هم با خودروهای کار کرده و دست دوم رخ می‌دهد.»
22539
نظر شما