آمریکا ده سال بعد از کاترینا

10 سال پیش وقتی توفان کاترینا به نیواورلئان رسید کسی فکر نمی کرد خاکریزهای محافظ شهر بشکنند. ولی این سدها ترک خوردند و بعد انگار آبی که جاری شد واقعا چشمها را شست. آمریکا بهت زده با تصویری از خودش مواجه شد که شباهتی به یک ابرقدرت نداشت. عکسها، گزارشها و فیلمهای خبری انگار از جهان سوم گرفته شده بودند. مردمی که بر روی سقف خانه هایشان به دامن افتاده اند جایی برای رفتن نداشتن. هرج و مرج بر درون استادیوم فوتبال شهر حاکم بود که پناهگاه همگانی اعلام شده بود. اجساد به حال خود رها شده بودند و برق قطع شده بود. دولتهای محلی، ایالتی و فدرال به معنی واقعی کلمه در مقابله با بحران شکست خورده بودند.
هشتاد درصد پایتخت فرهنگی جنوب، زادگاه موسیقی جاز و لویی آرمسترانگ، شهری که الهام بخش "چه دنیای قشنگی" و صدها ترانه دیگر بود زیر آب رفته بود. در کرانه ساحلی خلیج مکزیک 1800 نفر جان باخته بودند. در نیواورلئان موسیقیدانان برجسته و نامی یا جان باخته بودند یا بی خانمان شده بودند. در کنار اینها مردم آمریکا شاهد بدترین عملکرد مردی بودند که خودرا "تصمیم ساز" می دانست و با بی پروایی دو کشور خارجی را اشغال کرده بود. با اینحال زمانی که بحران در کشور خودش به اوج رسید ابتدا با هواپیما از فراز شهر گذشت. کاری که مردم در محاصره آب نیواورلئان فراموش نکردند.
در سالهایی که از توفان کاترینا گذشته است مردم شهر نیواورلئان کوشیده اند که زیانها و خسارتهای ناشی از این رویداد را جبران کنند. دولت ایالات متحده میلیاردها دلار خرج بازسازی مناطق آسیب دیده کرده است ولی نه نیواورلئان و نه مناطق اطرافش به روز قبل از کاترینا بازنگشته اند. روند بازسازی شهر نکات تازه ای را در مقابله با بلایای طبیعی به ما یادآوری می کنند:
- زیرساختهای اقتصادی: حتی قبل از کاترینا ایالت لوییزیانا و شهر نیواورلئان با چالشهای برخاسته از فقدان یا کهنگی زیرساختهای اقتصادی مواجه بودند. در ده سال گذشته ایالت لوییزیانا 10 میلیارد دلار برای بازسازی از دولت فدرال دریافت کرده است. این پول صرف 24 هزار پروژه بازسازی از تعمیر جاده ها تا تاسیسات عمومی شده است. هنوز 2.5 میلیارد دلار دیگر بودجه برای بازسازی موجود است. ولی روند بازسازی به دلیل فقدان ساختارها و زیرساختها با دشواری مواجه هست. در بسیاری از پروژه ها مقامات محلی بعد از شروع پروژه متوجه فقدان زیرساختهای لازم می شوند. صدها پروژه بازسازی هنوز ناتمام هستند و با مرور زمان تنها به هزینه های مورد نیاز برای اتمامشان افزوده می شود.

- شکاف اجتماعی: نیواورلئان همیشه از نظر نژادی شهری مختلط بوده است. شهری که در تاریخش عرصه قدرت نمایی سفیدپوستان بود و به بازارها و حراجهای برده فروشیش شهره به یکی از مراکز جمعیتی سیاهپوستان آمریکایی تبدیل شده بود. توفان کاترینا باعث آوارگی نزدیک به یک میلیون نفر و آسیب دیدگی 134000 واحد مسکونی شد. ناحیه نهم سفلی Lower Ninth Ward که در مسیر اصلی سیلاب قرار داشت از جمله آسیب دیده ترین مناطق شهر شد. عمده ساکنین این محله سیاهپوستان و آفریقایی تباران بودند. حالا ده سال بعد از توفان کاترینا جمعیت نیواورلئان تنها هشتاد درصد جمعیت این شهر پیش از توفان است. 100 هزار آفریقایی تبار از این شهر رفته اند و بقول ساکنینش نیواورلئان "کوچک تر و سفید تر" شده است. شکاف درآمدی سفیدپوستان و سیاهپوستان 38 درصد افزایش پیدا کرده است. بسیاری از ساکنین سیاهپوست براین باورند که به نیازهای آنها بی توجهی شده است و مرمت شهر در محله های سفیدپوست سریعتر صورت گرفته است. آنها می گویند در نیواورلئان جدید شکافهای طبقاتی بزرگتر از گذشته هستند و زندگی آنها هرگز مانند گذشته پیش از کاترینا نخواهد شد.
ساکنین منطقه از تصمیم دولت فدرال برای اعطای کمک بر اساس ارزش بازار املاکشان در پیش از توفان گله می کنند. این یک واقعیت اقتصادی در ایالات متحده است که ارزش خانه می تواند از هزینه بازسازی آن کمتر باشد. در نتیجه هنوز خانه های بسیاری در ناحیه نهم سفلی خالی هستند و تنها 37 درصد ساکنین قبلی این محله به آن بازگشته اند.

- فساد اداری و دولتهای محلی: فساد اداری و عدم انگیزه در دولتهای ایالتی روند بازسازی را بویژه در لوییزیانا کند کرده است. در بحران ناشی از کاترینا و شکستن خاکریزها شهردار نیواورلئان، کلارنس ری نگین (پسر) ، خیلی زود به سمبل شهر توفان زده تبدیل شد. او از طریق رسانه ها از دولت کمک می خواست. در حالیکه نیروی پلیس شهر، که تحت فرمان او بود، از هم پاشیده بود. با اینحال نگین دوباره به شهرداری نیواورلئان انتخاب شد و در بخش بزرگی از تلاشهای بازسازی حاضر بود. در دور دوم مسوولیتش نگین مورد انتقادات بسیاری قرار گرفت. افزایش میزان تبهکاری در شهر و اظهارات نژادپرستانه، بیشتر بر علیه کارگران مکزیکی، باعث شکایت منتقدان و مخالفان شد. در سال 2013 علیه او در 21 مورد دریافت رشوه و جرایم مربوط به پولشویی اعلام جرم شد. در سال 2014 او در 20 مورد مجرم شناخته شد و به 10 سال زندان و پرداخت 585 هزار دلار جریمه محکوم شد.
در مجموع ایالت لوییزیانا در بازسازی زیانهای ناشی از کاترینا پرونده خوبی ندارد و مورد انتقاد مقامات آژانس فدرال مدیریت بحران قرار گرفته است. در حالیکه ایالت آلاباما 100 درصد 1100 پروژه بازسازیش را به نتیجه رسانده است و ایالت میسی سی پی هشتاد درصد ار 7800 پروژه را کامل کرده است لوییزیانا تا سال 2012 تنها 731 پروژه از 13000 پروژه مربوط به کاترینا را کامل و تمام کرده بود. بنظر بازرس کل آژانس دلیل این تفاوت این است که در لوییزیانا دولت فدرال 100 درصد هزینه پروژه ها را می پردازد و دولت ایالتی انگیزه ای برای کارآیی و کارآمدی ندارد.
ده سال بعد از کاترینا بنظر می رسد نیواورلئان شهری سفیدتر، تحصیلکرده تر و نابرابرتر و همچنان آسیب دیده است. اشتغال در این شهر با 1.1 درصد افزایش در رتبه 90 در ایالات متحده قرار دارد. و 11.6 درصد از شاغلین شهر در مقایسه با 14.1 درصد در سال 2004 در فن آوریهای پیشرفته مشغول بکار هستند. درآمد شهر با یک دهم درصد افزایش در رتبه 175 قرار دارد حال آنکه در سال 2004 با 2.5 درصد افزایش سالانه در ایالات متحده در رتبه 68 قرار داشت. با اینحال نیواورلئان به اتکای تاریخ غنی و سابقه فرهنگیش و به پشتوانه ابتکارات دولت شهری در مبارزه با فساد و اصلاحات آموزشی امیدوار است که به روزهای اوج بازگردد. هنوز جوانان و جویندگان کار در جنوب شرق به این شهر مهاجرت می کنند تا مصداق گفته یکی از مورخان قرن نوزدهمی شهر باشند "من ترجیح می دهم در نیواورلئان صاحب یک کلبه باشم تا مالک نیمی از ایالت اوهایو".