بازار بکری برای اشتغالزایی

روزی که در کمیته اقتصادی دولت مصدق از استاد فقید میر مصطفی عالی نسب خواسته شد تا اجاق و سماور های نفت سوز بسازد که محصولات پالایشگاهی مصرف داخلی داشته باشد، آن استاد فقید با مهندسی معکوس کلیه نقشه ها و خط تولید اجاق خوراک پزی و سماور نفتی را طراحی کرد و اقدام به ساخت آن در داخل نمود که گفته می شود 2 سماور اول را به دکتر مصدق هدیه کرد و او یک دستگاه را در سرسرای کاخ مرمر گذاشت و بر بالای آن نوشته بود مظهر همت ملی و یک سماور را در اتاق خودش روشن کرده بود تا به مهمانان شخصا با سماور نفتی ایرانی چای بدهد.

مرحوم استاد نقل می کرد تمام ایران را گشتم و دستگاه پرسی که قادر باشد مخزن نفتی اجاق خوراک پزی و سماور بسازد وجود نداشت به همین دلیل بخش زیادی از دارایی های خود را فروختم و پرس های لازم را وارد کردم، ایشان برای دفاع از این تولید ملی تا دادگاه لاهه به جنگ والور انگلیس رفت و توانست در سال 1330 اولین سماور ساز نفتی ایران باشد.اما امروز متاسفانه در حوزه صنایع لوازم خانگی نوعی رخوت و وادادگی به شدت خود نمایی می کند.

وجود قریب به 24 میلیون خانوار در کشور به معنی استعداد بازار فوق العاده بزرگ در حوزه لوازم خانگی است که اگر به این مجموعه ظرفیت 10 میلیونی آسیای میانه و آفریقا را بیفزاییم به جرات می توانیم بگوییم یکی از کم نظیرترین بازارها را در برابر تولیدلوازم خانگی خواهیم داشت که اگر فقط 30 درصد این بازار 34 میلیونی برای صنایع داخلی قابل جذب باشد به معنی یک بازار 10 میلیون تقاضاست که اگر انواع لوازم خانگی را 10 قلم برای هر خانواده فرض کنیم یعنی یک بازار 100 میلیون دستگاهی برابر ماست که با میانگین 500 هزار تومان برای هر دستگاه از تلویزیون، یخچال، تجهیزات آشپزخانه، ماشین لباسشویی و امثال آن حاکی از یک بازار 50 هزار میلیارد تومانی است. یعنی معادل 12.5 میلیارد دلار که قادر است کل معضل اشتغال کشور را با اشتغال غیر مستقیم درمهارت ها و توانایی تخصصی مختلف تامین کند.

اما به نظر می رسد منافع وارد کنندگان لوازم خانگی خارجی توانسته است یک چنین فرصت منحصر به فردی  را از اقتصاد ایران باطل نماید وزیر صنعت، معدن و تجارت در ماه های آغازین کار خود ابتدا از مسئولین ذیربط در وزارتخانه و سپس از اتاق بازرگانی و در مرحله آخر از انجمن ها و تشکل های تولید و مونتاژکننده لوازم خانگی باید این سوال جدی را مطرح کند که چرا چنین فرصت طلایی نادیده گرفته می شود.

3535