بهترین تصاویر فضایی هفته: از حباب کیهانی تا تصویر ماهواره‌ای طوفان سندی

خودنگاره مریخ‌نورد: تک و تنها بر روی سیاره سرخ، مریخ‌نورد کیوریاسیتی این خودنگاره را به مناسبت جشن هالووین گرفته است. این تصویر از به هم چسباندن 55 عکس کیفیت بالا تهیه شده است که توسط تصویربردار ذره‌بین دستی مریخ (MAHLI) گرفته شده‌اند. این عکس در Rocknest گرفته شده است، موقعیتی در دهانه گیل که مرحله نخست نمونه‌برداری از خاک مریخ انجام می‌شود. در این عکس، محل خراش چهار نمونه‌برداری از خاک مریخ در مقابل مریخ‌نورد مشخص است، و کوهپایه کوه 5 هزار متری شارپ در سمت راست کیوریاسیتی مشاهده می‌شود.
خودنگاره تنها راهی برای مشاهده مریخ‌نورد در حین عملیات نیست. این تصاویر به دانشمندان و مهندسان –که به دنبال نشانه‌هایی مانند سائیدگی چرخ‌ها و یا انباشتگی غبار می‌گردند- امکان می‌دهد تا شرایط مریخ‌نورد را از زمان فرود آن بر سطح مریخ بررسی کنند.
 

حباب کیهانی: ستاره HD 50896 که نوعی ستاره ولف-رایت است و پنج هزار سال نوری از زمین فاصله دارد، حباب فضایی عظیمی را گداخته است که بیش از 60 سال نوری پهنا دارد. گفته می‌شود ظاهر این پدیده که در صورت فلکی دب‌اکبر قرار دارد شبیه به صورت سگ است؛ با برآمدگی گوش‌مانند (بالا چپ) و پوزه‌ای در زیر یک جفت چشم درخشان که شامل ستاره صورتی (چپ) و همدم زردرنگ آن است.
در این عکس که در طول موج پرتو ایکس و توسط دوربین XMM-Newton گرفته شده است، حباب به رنگ آبی دیده می‌شود؛ در حالی‌که در عکس طول موج نور مرئی که توسط تلسکوپ Curtis-Schmidt گرفته شده است، ته‌رنگی قرمز و سبز دارد. حباب‌هایی همانند S 308 زمانی شکل می‌گیرند که ستارگان داغ و عظیم ولف-رایت که هر کدام 40 برابر پرجرم‌تر از خورشید هستند، یک موج ضربه‌ای از ماده و بادهای قدرتمند ستاره‌ای را از خود ساطع می‌کنند.
 

طوفان سندی از فراز آسمان: اندازه باورنکردنی ابرطوفان سندی را تنها از فضا می‌شد به بهترین نحو از فضا به تصویر کشید. ماهواره Metop-A این تصویر از طوفان را در تاریخ 17 اکتبر / 9 آبان گرفت، زمانی‌که طوفان مشغول در هم کوبیدن شمال شرقی آمریکا بود. طوفان سندی باعث مرگ بیش از یکصد نفر شد، در حالی‌که باد و آب ناشی از آن تمام مناطق پیرامونش را نابود کرد، برق 8.5 میلیون نفر را قطع کرد، و باعث بسته شدن سیستم حمل و نقل و قطع فعالیت‌های تجاری شد.
به گفته پایگاه Accuweather Statistics، طوفان در برخی مناطق باعث بارندگی بیش از 30 سانتی‌متر شد و سرعت تندبادهای آن به بیش از 145 کیلومتر بر ساعت رسید. امواجی به ارتفاع بیش از 9 متر در دریا به ثبت رسید، و موج‌های ناشی از آن که به نیویورک رسیدند در حدود 3.8 متر ارتفاع داشتند.
 

یخ در حال حرکت: طبیعت همواره در حال دگرگونی دریای منجمد قطب جنوب، در این تصویر هوایی تازه ثبت شده توسط مرکز پروازهای فضایی گودارد ناسا به خوبی منعکس شده است. یخ‌های کهنه‌تر به لطف پوشش برف روی خود به رنگ سفید روشن دیده می‌شوند، و به خاطر حرکت مداوم توده یخ در بر دارنده تعداد زیادی شکاف، خط‌الراس و میدان‌های قلوه‌سنگی آشکار هستند. آب‌های آزاد به رنگ سیاه تیره دیده می‌شوند که توسط پوشش نازکی از یخ روغنی (Grease Ice) پوشیده شده‌اند؛ پوشش یخی نازکی که شبیه به یک سطح صیقلی روغنی است. توده‌های ضخیم یخ دریایی نیز به شکل دال‌های خاکستری دیده می‌شوند.
 

خوشه ستاره‌ای: همراه با راه شیری در پشت صحنه، خوشه ستاره‌ای کروی NGC 6362 در حال درخشش در آسمان است؛ تصویری که توسط رصدخانه جنوبی اروپا واقع در شیلی گرفته شده است. برای بیش از 10 میلیارد سال، ده‌ها هزار ستاره زردفام بخش اعظم زندگی خود را در این منطقه سوخته‌اند، و طی این فرایند به غول‌های قرمز تبدیل شده‌اند.
اما این خوشه‌های ستاره‌ای همچنین مامن برخی عجایب ستاره‌ای مانند آواره‌های آبی نیز هستند. اگرچه تمام ستارگان یک خوشه تقریبا در یک زمان شکل گرفته‌اند، ستارگان آبی عظیم و پر مصرف که باید مدت‌ها پیش سوخته و خاموش شده باشند، کماکان به درخشش سوزان خود ادامه می‌دهد. ظاهر جوان و ازلی این ستارگان هنوز برای اخترشناسان به صورت یک راز باقی مانده است.
 

آتشفشان از نمای بالا: یکی از فضانوردان ایستگاه فضایی بین‌المللی این عکس را از سانتیاگو در جزایر گالاپاگوس گرفته است، زمانی‌که ایستگاه از ارتفاع 400 کیلومتری بالای آن عبور می‌کرد. این چشم‌انداز برخی از فرایندهای زمین‌شناسی را نشان می‌دهد که این جزایر را بر روی یک فوران گدازه آتشفشانی به وجود آورده است.
سانتیاگو توسط یک آتشفشان غلاف‌دار شکل گرفته که خط‌الراس‌های هموار و کم ارتفاع آن در زیر پوشش گیاهی سبزی که شیب‌های جنوبی آتشفشان را پوشانده‌اند دیده می‌شود. آتشفشان‌های غلاف‌دار جریان‌های عظیمی از گدازه تولید می‌کنند، که در این عکس جریان گدازه به صورت وصله‌های تیره‌ای در امتداد خطوط ساحلی دیده می‌شود. دهانه‌های مخروطی آتشفشانی که به صورت دایره‌های کوچکی در سمت راست بالای عکس دیده می‌شوند، زمانی شکل گرفته‌اند که گدازه داغ آب زیر آنها را به بخار تبدیل کرده است؛ بخاری که سپس از میان جریان گدازه به سمت بالا منبسط شده است و آن را به اطراف پراکنده ساخته است.
 

منبع: نشنال جئوگرافیک – ترجمه: محمود حاج‌زمان

53275