قانون نویسی برای کاهش آلودگی هوا سابقه 57 ساله دارد و دغدغه برای زندگی در هوایی پاک بسیار بیشتر از آن اما در این 57 سال چه قدم هایی برای کاهش آلودگی هوا برداشته شده است؟
محمد حسین نجاتی: نمایندگان مجلس روز گذشته با بررسی دو و یک فوریت طرح کاهش آلودگی هوای کشور مخالفت کردند. این درحالی است که امسال آلودگی هوا، گریبان شهرهای زیادی را گرفته است. اما یک سوال. آیا معضل پیش رونده آلودگی هوا در تهران تنها با آیین نامه، قانون و بخش نامه حل شدنی است؟
هم اکنون بیش از 57 سال از اولین قانون کاهش آلودگی هوا در تهران می گذرد و شاید اگر هر سال یک اقدام موثر در جهت کاهش آلودگی هوا انجام می شد، نفس شهروندان در کلانشهر ها تا این اندازه در هوای آلوده به شمارش نمی افتاد.
تاریخچه قوانین و مقرارات موجود برای کاهش الودگی هوا نشان می دهد، دغدغه زندگی در هوای پاگ تنها مربوط به این روزهای ما نیست.ابن ربیع از نخستین دانشمندان اسلامی که به نظریه های اساسی در بنای شهر پرداخته است، وی برای انتخاب موقعیت بنای یک شهر 6 شرط را اعلام نموده است:"1. وفور آب شیرین 2. امکان آذوقه رسانی به شهر 3. برخورداری از هوای مناسب 4. نزدیکی به چراگاه و جنگل برای تهیه سوخت5. محکم کردن و سنگربندی خانه ها برای رویارویی با دشمن6. بنای دیوار در پیرامون شهر، تا ساکنان درون شهر را در دفع دشمن یاری کند"
اب رزاق می گوید: انتخاب مناطقی بد اب و هوا و مجاور آب های راکد و فاسد و یا در کنار چاه ها و یا چراگاه های نامطلوب که ناگریز حیوانات پیرامون را بیمار می کنند مطلوب نمی باشد. همچنین ابن خلدون و ابن رزاق نیز به این نکته اشاره دارند که اگر موقعیت شهر در معرض جریان هوا باشد و باد از شمال و جنوب آن بوزد، عفونت هوا و بیماری ها کاهش می یابد.
در تصویر زیر میزان آلودگی در مناطق تهران بر اساس گار منواکسید کربن را ببینید؛
57 سال آلودگی و 6 قانون برای کاهش آن
تاریخچه قانون گذاری در زمینه محیط زیست شهری( آلودگی هوا) به قانون شهرداری در سال 1334 بر می گردد که بند 20 ماده 55 آن در این زمینه سخن می گوید و بعد از آن به ترتیب قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست در سال 1353 و قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا در سال 1374 و ایین نامه اجرایی تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا در سال 1376 و آین نامه اجرایی قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا در سال 1379 به تصویب رسید.
در جدول زیر تمامی قوانین برای کاهش آلودگی هوا در کشور را از اولین تا آخرین آن بخوانید؛
| عنوان قانون | تاریخ تصویب | جزئیات |
| ماده 55 از قانون شهرداری | 11/04/1334 | این ماده از قانون شهرداری یک سیاست کلی را در مورد آلودگی هوا در شهر ها ارائه می دهد به طوریکه از کلیه اماکنی که به نحوی از انحا باعث آلودگی در شهر ها می شود جلوگیری می کند و همچنین چگونگی برخورد با چنین اماکنی را تبصره ای مجزا توضیح داده است. |
| قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست | 28/03/1353 | این قانون وظایف زیادی از جمله حفاظت، پیشگیری و بررسی و تحقیق علمی و اقتصادی در زمینه های مختلف محیط زیست و همچنین پیشنهاد ضوابط و معیار هایی برای جلوگیری از انواع آلودگی ها بر عهده سازمان محیط زیست نهاده شده است |
| آیین نامه جلوگیری از آلودگی هوا | 29/04/1354 | بر اساس بند 8 ماده 1 مسئول آلودگی هر شخص حقیقی است که اداره یا تصدی کارخانه و یا کارگاهی را خواه برای خود و خواه برای اشخاص دیگر به عهده دارد و یا شخصا عامل ایجاد آلودگی از طریق وسایل نقلیه که بیش از استاندارد های مقرر، دود و آلوده کننده های دیگروارد هوای آزاد می نمایند ممنوع می باشد. |
| قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا | 03/02/1374 | این قانون جهت تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی ایران و به منظور پاکسازی و حفاظت از آلودگی های تدوین شده ، بنابراین کلیه دستگاه ها و موسسات و کلیه اشخاص حقیق و حقوقی را مظف یه رعایت قوانین و مقررات موجود می نماید.این قانون مهم ترین منابع آلوده کننده هوا را 1. وسایل نقلیه موتوری 2. کارخانه ها، کارگاهها و نیروگاه ها. منابع متفرقه ذکر می کند |
| آیین نامه اجرایی تبصره ماده 6 قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا | 14/02/1376 | در فصل اول این آیین نامه عبارات و اصطلاحات محدوده ممنوعه تردد ساعات ممنوعه ترددو وسایل نقلیه عمومی تعریف می گردد. شهر های مشمول این طرح به پیشنهاد سازمان محیط زیست، شهرداری ها و یا نیروی انتظامی و تصویب شورای هماهنگی استان مربوطه تعیین می شود |
| آیین نامه اجرایی قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا | 1379/06/16 | این آیین نامه مختصرا در 3 فصل شامل کلیات وسایل نقلیه موتوری منابع تجاری و متفرقه گرد آوری شده و نحوه قانون منع آلودگی هوا را تشریح می کند |
مسکن ها جواب نداد، به فکر درمان باشیم
چندین برابر قوانین موجود برای کاهش آلودگی هوا در کلانشهر های کشور، راهکاری هایی است که هر از چند گاهی از گوشه و کنار از سوی هر مسئولی ارائه می شود. راهکاریی که بیشتر مسکن هایی برای معضل آلودگی هوا در کلانشهر هاست و تاکنون منجر به درمان اصلی آلودگی نشده است. برخی توسعه حمل و نقل عمومی ، برخی افزایش کیفیت خودرو، برخی افزایش کیفیت سوخت و برخی خروج صنایع از تهران و توسعه فضای سبز را راهکار کاهش آلودگی می دانند.
در جدول زیر جزئیات اظهار نظر ها و راهکار های مطرح شده در رابطه با کاهش آلودگی هوا طی چند ماه اخیر را بخوانید؛
| عنوان اظهار نظر کننده | تاریخ | جزئیات اظهار نظر |
| محمد دهقان، عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی | 11 بهمن 1391 | این که باید با هر هزینه‌ای آلاینده‌های هوا کنترل شود، یک ضرورت است و مهم‌ترین و بهترین راهکار کاهش آلودگی هوا، گسترش حمل و نقل عمومی است. |
| منصور دفتریان، رئیس انجمن مهندسی گاز ایران | 8 بهمن 1391 | برای کاهش آلودگی در سطح کلانشهرها نیازمند یک متولی هستیم که بتواند در سطح کلان، بر عملکرد دستگاه‌هایی که می‌توانند نقش مهمی در کنترل کیفیت و کاهش آلودگی هوا ایفا کنند، نظارت کند. مدیریت ناصحیح در زمینه حمل‌ونقل و تولید خودرو و واردات خودرو به کشور ازجمله اصلی‌ترین عوامل مؤثر در افزایش آلودگی کلانشهرهاهستند |
| هابیل درویش، مدیرعامل شرکت متروی تهران و حومه | 1 بهمن 1391 | حمل‌ونقل ریلی یک وسیله ارتباطی پاک است که در فرایند تولید و بهره‌برداری از آن زیان‌های زیست‌محیطی به حداقل می‌رسد و از ظرفیت‌های نهفته شهر در زیرزمین استفاده می‌کند و ضمن کمک به کاهش آلودگی هوا، در کاهش هزینه‌های عمومی و صرفه‌جویی در زمان سفرهای شهری نیز نقش مؤثری دارد. |
| سید عماد حسینی سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس هشتم | 16 دی 1391 | هیچگاه در ساخت خودروهای داخلی به مسئله کمیت همراه با کیفیت توجه نشده است. متاسفانه اکنون آنچه که ما در تولید خودرو در داخل می بینیم فقط افزایش ظرفیت و تولید باری به هر جهت می باشد و چون یک برنامه ریزی دقیق و منسجمی وجود ندارد قیمت ها نیز دچار نوسان می شود |
| موید حسینی، عضو هیات رییسه فراکسیون محیط زیست مجلس | 4 دی 1391 | مهم‌ترین راهکار کاهش آلودگی هوا توسعه فضای سبز و تقویت سامانه حمل‌ونقل عمومی به ویژه مترو است؛ از سوی دیگر کارخانه‌های خودروسازی باید ملزم به ارتقای کیفیت محصولاتشان متناسب با استانداردهای روز باشند. |
| وحید نوروزی،مشاور معاون شهردار تهران در امور محیط زیست | 2 دی 1391 | جلوگیری از تردد خودروهای بسیار پر مصرف و آلاینده و سپس از رده خارج کردن این خودروها بدون توجه به سن آن‌ها در مرحله بعد نخستین راه حل است. |
| مهدی چمران، رئیس شورای عالی استانها | 23 آذر 1391 | در این طرح 35 راهکار برای رفع آلودگی هوای کلان شهرها از جمله استاندارد سازی 57خط خودروسازی ،حذف سرب ازبنزین، توسعه حمل ونقل عمومی شناسایی و راهکاهایی برای حل آن در قالب طرحی جامع ارائه شده است. |
| حسین گروسی، عضو کمیته رسیدگی به آلودگی هوا در مجلس | 11 اذر 1391 | مجلس اقدامات لازم جهت کاهش آلودگی هوا را انجام داده و حتی پیشنهادات رفع این معضل را به دولت ارائه داده است./ روزانه تردد 4 میلیون مراجعه کننده به ادارات تهران وجود دارد که خود عاملی برای افزایش رفت‌وآمد و در نتیجه افزایش آلودگی هوا است بنابراین می‌توان با گسترش حمل و نقل عمومی و گسترش دولت الکترونیک این معضل را حل کرد. |
| تشکری هاشمی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران | 5 اذر 1391 | روزانه صد‌ها تن مواد آلاینده سمی و مهلک تولید و مردم این شهر آن را تنفس می‌کنند و مدیریت شهری در قبال این موضوع نمی‌تواند بی‌تفاوت باشد و تمام همت خود را در چارچوب پاسخگویی به نیازهای مردم شهر از طریق توسعه حمل و نقل عمومی در دو بخش اتوبوسرانی به ویژه اتوبوس‌های BRT و حمل و نقل ریلی یا همان مترو گذاشته‌ایم. |
45237
نظر شما