طرح بنگاه های زودبازده از ابتدا یک اشتباه بزرگ بود

سید ابراهیم علیزاده: جمشید پژویان که این روزها در شورای رقابت قبای ریاست را با افتخار به تن دارد، هرچند برای نبود انحصار در اقتصاد کشور فعالیت می کند اما به دلیل شخصیت آکادمیکی که دارد می تواند مرجعی مناسب برای بررسی طرح های اقتصادی کشور باشد. آن هم طرح بنگاه های زودبازده که از همان شروع تا همین امروز که چهار سال از اجرای آن می گذرد حرف و حدیث های بسیاری را در پی داشته است. از همان روز که وزیر اقتصاد و رییس کل بانک مرکزی دولت نهم ساز مخالفت با این طرح را نواختن تا هفته گذشته که رییس سازمان بازرسی کشور میزان انحراف این طرح را 30 درصد اعلام کرد. با وجود این، متولی بنگاه های زودبازده که وزیر کار دولت نهم باشد و این روزها در کسوت یک مسئول بانکی فعالیت می کند همچنان این انتقادات را نمی پذیرد و وزارت کار نیز همچنان داعیه دفاع از آن را به سینه می زند. در این شرایط نظر رییس شورای رقابت کشور در مورد طرح اشتغالزایی دولت نهم جالب است، از این رو که کسی که با حکم رییس دولت بر منصب یک شورا تکیه زده، مهمترین طرحش اشتغالزایی او را از اساس اشتباه بزرگ می داند. پژویان که این روزها بیشتر سعی می کند بیشتر در مورد بحث واگذاری ها سخن بگوید وقتی هم که با این سوال خبرنگار خبرآنلاین مواجه می شود که با وجود گذشت چهار سال از فعالیت بنگاه های زودبازده و انتقاداتی که مکرر به این طرح می شود، باید با این بنگاه ها چگونه برخورد کرد؟ می گوید: « ما الان یک یپسری مسائلی داریم که این مسائل در واقع مهم و اساسی هستند و این که کدام در اولیت باشد باید مدنظر قرار بگیرد. من فکر می کنم فعلا انتقال عمدتا آن گروهی که به عنوان گروه سه یعنی گروهی که ما به آن ها به عنوان گروهی که هیچ توجیهی ندارند می شناسیم و باید به بخش خصوصی واگذار شود، کمتر توجه شود و اول باید سراغ بنگاه های دیگر رفت.

*آقای دکتر، این سخنان یعنی بنگاه های زودبازده کمتر مورد توجه قرار بگیرند؟

بنگاه های زودبازده از ابتدا یک اشتباه بزرگ بود و هرچه زودتر باید متوقف شود.

*چرا این گونه فکر می کنید؟

به دلیل اینکه اصلا این طرح هیچ توجیه اقتصادی ندارد. تخصیص منابع یا ارزیابی بنگاه ها برای سرمایه گذاری در آن ها و به صورت کلی تر در این که باید به کدام یک از طرح ها منابع بدهیم زودبازده بودن هیچ شاخصی نیست.

وی بعد از این سخنانش بار دیگر تاکید می کند که زودبازده بودن شاخص خاصی بین شاخص های دیگر در ارزیابی واحدها نیست و وقتی هم که می شنود به گفته وزیر کار دولت نهم این طرح در بسیاری از کشورهای جهان اجرا شده و حتی تقدیر سازمان بین المللی کار را نیز در پی داشته است، اظهار می کند: « همچنین چیزی در کشورهای دیگر نداریم. در مورد سازمان بین المللی کار هم باید بگویم نه، اصلا همچنین چیزی در هیچ جای دنیا نیست.»

 با این سخنان رییس شورای رقابت باید منتظر ماند و دید آیا رییس دولت این بار تذکر او را جدی می گیرد و در مورد بزرگترین طرح اشتغالزایی دولت قبلی اش تغییر رویه ای می دهد یا نه؟ هرچند که این روزها رمقی نیز برای بنگاه  های زودبازده ای که بیش از 20 هزار میلیارد تومان برای کشور هزینه داشته است نمانده و هر روز بحث جدیدی علیه آن مطرح می شود. یک روز انحراف آن و روز دیگر در آستانه ورشکستگی بودن آن ها که توسط یکی از مدیران وزارت کار مطرح شده است. از سوی دیگر به نظر می رسد طبق گفته های معاون وزیر تعاون، دولت در طرح جدید دیگرش برای اشتغالزایی که قصد دارد طی یک سال بیش از یک میلیون و 100 هزار شغل ایجاد کند به اعتباری دو برابر اعتبار صرف شده بنگاه های زودبازده نیاز دارد که معلوم نیست با این اقدام چه واکنش هایی از سوی کارشناسان و حتی مسئولان دولتی سرخواهد زد.