محمدحسین جهان‌پناه: مانور مشهور کبرا برای نخستین بار توسط خلبان روس یک جنگنده سوخو27 در نمایشگاه هوایی پاریس 1989/1368 به اجرا درآمد. این مانور در عمل برای به نمایش گذاشتن مانورپذیری بالای نسل جدید جنگنده‌های روسی در آن زمان انجام شده بود.
در مانور کبرا خلبان با چرخاندن سریع دماغه هواپیما، زاویه حمله جنگنده را خیلی سریع به 90 تا 120 درجه می‌رساند. این عمل برای مدتی کوتاه موجب کاهش شدید سرعت جنگنده و واماندگی هواپیما می‌شود. در این حالت پسار ایجاد شده در انتهای هواپیما گشتاوری را ایجاد می‌کند که هواپیما را مجدد به جلو می‌چرخاند. سپس خلبان با افزایش توان موتور، جنگنده را به مسیر خود باز می‌گرداند. نام کبرا نیز به شباهت این مانور به حالت نیم‌خیز شدن مار کبرا اشاره دارد.
اصلی‌ترین کاربرد مانور کبرا در درگیری‌های نزدیک هوایی معنی پیدا می‌کند، زمانی که هواپیمای جنگنده در حال تعقیب شدن توسط جنگنده دیگری در ارتفاع بالاست و با ایفای این مانور می‌توان جای تعقیب‌شونده و تعقیب کننده را عوض کرد؛ هرچند اجرای کامل مانور کبرا مهارت زیادی را طلب می‌کند. شکی نیست که ظهور تکنولوژی نازل‌های تغییر دهنده بردار رانش موتور تا حدی در آسان‌تر کردن مانور کبرا موثر بوده‌اند.
روسها مانور کبرا را در اصطلاح پوگاچف کبرا (Pugachev Cobra) می‌خوانند که به نام ویکتور پوگاچف، نخستین خلبانی که این مانور را در ملأ عام ایفا کرد، گرفته شده است. انجام این مانور تنها توسط جنگنده‌هایی خاص همانند اعضای خانواده سوخو27 و میگ29 روسی و اف22 آمریکایی آن هم در سرعت‌های بالا امکان‌پذیر است.
در فیلم زیر، انجام مانور کبرا را توسط جنگنده سوخو27 ملاحظه میکنید.
نظر شما