امید کریمی: مانند همه تابستان های هفت-هشت سال گذشته، دوباره بحث تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها، شروع شده است. بحثی چالش برانگیز برای رسانه ها که البته در هیاهوی رسانه های، هر سال در یکی دو دانشگاه اجرا می شود.
اما امسال موضوع کمی جزئی تر و فراگیرتر از سال های گذشته است؛ تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها، این بار از رشته های دانشگاهی شروع شده. (اینجا) چیزی که البته درسال های پیش از این هم وجود داشت، اما برای رشته های خاصی اعمال می شد.
زنانه-مردانه شدن رشته های دانشگاهی، از زمانی شروع شد که تعادلی میان بازار کار و تحصیل کرده های چند رشته بهم خورد؛ مثل پزشکی، پرستاری، برخی رشته های فنی و ... . پس سازمان سنجش به درخواست دانشگاه ها که البته گفته شد با هماهنگی و نیازسنجی وزارت علوم بوده است، در دفترچه های کنکور تعداد مورد نیاز دانشجوی دختر و پسر را کم و زیاد اعلام می کرد؛ دختر، 70 تا- پسر 30 تا و برعکس. موردی تاکنون پیش نیامده بود که رشته ای کاملا پسرانه یا دخترانه شود. هرچند در دانشگاه آزاد و برای رشته ای مانند عمران، تا همین یکی دو سال پیش، هیچ دانشجوی دختری پذیرفته نمی شد.
اما اکنون اتفاق دیگری افتاده است؛ در دفترچه راهنمای انتخاب رشته سال 91، (اینجا) بسیاری از رشته ها را دختران نمی توانند انتخاب کنند و بسیاری را پسران. (اینجا) به عنوان مثال، دانشگاه تهران در رشته های مهندسی معدن و مهندسی منابع طبیعی، گرایش جنگلداری دانشجوی دختر نمی پذیرد. یا دانشگاه صنعی اصفهان، در رشته های مهندسی معدن. مهندسی کشاورزی گرایش مکانیک ماشینها.مهندسی کشاورزی گرایش آب. مهندسی کشاورزی علوم دامی. مهندسی منابع طبیعی گرایش مرتع و آبخیزداری دانشجوی دختر نمی پدیرد.
اما شاید اگر این محدودیت برای رشته های فنی ذاتا مردانه ای بود، کمتر کسی اعتراض می کند. ولی برخی دانشگاه ها، عملا در رشته های دو جنسی که حتی بیشتر می تواند زنانه هم باشد را امسال فقط دانشجوی پسر پذیرش می کنند. مثلا دانشگاه اراک علاوه بر رشته های مهندسی عمران. مهندسی مکانیک. مهندسی کشاورزی گرایش مکانیک ماشینها. مهندسی مواد گرایش متالوژی صنعتی. که فقط دانشجوی پسر می گیرد، در رشته های شیمی محض، زبان و ادبیات انگلیسی. علوم تربیتی گرایش تکنولوژی آموزشی. علوم کامپیوتر. مهندسی شیمی. مهندسی صنایع هم اعلام کرده نیازی به دانشجوی دختر ندارد.
دانشگاه اصفهان هم همین شرایط را دارد. (اینجا) اعلام شده این دانشگاه علاوه بر رشته های مدیریت صنعتی. مهندسی برق گرایش قدرت. مهندسی عمران. مهندسی مکانیک. مهندسی راه آهن، در رشته های مترجمی زبان انگلیسی علوم سیاسی. حسابداری. مدیریت بازرگانی. مدیریت دولتی هم فقط دانشجوی پسر پذیرش می کند.
و در بسیاری از دانشگاه ها همین شرایط وجود دارد. (اینجا) و همچنین اعلام شد سهمیه‌بندی جنسیتی در تمامی دروس ۶ دانشگاه دولتی اتفاق افتاده است (اینجا) این درحالی است که همچنان دختران پیشتاز کنکور هستند؛ هر درصد بیشتری در کنکور شرکت می کنند و هم رتبه های نخست بیشتری را کسب می کنند (اینجا)
در دخترانه-پسرانه شدن رشته های دانشگاهی، سال گذشته دانشگاه علامه پیشرو شد. این دانشگاه دو پردیس مختلف برای پسران و دختران در نظر گرفت و عملا انها را سر کلاس های جدا فرستاد. هرچند چند رشته را کلا حذف کرد. (اینجا، اینجا و اینجا) اما امسال، قدم تازه تری برداشته است؛ در دفترچه انتخاب رشته امسال، دانشگاه علامه طباطبایی رشته های علوم تربیتی، علوم سیاسی، کتابداری و اطلاع رسانی را برای زنان و رشته های مددکاری اجتماعی، حسابداری، مدیریت صنعتی، مدیریت هتلداری را برای مردان اختصاص داده است. بنابراین دانشگاه علامه طباطبایی از 19 رشته خود 9 رشته را تفکیک جنسیتی کرده است.
پیش از این کامران دانشجو، وزیر علوم گفته بود باید از اختلاط غربی در دانشگاه ها ممانعت شود. (اینجا و اینجا)
محمدمهدی زاهدی، رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و وزیر پیشین علوم که در دوره وزارت او، بحث تفکیک جنسیتی شروع شد، درباره تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها به خبرآنلاین، می گوید: "اینکه الان در برخی دانشگاهها مانند علامه طباطبایی دختران و پسران را از هم جدا کردند به معنای اسلامی شدن نیست،چون تعداد دانشجویان دختر زیاد بود پردیس جدا ایجاد کردند که این خوب است چون راحت تر می توانند تحصیل کنند،پس اگر بستر آن در دانشگاهی فراهم باشد مناسب است که انجام شود. اگر در علامه طباطبایی انجام شد همانطور که گفتم چون تعداد دانشجویان زیاد بود تفاوتی نمی کردکه کلاسها جدا باشد." (اینجا و اینجا)
به گفته او برخی رشته ها در دانشگاههای آزاد و پیام نور باید تقلیل پذیرش دانشجو داشته باشند: "برای همین باید رشته های جدید تعریف کنیم، دروسی را تعیین و محتوا ایجاد کنیم.حذف نه، اما تقلیل و کم کردن را مناسب می دانم." (اینجا)
اما پس از همه اعتراض ها، یک دانشگاه از زنانه-مردانه بودن رشته ها، انصراف داد؛ دانشگاه چمران اهواز با انجام اصلاحاتی در دفترچه انتخاب رشته ورود به دانشگاه، محدودیت دختران برای ورود به رشته‌های مختلف را لغو کرد. (اینجا)
با تمام اینها به نظر می رسد وزارت علوم راهی بی دردسر تر برای تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها پیدا کرده است. سال گذشته مجمود احمدی نژاد، رییس جمهور در نامه ای به وزرای علوم ،تحقیقات وفناوری و بهداشت،درمان و آموزش پزشکی بر ضرورت "خودداری از بازنشسته کردن بی رویه اساتید تا بررسی و تصویب آئین نامه بازنشستگی اعضاء هیئت علمی در شورای عالی انقلاب فرهنگی و نیز جلوگیری از اقدامات سطحی و غیر عالمانه در برخی دانشگاه ها مبنی بر اعمال رشته ها و کلاس های تک جنسیتی تاکید کرد." (اینجا)
این تاکید پس از آن اتفاق افتاد که کامران دانشجو گفت: "کلاسهای عمومی که می‌تواند جدا برگزار شود را چرا اینگونه نباشد و همچنین می‌توان برخی کلاسها را جدا کرد و چه اشکالی دارد که این کار انجام گیرد. آنهایی که مخالف هستند می میرند این کار را انجام دهند. قصد داریم از اول مهر ماه اگر امکانات برای جدا شدن کلاسهای زن و مرد نیست دانشجویان در کلاسهای درسی در دو ردیف جداگانه بنشینند." (اینجا)
4747
نظر شما