آلودگی هوا که امسال روزهای زیادی مهمان تهران بود، اثرات زیانباری روی جسم و روح شهروندان دارد. آمارها نشان میدهد میزان آلاینده سرطانزای بنزن در تهران بین 2 تا 5 برابر استاندارد سازمان جهانی بهداشت و بیش از 10 برابر استاندارد اتحادیه اروپا و ژاپن است و بر اساس نظر کارشناسان، نه تنها سرطان بلکه تشدید بیماریهای قلبی و ریوی، خستگی، ناراحتی های عصبی، ناباروری، نازایی و سقط جنین نیز از پیامدهای زندگی در نقاطی با هوای آلوده است. از دیگر اثراتی که آلودگی هوا دارد بر پوست انسان است.
رئیس مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان درباره تاثیرات آلودگیها بر پوست انسان گفت: آلودگی هوا واقعیت دنیای ماشینی ماست و آثار زیانبار آلودگی هوا نه تنها قلب و عروق و ریههای ما را مورد هدف قرار داده، بلکه بر دیگر اعضاء ما بویژه پوست که بزرگترین ارگان بدن و اولین سد دفاعی در مقابل عوامل بیماریزای محیطی است، نیز تاثیر سوء در پیدارد.
محمدعلی نیلفروشان با اشاره به مطالعهای که در سال 2010 در آمریکا انجام شده است، گفت: شواهدی وجود دارد که ذرات آلوده در محیط میتواند بر پیری پوست تاثیر بگذارد، در این مطالعه 400 بیمار مسن سفید پوست شمال اروپا با مقیاسهای استاندارد مورد بررسی قرار گرفتند و مشاهده شد که ذرات آلوده هوا میتواند باعث بروز رنگدانههای قهوهای، چین و چروک های عمیق و تلانژکتازی یا عروق برجسته روی پوست شود.
او ادامه داد: آلاینده نه تنها از طریق جذب پوستی که از راه تنفس و خون نیز جذب شده و به راحتی قابل دفع نیست، از آسیبهای دیگر آلایندهها می توان به بروز خارش، کهیر، اگزمای دست و صورت، بروز زخمهای سطحی بخصوص در افراد دچار بیماریهای مزمن مثل دیابت، خشکی پوست و حتی ترک لب اشاره کرد.
او درباره عوارض درازمدت آلایندهها گفت: از جمله بروز چین و چروک یا پیری زودرس، ریزش غیر طبیعی موها، گودی و تیرگی اطراف چشم و مهمتر از همه آغاز بدخیمیهای پوستی در میانسالی هستند.
او همچنین با اشاره به آلایندههای محیطی ادامه داد: از طریق تاثیر مستقیم یا اختلالات هورمونی در افراد میتواند بر پوست تاثیرگذار باشد. شاید شما هم خشکی و غیر شادابی و کدری پوست خود را در این هوای آلوده تجربه کرده باشید.
او ادامه داد: پر واضح است که با کنترل عوامل فردی در کاهش آلودگی هوا موثر باشیم و تا حد امکان از حضور در محیط آلوده پرهیز کنیم.
او از مردم خواست، برخی نکات را برای پیشگیری از اثرات سوءآلایندهها رعایت کنند، مانند پوشیدن دستکش نخی روشن، استفاده مرتب و مکرر از ضد آفتاب مناسب نوع پوست، عدم تماس دست آلوده با سایرین بویژه کودکان، شستشوی کامل دست و صورت با شویندههای ترجیحا غیرصابونی که PH متناسبتری با پوست دارندو می تواند در پیشگیری از خشکی پوست هم موثر باشد.
همچنین رئیس مرکز تحقیقات لیشمانیوز و بیماریهای پوستی استفاده از مرطوب کنندههای ملایم جهت حفظ آب اپیدرم و پیشگیری از بروز خارش و اگزما، کاهش مصرف مواد آرایشی و معطر تا آثار منفی آلایندهها بر روی پوست افزایش پیدا نکند، در صورت وجود زخم روی پوست تا حد ممکن زخمها را با پمادهای ترمیم کننده و ضدعفونیکننده بپوشانیم تا از رسوب آلایندهها روی آنها و بدنبال آن تاخیر در ترمیم زخم پیشگیری کنیم، مصرف شیر و لبنیات تازه خصوصا فرم پروبیوتیک با پیشگیری از تاثیر منفی سرب بر باکتریهای روده می تواند در حفظ دفاع بدن علیه آلایندهها موثر باشد، استحمام روزانه و شستشوی موها با شامپوهای معمولی جهت حذف آلاینده های هوا و شادابی پوست و مو موثراست.
محمدعلی نیلفروشان با تاکید براینکه در واقع پوست هدف اصلی ذرات آلوده در اتمسفر است که منجر به بروز تومورها و آلرژی می شود، گفت: پوست یک محافظ بدن از عوامل خارجی سمی مثل اشعه ماوراء بنفش، عوامل شیمیایی سمی یا آب آلوده است. اثرات فوری آلایندههای محیطی بر پوست میتواند به شکل بروز آکنه، درماتیت تماسی و پیگمانتاسیون یا بیرنگی بخشی از پوست ناشی از واکنشهای شیمیایی و سرطان پوست باشد، براساس آمار مرکز ملی بیوتکنولوژی سرطانهای پوست رابطه مستقیم با تماس با اشعه UVB با طول موج nm320-290 دارد.
این عضو انجمن متخصصان پوست ایران افزود: هر 1% کاهش در ازن منجر به افزایش 2% در تابش اشعه UVB و بنابراین 2% افزایش بروز سرطان پوست میشود. بنابراین آلایندههای محیطی با حذف لایه ازن یک معضل بزرگ در درماتولوژی محسوب میشوند.
این دانشیار پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران، در ادامه همچنین افزود: یکی از آلایندههای محیطی فرمالدئید است که با بروز تهوع و تحریک پوست و چشم همراه است و هیچ محدوده استانداردی برای این ذره وجود ندارد و بنابراین باید از تماس با آن به کلی اجتناب کرد./44