به گزارش خبرآنلاین، در کتاب «جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا(ع) از مدینه تا مرو تالیف جلیل عرفان منش، اگرچه مسیرهای احتمالی حرکت امام هشتم از مدینه تا مرو مورد بحث قرار گرفته است اما مسیر اصلی که ایشان برای هجرت به ایران پیموده‌اند را مسیری بدین شرح اعلام می‌دارد:«مدینه، نقره، نباج، بصره، اهواز، بهبهان، شیراز، اصطخر، ابرکوه(ابرقوه)، ده‌شیر، یزد، خرانق، رباط پشت بادام، نیشابور، ده سرخ، طوس، سرخس، مرو.»
وی البته در این کتاب ذکر می‌کند که «با اینکه مامون آگاهانه مسیر حرکت امام از مدینه تا مرو را طوری انتخاب کرده بود که شهرهای معروف به محبت اهل بیت مانند کوفه و قم در سر راه قرار نگیرند، امام در همان مسیر تعیینشده، از هر فرصتی برای ایجاد رابطه جدیدی میان خود و مردم استفاده کرد، در اهواز آیات امامت را نشان داد، در بصره خود را در معرض محبت دلهایی که با او نامهربان بودند قرار داد، در نیشابور حدیثسلسلةالذهب را برای همیشه به یادگار گذاشت و علاوه بر آن نشانهها و معجزههای دیگری نیز آشکار ساخت و در جایجای این سفر طولانی فرصت ارشاد مردم را مغتنم شمرد. در مرو هم که سرمنزل اصلی و اقامتگاه دستگاه خلافتبود هرگاه فرصتی دستداد حصارهای دستگاه حکومت را برای حضور در انبوه جمعیت مردم شکافت».
نقشه بیابان خراسان در زمان مامون
کتاب «جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا(ع) از مدینه تا مرو» را نیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر کرده و علاوه بر تحلیل اوضاع و احوال سیاسی اجتماعی زمان هجرت امام هشتم به ایران، دوران ولایتعهدی و همچنین اتفاقات و حوادث رخ داده شده در طول مسیر هجرت امام را ذکر و با نقل منابع و اسناد متعدد تاریخی ر کنار استفاده از تصاویر موجود، کتاب را به منبعی موثق و پژوهشی تبدیل کرده است.
60