چرا خطبههای ائمه جمعه باید در تقابل با دولت باشد؟ نقش و عملکرد خطبه های نماز جمعه امروز شبیه به عملکرد صدا و سیما شده است، صدا و سیما از جریان خاصی پیروی میکند، غالب ائمه جمعه نیز به همین شیوه عمل میکنند. یا در دوران قبل و بعد از انتخابات، با رویکردی منتقدانه به دولت، علیه رویکرد دولت در سیاست خارجی، برجام و ...حرف می زنند.
یا در برخی از خطبه ها حرف های عجیبی شنیده می شود، آقای خاتمی امام جمعه تهران می گوید شعار مرگ بر آمریکا شعار مقدس و بینالمللی است. خب امام جمعهای که این سبک حرف ها را بزند، اعتبارش در جامعه سلب میشود. یک شعار بینالمللی و مقدس! این یعنی چی؟
براساس دین و آیین ما، الله اکبر، لا الله الا الله شعارهای مقدسی هستند، چه کسی گفته که مرگ بر آمریکا شعار مقدسی است. علما به ایشان تدکر دادهاند که منظورش از این سخن چیست؟ مقدس بودن تعریف دارد، باید وحی یا سخن امام معصوم باشد. بنابراین من بر این باورم که ائمه جمعه باید بسیار دقیق، سنجیده و مطالعه کرده، حرف بزنند. این که کسی خطبهای بخواند که از اول تا آخرش فقط دعوا با کشورهای خارجی و جریانهای داخلی باشد، دیگر نمیتوان اسمش را خطبه گذاشت.
یکی از فلسفههای خطبه در اسلام، آموزنده بودن آن است. باید جنبه تعلیم و تربیت مردم را لحاظ کرد. بنابراین تذکراتی که رهبری خطاب به ائمه جمعه مطرح کردند، هنگامی محقق میشود که ائمه جمعه از جناحی بودن خود خارج شده و فکر و مطالعه کنند. در نهجالبلاغه بسیار مطلب وجود دارد. نامههای حضرت علی و نحوه برخورد ایشان با مخالفین یا خطبه های مالک اشتر بسیار آموزنده هستند.
متاسفانه، آقایان این مطالب را نمیخوانند؛ فقط از برجام، دولت و جناح مخالف خود انتقاد می کنند. این موضوع نه تنها آموزندگی ندارد بلکه تاثیرات منفی داشته و باعث ایجاد فاصله با مردم می شود.
یک امام جمعه به شهری میرود و صد کار از جمله کلنگ زنی و رفتن به جلسات فرماندهی و دیگر کارهای اجرایی میخواهد انجام دهد، خطبه نیز بخواند، این همه کار باهم می شود؟ امام جمعه فقط باید مطالعه کند تا به سوالات علمی و فقهی پاسخ دهد، نباید در کارهای اجرایی و اداری دخالت نکند. رسالت امام جمعه مطالعه کردن و خطبه خواندن است.
* عضو مجمع مدرسین حوزه علمیه قم
۲۷۲۱۵