به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، رده‌بندی سنی فیلم‌های سنی با اعلام اسامی هیاتی که در سال آینده قرار است محصولات سینمای ایران را رده‌بندی کنند و انتشار آیین‌نامه وارد فاز اجرایی شد. حالا هیاتی سی نفره از کارشناسان و برنامه‌سازان و نویسندگان قرار است فیلم‌هایی که از این به بعد در صف اکران قرار می‌گیرند را بررسی کنند و براساس نظر این هیات برای آنها رده سنی در نظر گرفته می‌شود. براساس آیین‌نامه‌ای که برای این اتفاق در نظر گرفته شده است به فیلم‌های در حال اکران براساس رده‌بندی سنی‌شان سالن سینما اختصاص داده می‌شود و در حقیقت فیلم‌هایی که برچسب مثبت هجده می‌خورند تعداد سالن‌های کمتری به نسبت دیگر فیلم‌ها در اختیار خواهند گرفت.
انتشار اخبار مربوط به آیین‌نامه درجه‌بندی سنی فیلم‌ها در سینماها و اعلام اسامی هیات اجرایی آن در روزهای گذشته واکنش‌های متفاوتی را در پی داشته است. سعید ابوطالب مستندساز و کارشناس فرهنگی و جواد طوسی منتقد سینما و تلویزیون در گفت‌وگو با خبرآنلاین نکاتی را درباره این طرح و اجرای آن مطرح کردند که در ادامه می‌خوانید.
سعید ابوطالب: ممیزی را به دست تهیه‌کننده بسپاریم
سعید ابوطالب با بیان اینکه لازم است محصولات فرهنگی و مشخصا فیلم‌ها با قید رده سنی تولید شود، گفت: با رده‌بندی سنی فیلم‌ها و دیگر محصولا ت فرهنگی مثل انواع بازی‌ها، موسیقی و کتاب موافق هستم زیرا چنانچه محصولات فرهنگی برای گروه خاصی تولید می‌شود از نظر طبقه اجتماعی، میزان تحصیلات و علایق فرهنگی و جغرافیایی طبیعتا نیاز به رده‌بندی سنی هم هست.
وی ادامه داد: رده‌بندی سنی شامل فیلم‌های تلویزیونی، سینمایی و مستندهای اجتماعی که نقش اطلاع‌رسانی و بازدارنده دارند می‌شود اما قبل از اینکه به سمت رده‌بندی سنی فیلم‌ها برویم لازم است که فرهنگ‌سازی شود و به خانواده‌ها آموزش‌های لازم داده شود زیرا در این صورت خانواده‌ها مطلع هستند.
این کارشناس فرهنگی همچنین گفت: باید یک نوع استاندارد مشخصی وجود داشته باشد، اینکه هر فیلمسازی بخواهد براساس نظر شخصی خودش آن را اعمال کند ممکن است موثر نباشد و خانواده‌ها بعد از مدت زمان کوتاهی آن را اجرایی نکنند. بنابراین نیاز به استانداردسازی دارد که چرا می‌گوییم فیلمی برای زیر به عنوان مثال شانزده سال مناسب هست یا نیست.
ابوطالب ادامه داد: بهتر است ابتدا آیین‌نامه مشخصی وجود داشته باشد و بعد به سمت یکسان‌سازی در لوگو، تبلیغات محیطی و آنونس فیلم برویم تا خانواده‌ها قبل از انتخاب فیلم آگاه باشند که فیلمی که برای دیدن انتخاب کرده‌اند چه خصوصیاتی دارد.
وی با بیان اینکه در طرح رده‌بندی سنی اگر خانواده‌ها توجیه شوند و اثربخشی آن را بدانند خودشان پیشگام می‌شوند، گفت: اگر بخواهیم کمتر توسط نهادهای حاکمیتی و دولتی اعمال ممیزی کنیم باید آموزش دهیم و این امر را به تولیدکننده های فیلم و محصولات فرهنگی بسپاریم. قطعا اگر تهیه کننده ها مقیاس ها و معیارهای دستگاه های دولتی را بدانند خودشان به سمت اعمال آنها در فیلم ها و محصولاتشان می‌روند.
این مستندساز یادآور شد: ممیزی می‌تواند در حوزه‌های امنیتی، اخلاقی و ... باشد که اگر این موضوع تعریف داشته باشد خود سازنده‌ها آن را ممیزی می‌کنند. هر فیلمسازی علاقمند است تا محصولش بیشتر دیده شود و تاثیر بیشتری داشته باشد و نمی‌خواهد جامعه آن را پس بزند و حتی ممکن است بازگشت سرمایه نیز برایش مهم باشد بنابراین ممیزی را باید به دست تهیه کننده فیلم بسپاریم البته به شرطی که معیارها و مقیاس های دستگاه های دولتی را بدانند و خودشان این کار را انجام دهند که یکی از آنها رده‌بندی است. اینکه بدانند کدام موضوعات، مولفه‌ها و تصاویر برای کودکان و گروه‌های سنی خاص مناسب نیست و خودشان مشخص کنند.
وی ادامه داد: متاسفانه به دلیل اینکه این قاعده وجود ندارد، تهیه‌کننده و سرمایه‌گذارها از رده‌بندی سنی به عنوان یک ابزار تبلیغاتی استفاده می‌کنند؛ درواقع به استهزا گرفتن این مقوله است که در این صورت باید بدانند که اگر بخواهند مخاطب را فریب دهند جلوی پخش و توزیع فیلمش گرفته می‌شود.
ابوطالب یادآور شد: هرچقدر ممیزی را به دست تهیه‌کننده‌ها و تولیدکننده‌ها بسپاریم و هرچقدر وارد بخش‌های نظارتی نشویم بهتر است. یکی از اشکالات عمده این است که معیارها بیشتر سلیقه‌ای است. دروزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم ممکن است به فیلمی ۳ بار اصلاحیه پخش بخورد زیرا ممکن است سه نفر فیلم را دیده باشند و نظر داده باشند اما اگر رده‌بندی سنی داشته باشیم در این صورت تکلیف سازنده فیلم مشخص است و سینمادارها هم برایشان مشخص است که باید چه کاری انجام دهند.
جواد طوسی: برای اجرای رده‌بندی سنی نیاز به تولیدات زیادی داریم
جواد طوسی با بیان اینکه رده‌بندی سنی امری غیرمعقول نیست و در سایر کشورها سال‌هاست اجرا می شود، گفت: چنین طرحی در صورتی می تواند مبتنی بر نگاه دقیق و کارشناسانه باشد و نتیجه موفقی داشته باشد که در چرخه تولید با فیلم‌هایی با موضوعات متنوع مواجه باشیم و مضامین در یک قالب حرفه‌ای تولید شود.
این منتقد سینما ادامه داد: متاسفانه در سینمای ایران هنوز جایگاه بخش خصوصی مشخص نیست و بیشتر سیاست‌های دولتی اعمال می‌شود که در درازمدت منتج به نتیجه دلخواه نخواهد شد.
وی با بیان اینکه تنوع و تکثر در رده‌بندی سنی فیلم‌ها بسیار مهم و تاثیرگذار است، بیان کرد: در همه جای دنیا در کنار سینمای فانتزی سینمای وحشت، اجتماعی، اکشن و ... تولید منطقی و قابل توجهی دارد. باید توجه داشت که تولیدات باید همراه با نگاه کارشناسانه و تقسیم کار درست باشد.
طوسی با بیان اینکه باید نسبت به اجرای رده‌بندی سنی نگاه ریشه‌ای داشته باشیم، یادآور شد: کمیته‌ای که برای رده‌بندی سنی تشکیل شده با تعدادی که دارد باید توجه داشته باشد که تصمیماتشان خدشه‌ای برای بازگشت سرمایه فیلم‌ها وارد نکند.
وی ادامه داد: برای اجرای طرح رده‌بندی باید تولیدات سینمای ایران زیاد باشد که اگر به دلیل محدودیت سنی فیلمی تعدادی از مخاطبان را از دست داد گروه مخاطبان دیگری مختص به خود داشته باشد.
طوسی یادآور شد: برای اجرای این کار اگر نگاه کنترل‌کننده را در دستور کار قرار دهیم قطعا به بازگشت سرمایه و چرخه اقتصادی لطمات زیادی وارد خواهد شد. در رده‌بندی سنی فیلم‌ها، مخاطبان باید طوری جذب فیلم شوند که خود مبلغ فیلم برای خانواده‌ها، دوستان و افراد دیگر باشند. در این راه باید سیکل قانونمندانه را نهادینه کنیم مبنی بر اینکه اگر قرار است شرایط سنی اعمال شود، مجاری دیگر و اشخاص حقیقی و حقوقی خارج از حوزه وزارت ارشاد اعمال سلیقه نکنند و برخورد مداخله‌آمیز نداشته باشند.
طوسی با بیان اینکه راه‌اندازی این هیات برای رده‌بندی سنی خوب است گفت: اجرای این طرح مشروط بر این است که در کنار آن نگاه کارشناسانه در تولید را در دستور کار قرار دهیم تا براساس آن به تنوع و تکثر برسیم و فیلم‌هایی که رده‌بندی سنی می‌شوند فیلم‌هایی باشند که در قالب حرفه‌ای قرار گرفته باشند که در این صورت مرزبندی فیلم‌ها اشکالی ندارد.
وی ادامه داد: اگر شوخی‌های کمیک و موقعیت‌های کلامی در تعارض با مبانی عرفی جامعه باشد حتی با درنظر گرفتن شرایط سنی باید تعریف مشخصی داشته باشد زیرا نمی‌توانیم بستری ایجاد کنیم که در تعارض با مبانی جامعه باشد و باید بستری ایجاد کنیم که این فیلم ها خروجی خوبی به همراه داشته باشد. باید نگاه منصفانه و واقع بینانه داشته باشیم و خط‌شکنی را در مورد آثاری اعمال کنیم که از ارزش‌های حرفه ای برخوردار باشد.
طوسی همچنین گفت: باید سیاست‌گذاری جامعه سینمایی را به سمت بخش خصوصی هدایت کنیم و دست آنها را باز بگذاریم تا بتوانند در این حوزه فعالیت‌های موثر و مفیدی را انجام دهند و توجه داشته باشیم آثاری که پروانه نمایش می‌گیرند باید با ارزش‌های جامعه و وجوه حرفه‌ای و مضمونی سازگاری لازم را داشته باشند.
وی در پایان گفت: هیاتی که برای رده‌بندی سنی فیلم‌ها تشکیل شده باید آنقدر افراد کارآمد و شناخته‌شده‌ای باشند که در چرخه تولید و تغییر فضای فرهنگی موثر باشد .
۲۵۸۲۵۸