مراسم اربعین از دیرباز مراسمی سنتی در کشور عراق بوده است. شهر کربلا در چشم شیعیان و به‌ویژه شیعیان عراق، مرکز یک واقعه بزرگ تاریخی و مهم است. کربلا و مکان وقوع عاشورا مکانی مقدس و مهم برای زیارت‌های شیعیان محسوب می‌شود. مراسم اربعین موقعیتی برای به یادآوردن فاجعه کربلا و زنده کردن و سازگار نمودن ظاهری و باطنی افراد با حوادث آن واقعه دارد.
هرسال میلیون‌ها نفر از شیعیان عراق، مراسم عزاداری عاشورا و اربعین را به‌صورت جمعی و در دسته‌های بزرگ عزا برگزار می‌کنند و آن دو روز بزرگ تاریخی را در کربلا جان تازه و دوباره می‌بخشند.
میراث عراق با میراث ایران همپوشی بسیاری دارد، هر دو کشور مدت‌های مدیدی با یک مدیریت سیاسی اداره می‌شده است، مرکز تشیع در عراق بوده و ایرانی‌های بسیاری در عراق ساکن بوده‌اند. کشور عراق قرابت فرهنگی نزدیکی با ایران داشته و حوزه‌های علمیه شیعه در این کشور گرم و فعال بوده است، کتاب‌ها، آثار به‌جامانده و نسخه‌های خطی موجود در عراق می‌توانند مکمل بخشی از فرهنگ گذشته ایران باشد. با توجه به شواهد و آثار بسیار دو کشور ایران و عراق نزدیکی بسیاری به هم دارند. اکنون مراسم اربعین این نزدیکی را ایجاد کرده است. اکنون اگر بنا باشد از اربعین دستاوردهای منطقی و دینی و عاطفی مناسبی به دست بیاید باید در چارچوب سنتی که کشور عراق مراسم را برگزار می‌کند، عمل کرد و اگر احساس شود که اتفاق‌هایی دیگر در حال رخ دادن است و شکلی دیگر پیدا کرده است طبیعتاً آن تعبیر مثبت از آن گرفته نمی‌شود. باید در مراسم اربعین به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که افراد بیشتری شرکت کنند و برنامه‌های سنتی مردم عراق را تحت شعاع قرار ندهد. اگر این موارد در نظر گرفته شود طبیعتاً آثار خوبی در روابط بین ایران و عراق موجب می‌شود همچنین مسائل تشیع و اهل سنت شکل مناسبی به خود خواهد گرفت.
مراسم اربعین سال‌ها است که مستقیماً از طرف مردم و با هزینه مردم و با اخلاصی خاص انجام می‌شده است و اگر امری دیگر در این مسیر مداخله کند انگیزه‌های مردم را تحت شعاع قرار می‌دهد. خلوصی که در این مراسم وجود دارد باعث دوام آن شده است.
اربعین در عصر کنونی که عصر نزاع و درگیری در جهان اسلام است باید به‌عنوان حبل متینی در بین مسلمانان شناخته شود و بانی و عامل اصلی وحدت و انسجام اسلام باشد. کاری که امام حسین(ع)، اهل‌بیت(س) و یارانش در صحرای کربلا انجام دادند، برای عالم بشریت الگو و اسوه‌ای است که به‌مانند چراغی نورانی است که هرگز به سمت خاموشی نمی‌رود. به همین دلیل باید گفت که امام حسین متعلق به همه آزادگان جهان است. همبستگی و یکپارچگی اجتماعی در مراسم اربعین بسیار پررنگ است و در تمامی طول برگزاری این مراسم وجود دارد. مردم با رضایت تمام، خانه و خوراک و پوشاک و همه امکانات خود را برای عزاداران و شرکت‌کنندگان در مراسم هزینه می‌کنند و در این راه، از کوچک‌ترین خدمتی دریغ نمی‌ورزند.
*عضو شورای مرکزی حزب اتحاد
۲۵۸۲۵۸