زنی که کنش‌های استوار و ماندگارش در عرصه‌ی سیاسی، مدنی و مطبوعاتی همچنان در اذهان فعالان زنِ مسلمانِ ایرانی به عنوان الگو به جا مانده است؛ که از جمله‌ی این کنش‌ها می‌توان به تأسیس جامعه‌ی زنان انقلاب اسلامی با هدف آموزش، توانمندسازی، کارآفرینی و مشارکت‌جویی زنان در اقتصاد و ایجاد تشکیلات و کانون برای فعالیت سیاسی، مطبوعاتی و مدنیِ زنان اشاره کرد. انتشار مجله‌ی «پیام هاجر» و سپس «پیام ابراهیم» نیز را می‌توان در زمره‌ی این کنش‌ها جای داد که تلاش برای شفافیت و برداشتنِ هاله‌های ابهام در قضایای سال‌های منتهی به ۸۰ و اوایل این دهه، مرهون پافشاری‌ها، افشاگری‌ها و استقلال رسانه‌ای آن است.
یکی دیگر از کنش‌های مؤثر او، اقدام برای نام‌نویسی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۷۶ است. از همین رو، نخستین زنی بود که خود را نامزد ریاست جمهوری کرد و در پی آزمایش و سنجش قانون اساسی برای ریاست‌جمهوری زنان برآمد و همچنان در انتخابات سال ۱۳۸۸ و ۱۳۹۶ نیز آن را تکرار کرد. هرچند شورای نگهبان کاندیداتوری طالقانی را در تمام این سال‌ها رد کرد، اما فضای گفتمانی به وجود آمده در پی این اقدام، آگاهی و تأثر جامعه‌ی زنان ایرانی را به همراه داشت. یکی از دستاوردهای مهم این کنشگری، آن بود که در انتخابات سال ۱۳۸۸، دیگر نه فقط طالقانی، بلکه زنانی در جبهه‌های سیاسی با تفکرات محافظه‌کارانه و اصول‌گرا نیز برای ریاست‌جمهوری نامزد شدند که خود این امر، به معنای پذیرش و دغدغه‌شدن بحث زنان حتی برای گروه‌های محافظه‌کار ایرانی بوده است.
اعظم طالقانی، هرچند پدری سرشناس و همسری شناخته‌شده داشت اما بی‌انصافی است اگر همچنان بخواهیم او را ذیل عبای پدر یا سایه‌ی همسرش یاد کنیم. چه آنکه در همان ابتدای انقلاب، پدر خود را از دست داد و در تمام این سال‌ها، هرگز از تلاش برای افزایش دستاوردهای مدنی حوزه‌ی زنان دست نشست.
درگذشت این زن فرهیخته را با قدردانی از مجاهدت‌هایش در راه احقاق حقوق زنان، به جامعه‌ی زنان مسلمان، تحریریه‌ها و همکاران مجلات پیام هاجر و ابراهیم و بیت معظم ایشان، تسلیت و تعزیت عرض می‌نمایم.
*نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی
۲۳۵۲۳۷