به گزارش ایبنا، آیتالله سیدمحسن طباطبائی حکیم سال ۱۳۰۶ هجری قمری(۱۸۸۹ میلادی) در نجف متولد شد و ۲۷ ربیعالاول ۱۳۹۰ هجری قمری، زمانی که رییس حوزه علمیه نجف بود، دارفانی را وداع گفت.
وی در هفت سالگی پدرش را از دست داد و برادرش سیدمحمود، سرپرستی او را بر عهده گرفت و به تعلیم و تربیت وی اقدام کرد. دروس مقدمات و مبادی فقه و اصول را خواند و در بیست و چند سالگی در درس خارج علما و مدرسان بزرگ حاضر شد و در حوزه علمیه نجف درخشید.
او پس از رحلت آیتالله بروجردی در فروردین ماه 1340، به مرجعیت عامه شیعیان جهان رسید و گروه کثیری از شیعیان کویت، عراق، ایران، بحرین، افغانستان، هند و پاکستان از وی تقلید میکردند. در همه حوادث و منازعات سیاسی که از 1341 به بعد میان روحانیت و رژیم پهلوی در ایران روی داد، وی با صدور نامه، اعلامیه و تلگراف از مواضع علمای ایران به رهبری امام خمینی(ره) حمایت کرد.
آیتالله حکیم، علاقه فراوانی به تاسیس مدارس و کتابخانههای مساجد و دیگر بناهای علمی و دینی داشت، از این رو موسسات فراوانی به وجود آورد. کتابخانه معروف او که به نام «مکتبةالامام الحکیم» در نجف اشرف تاسیس شده، از مجهزترین و پیشرفتهترین کتابخانههای اسلامی است و بیش از یکصد شعبه در سراسر عراق دارد.
آیتالله حکیم به تألیف و تصنیف علاقهای وافر داشت و حتی پس از مرجعیت، به این امر اهتمام میورزید. وی از موفقترین شخصیتهای بزرگ اسلامی است. علاوه بر عهدهداری مرجعیت دینی و فعالیتهای اجتماعی و فرهنگی و سیاسی دیگر، در زمینه تألیف و نگارش نیز از محققان برجسته و کم نظیر محسوب میشود و آثارش را بالغ بر چهل و دو جلد ذکر کردهاند.
برخی از تالیفات آیتالله حکیم عبارتند از:
ـ مستمسک العروۀالوثقی
ـ نهج الفقاهه
ـ حقائق الاصول
ـ دلیل المناسک
ـ رسالة فی ارث الزوجة من الزوج
ـ تعلیقه بر کتاب ریاض
ـ رساله در درایه
ـ مختصر منهاج الصالحین
ـ حواشی بر نجاة العباد
ـ شرح تبصره علامه حلی
ـ حاشیه بر رساله صلاتیه
آیتالله حکیم 27 ربیعالاول سال 1390 هجری قمری در سن هشتاد و چهار سالگی درگذشت. وی کتابخانهای در مجاورت مسجد هندی در ابتدای خیابان شارع الرسول در نجف تاسیس کرد و مزار او نیز در همانجاست.
در سالهای اخیر نیز تالیفاتی درباره آرا و آثار این اندیشمند تهیه و تدوین شدهاند که از آن میان میتوان کتابهای زیر را نام برد:
احیاگر حوزه نجف: زندگی و زمانه آیتالله العظمی حکیم نوشته صفاء الدین تبرائیان و موسوعه عن قتل و اضطهاد مراجع الدین و علماء و طلاب الحوزه الدینیه لشیعه بلد المقابر الجماعه "العراق" 1968 - 2003 توسط دفتر آیتالله العظمی سیستانی .
/62